GEREKÇE: Dava TMK 194 ncü maddesi gereğince tapu iptal tescil ve aile konutu şerhi konulması talebinden ibarettir ve mahkemece Aile konutu şerhi yönünden tefrik kararı verilmiş,tapu iptal tescil talebi yönünden eldeki istinafa konu karar tesis edilmiştir....
Açık rızanın varlığını ispat yükü ise aile konutu ile ilgili tasarrufta bulunana aittir. Öte yandan; TMK’nın 194. maddesinde öngörülen sınırlandırma, taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulduğu için değil, konut aile konutu vasfı taşıdığı için getirilmiştir. Bu sebeple taşınmazın tapu kaydında aile konutu şerhi bulunmasa bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Nitekim aile konutu şerhi kurucu değil açıklayıcı niteliktedir. Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesi uyarınca malik olan eş tarafından diğer eşin açık rızası alınmadan aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması durumunda yapılan bu işlemin “geçerli” kabul edilemeyeceği emredici hüküm gereğidir. Diğer eşin geçerli olmayan işlemin iptali için dava açabilecektir.Fakat diğer eş ancak tapu kaydının malik eş üzerine tescilini talep edebilecektir.Kendi adına tescilini talep etme hakkı bulunmamaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile konutu şerhi konulması K A R A R Halen evli bulunan taraflar arasındaki uyuşmazlık mahkemenin nitelendirmesine göre TMK.nun 194. maddesi uyarınca aile konutu olduğunun tespiti ile tapuya şerh verilmesi, ipoteğin kaldırılması ve tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin bulunduğuna, davada mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan bir istek olmadığına göre hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (2.) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Aile Mahkemesi SAYISI : 2019/488 E., 2021/328 K. Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescili ve aile konutu şerhi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince tapu iptali ve tescili davasının kabulüne, aile konutu şerhi konulması davasının ise usulden reddine karar verilmiştir. Kararın davacı, davalı ... ve müdahil banka vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince aile konutu şerhi konulması davası yönünden tefrik kararı verilmesine, diğer yönlerden taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali tescil ve aile konutu şerhi verilmesine ilişkin davada Gaziosmanpaşa 2. Aile ile Gaziosmanpaşa 3. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, aile konutunun ... alınmadan devrinden kaynaklanan satışın iptali ile çekişmeli daireye aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. 4787 Sayılı Aile mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usulüne dair yasaya 5133 Sayılı Yasa ile ekleme yapılan 412. Maddesinde "22.11.2001 tarihli 4721 Sayılı Türk Medeni Yasasının 3. Kısmı hariç olmak üzere 2. Kitabı 03.12.2001 tarihli ve 4722 Sayılı Türk Medeni Yasasının Yürürlüğü Ve Uygulama Şekli hakkındaki yasaya göre aile hukukundan ... dava ve işlerin" aile mahkemesi görevinde olduğu açıklanmıştır....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 17/07/2018 NUMARASI : 2016/1333 E - 2018/566 K DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı Murat'ın aile konutu olarak kullandıkları ve halen içinde oturdukları dava konusu gayrimenkulün davalı eş tarafından diğer davalı T3 satıldığını, satış sırasında müvekkilinin açık rızasının alınmadığını belirterek, öncelikle muvaazalı satışın iptali ile aile konutu şerhi konulmasını ve gayrimenkul üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir....
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil ile aile konutu şerhi konulması davasıdır. Aile konutunun, hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki hakların sınırlandırılması, diğer eşin açık rızasına bağlıdır (TMK m. 194). Bu rıza alınmadan konutla ilgili yapılan tasarruf işlemi geçersizdir. Bu geçersizliği, rızası gereken eş, konutun bu vasfını devam ettirmesi koşuluyla ileri sürebilir. Evlilik, boşanmayla sona ermekle, Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesinin "Aile konutuna" sağladığı koruma da sona erer ve diğer eşin rıza alınmadan yapılan tasarruf işlemi yapıldığı andan itibaren geçerlilik kazanır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali - Tescil ve Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından her iki dava yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, tapu iptali ve tescil ile aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Aile konutunun, hak sahibi eş tarafından devri ve konut üzerindeki hakların sınırlandırılması, diğer eşin açık rızasına bağlıdır (TMK m.194). Bu rıza alınmadan konutla ilgili yapılan tasarruf işlemi geçersizdir. Bu geçersizliği, rızası gereken eş konutun bu vasfını devam ettirmesi koşuluyla evlilik birliği süresince ileri sürülebilir. Evlilik, boşanma yahut da iptal kararıyla sona ermiş ise, Türk Medeni Kanunu'nun 194 maddesinin "Aile Konutuna" sağladığı koruma da sona erer, diğer eşin rızası alınmadan yapılan tasarruf işlemi yapıldığı andan itibaren geçerlilik kazanır....
Aile Mahkemesi ve ... ... 14. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R - Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Aile Mahkemesi, davanın aile konutuna ilişkin olmayıp kooperatif hissesinin devrine ilişkin olduğunu belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Asliye Ticaret Mahkemesi ise, uyuşmazlığın aile konutu niteliğindeki taşınmazın tapu kaydının iptaline ilişkin olup aile hukukundan kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Tapu İptali ve Tescil ile Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı ve davalılardan ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı kadın, aile konutu olduğu ileri sürülen taşınmazın, davalı eş ... tarafından diğer davalı ... ...'e satıldığını, davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile satış işlemi öncesinde olduğu gibi taşınmazın davalı eş adına tescilini ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasını talep etmiş, mahkemece "tapu kayıt maliki ile devralanın kardeş olması ve davacının da bu durumdan haberdar olmamasının hayatın olağan akışına ters olduğu, asli müdahil ...'in davalı ...'...
