(Sarısoy ve Diğerleri/Türkiye, B.No: 21303/07, 14.10.2014; Usta/Türkiye, B.No: 32212/11, 27.11.2012) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, tapunun orman olduğu gerekçesi ile iptal edilmesi durumunda hiçbir bedel ödenmemesini hak ihlali kabul etmiş, makul bir tazminat ödenmesi gereğine değinmiştir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, makul tazminat miktarını, taşınmazın rayiç bedeli olarak kabul etmektedir (29.09.2010 tarih 2010/ 14-386 Esas 2010/427 Kararı). Ancak, kanaatimce; bu şekilde Türk Hukukuna göre geçerli bir hukuksal sebebe dayanmadığı için mülkiyetin kazanılamayacağı durumlarda tapunun iptal edilmesi halinde iç hukuka göre mülkiyet kazanılamayacağı için makul tazminat miktarı taşınmazın rayiç bedeli değil, bu kayda güvenerek tapu sahibinin imar ve ihya çalışmaları nedeniyle taşınmaza yapmış olduğu masraflar ve katmış olduğu müspet değer miktarında olmalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TAZMİNAT Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, çekişme konusu 316 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki paylarını, davalı ...'in vekalet görevini kötüye kullanarak eşi olan diğer davalı ...'e satış suretiyle temlik ettiğini ileri sürerek, tapu iptal ve tescil, olmadığı takdirde tazminat isteğinde bulunmuşlardır. Davalılar, davacıların iradesi ve isteği doğrultusunda işlem yapıldığını belirterek, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, iddianın sabit olduğu gerekçesiyle tapu iptal ve tescil isteği yönünden asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı ... vekilince süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ün raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL, TAZMİNAT Taraflar arasında görülen davada; Davacı, miras bırakan babası ...'in maliki olduğu kat mülkiyeti kurulu mesken vasıflı 3 nolu bağımsız bölümünü, mirasçılardan mal kaçırmak ve kızı ...'ye maletmek amacıyla, davalı ...'a, ...'ın da diğer davalıya muvazaalı olarak satış suretiyle temlik ettiğini, akit tarihinde murisin hukuki ehliyetinin bulunmadığını, davalıların, mirasçı ...'nin eşinin arkadaşları olduğunu belirterek, tapu iptal ve miras payı oranında tescil, mümkün olmadığı takdirde tazminat isteğinde bulunmuş, yargılama sırasında ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı talebinden vazgeçtiğini bildirmiştir. Davalılar, iddiaların doğru olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, çekişme konusu taşınmazın davalılara devrinin muvazaalı olduğu gerekçesi ile tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir....
Mahkemece, tapu iptal ve tescil isteğinin reddine, davalı vekil ... bakımından bedel isteğinin kısmen kabulüne dair verilen karar Dairece "...vekil ... ile diğer davalı ...'nun el ve işbirliği içinde hareket ederek davacıyı zararlandırdıkları, diğer bir söyleyişle vekalet görevinin kötüye kullanıldığı açıktır....
Tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu sahibinin oluşan gerçek zararı neyse, tazminatın miktarı da o kadar olmalıdır. Gerçek zarar; tapu kaydının iptali nedeniyle, tapu malikinin mal varlığında meydana gelen azalmadır. Tazminat miktarı, zarar verici eylem gerçekleşmemiş olsaydı, zarar görenin mal varlığı ne durumda olacak idiyse, aynı durumun tesis edilebileceği miktarda olmalıdır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05.03.2003 gün ve 2003/19-152 E. - 2003/125 K.; 29.09.2010 gün ve 2010/14-386 E. - 2010/427 K.; 15.12.2010 gün ve 2010/13-618 E. - 2010/668 K. sayılı kararı). Zarara uğrayan kişinin gerçek zararı ise, tazminat miktarının belirlenmesinde esas alınacak değerlendirme tarihine göre belirlenecek olup, bu tarih ise zararın meydana geldiği tarihtir. 4721 sayılı TMK’nın 705/2. maddesi uyarınca tapu iptali ve tescil istekli davaların kesinleştiği tarih itibariyle mülkiyet hakkı sona ereceğinden bu tarih itibariyle tapusu iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin zararı oluşacaktır....
Asıl davada davalı ..., iptal tescil istemli davanın öncelikle kayıt maliklerine yöneltilmesi, yolsuz tescil işlemine karışan tüm kişi ve kurumların davaya dahil edilmesi,bahsi geçen ilmühaberin aldatma kabiliyeti olup olmadığının bilirkişi marifetiyle tespiti gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuş, davalı Hazine vekili, davacı yanın dava konusu iki parça taşınmaz yönünden atiye bırakma beyanına muvafakat etmediğini bildirmiştir. Davanın reddine dair verilen karar Dairece, “ tapu iptal ve tescil davaları kayıt malikine karşı açılır. Somut olayda, iptal ve tescili istenen 790 parsel sayılı taşınmazın ..., 510 parsel sayılı taşınmazın ..., 568 parsel sayılı taşınmazın ise ..... Sanayi İnşaat Taahhüt ve Ticaret Anonim Şirketi adına kayıtlı olduğu, ne var ki sözkonusu maliklere husumetin yöneltilmediği ve dosyada taraf olarak yeralmadıkları görülmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.01.2007 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat talebi üzerine Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; tapu iptali ve tescil davasının kabulüne, tazminat davasının reddine dair verilen 26.02.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar kayyımı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, ... İli,...İlçesi,... Köyiçi Mevkiinde kain .... parsel sayılı taşınmazın maliki bulunduğunu, ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Asıl dava, taşınmaz satış vaadi sözleşmesine dayalı tazminat, birleşen dava, aynı satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine ve özellikle davacının temyizinin öncelikle reddedilen tapu iptal ve tescil talebine yönelik olduğunun anlaşılmasına göre, hükmü temyizen inceleme görevi yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 14. Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 14. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 20/10/2020 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ALACAK -KARAR- Dava, tapu iptal tescil olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişkin olup yargılama sırasında iptal ve tescil isteğinden feragat edilmiş, mahkemece tazminat isteminin kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 4.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 20.09.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Zarara uğrayan kişinin gerçek zararı ise, tazminat miktarının belirlenmesinde esas alınacak değerlendirme tarihine göre belirlenecek olup, bu tarih ise zararın meydana geldiği tarihtir. 4721 sayılı TMK’nın 705/2. maddesi uyarınca tapu iptali ve tescil istekli davaların kesinleştiği tarih itibariyle mülkiyet hakkı sona ereceğinden bu tarih itibariyle tapusu iptal edilen gerçek ve tüzel kişilerin zararı oluşacaktır. Dolayısıyla bu tür bir dava, taşınmazların mülkiyetinin yitirilmesine ilişkin iptal ve tescil davasının kesinleştiği tarihten sonra açılabileceğinden, mülkiyetin kaybedildiği tarih itibariyle de taşınmazların değerlerinin tespit edilmesi gerekmektedir. Zararın meydana geldiği tarihe göre de tapusu iptal edilen gayrimenkulün niteliği ve değeri belirlenmelidir....
