HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1459 KARAR NO : 2021/1559 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇEŞME ASLİYE HUKUK (AİLE) MAHKEMESİ TARİHİ : 13/03/2019 NUMARASI : 2017/460 ESAS - 2019/179 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptal - Tescil - İntifa Hakkı Tesisi KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda, ilk derece mahkemesince verilen yukarıda tarih ve numarası gösterilen karara karşı istinaf başvurusu üzerine ilkin İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesinin 2019/1369 Esas sayısına kayıtlanan, 08.07.2019 gün ve 2019/1386 Karar sayısı ile görevsizlik kararı verilerek dairemize gönderilen dosya incelendi; GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ : TARAFLARIN İDDİA, SAVUNMA İLE YARGILAMA SÜRECİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle"...müvekkili ile davalılardan Ceylan'ın ABD mahkemesinde boşandıklarını,boşanma kararı ile birlikte tarafların anlaşması gereği o tarihte Çeşme-Alaçatı Balanbaka mevkii-6 pafta-2082 parsel...
İntifa hakkı, Türk Medeni Kanununun 794 ilâ 822. maddelerinde düzenlenmiş olup; intifa hakkının taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabileceği; aksine düzenleme olmadıkça bu hakkın, sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağladığı (m.794); intifa hakkının taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulacağı; taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümlerin uygulanacağı, taşınmaz üzerindeki yasal intifa hakkı tapu kütüğüne tescil edilmemiş olsa bile, durumu bilenlere karşı ileri sürülebileceği, tescil edilmiş ise, herkese karşı ileri sürülebileceği (m.795) hüküm altına alınmıştır. İntifa hakkının sona ermesine ise, TMK'nun 796. maddesinde -sona erme sebepleri-"intifa hakkı, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkı, sebebinin ortadan kalkması ile sona erer....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 29.05.2006 ve 04.03.2010 gününde verilen dilekçeler ile intifa hakkı tesisi veya tazminat birleştirilen dava ile de tapu iptali ve tescil veya intifa hakkı tesisi veya tazminat istenmesi üzerine bozmaya uyularak yapılan muhakeme sonunda; birleştirilen davanın açılmamış sayılmasına asıl davanın reddine dair verilen 26.01.2012 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 12.03.2013 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Av. ... ile karşı taraftan davalı Hazine vekili Av. ..., davalı ... vekili Av. ... ve ... Büyükşehir vekili Av. ... geldiler. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTAL-TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar taraf vekillerince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası uyarınca tapu iptali ve tescil ile intifa hakkının terkini istemlerine ilişkindir. Davacı, 4 ada 22 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespiti ile ‘’kale ve bahçesi’’ vasfı ile davalı ... Belediyesi adına tespit ve tescil edildiğini, taşınmazın dayanak tapu kaydının ......
Türk Medeni Kanununun 794.maddesi hükmüne göre intifa ..., sahibine konusu üzerinde tam bir yararlanma yetkisi sağlar. 795.maddeye göre de taşınmaz üzerindeki intifa ... tapu siciline tescil ile kazanılır. Yasal intifa hakları hariç intifa ... kurulmasında sözleşme hukukunun irade serbestisi kuralları geçerlidir. Diğer taraftan tapunun oluşumuna esas resmi senette bağışlamanın intifa ... tesisi koşuluna bağlı yapıldığı yazılı olmadığından resmi senede karşı ileri sürülen iddianın aynı biçimde yazılı olarak kanıtlanması HUMK.nun 290.madde hükmü gereğidir. Bütün bu nedenlerle, davanın reddi yerine taraf iradeleri varmış gibi davacı yararına intifa ... tesisi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 4.10.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
kötüniyetli olarak el ve işbirliği içerisinde hareket ettikleri ortaya konulmasına rağmen tapu iptal tescil talebinin reddine karar verilmesi isabetli değildir....
TMK m.794’de yapılan tanıma göre intifa hakkı; taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya mal varlığı üzerinde kurulabilir. Aksine düzenleme olmadıkça bu hak sahibine konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlar. İntifa hakkının kurulmasına ilişkin m.795 f.1 ve 2 hükümleri uyarınca intifa hakkı; taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda ise tapu kütüğüne tescil ile kurulur. Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde aksine düzenleme olmadıkça yasanın mülkiyete ilişkin hükümleri uygulanır. Kısaca ve başka bir anlatımla, taşınmazlar üzerinde intifa hakkı yasadaki ayrık durumlar dışında resmi senedin düzenlenerek, ikinci aşamada bunun tapuya tescili ile tesis edilebileceğinden, adi yazılı sözleşmeye dayanılarak bu hakkın tesisi mahkemeden istenemez....
Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir (TMK m.795). İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796). Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır....
Az yukarıda da değinildiği gibi intifa hakkı da taşınmaz üzerinde tesis edilen ve ondan yararlanma hakkı tanıyan bir irtifak türü olup, bu haktan kaynaklanan davaların dahi taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerekir. Dava konusu somut olayda da dava İstanbul ili, Beşiktaş ilçesi, Cihannüma Mahallesi, 267 ada, 33 parsel 7 bağımsız bölüm nolu taşınmaz üzerinde davalı lehine mevcut intifa hakkının iptali ve terkini istemiyle Bakırköy 8. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılmıştır. Dava konusu taşınmaz İstanbul İli Beşiktaş İlçesi tapu siciline kayıtlı olup, yetkili mahkeme İstanbul Asliye Hukuk Mahkemeleridir. Davacının taşınmaz üzerindeki intifa hakkının terkini istemi, intifa hakkı sahibinin şahsına bağlı irtifak haklarından olduğundan HMK.nun 12/2. maddesi gereğince irtifak hakkı iddialarına dair davaların irtifak hakkının bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir....
Mahkemece, dava kabul edilmiş, 6228 sayılı parsel aleyhine 6229 sayılı parsel lehine 6228 sayılı parselin ortak alanında bulunan havuzdan 6229 sayılı parsel maliklerinin kullanma ve yararlanmaları yönünden ayni hak tesisine, A/5 numaralı villa kapısından havuza geçiş için geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir. Hükmü, davalılardan ... Hazer temyiz etmiştir. Bilindiği üzere; Türk Medeni Kanununun 794.maddesi gereğince intifa hakkı, hak sahibine konusu üzerinde tam bir yararlanma yetkisi sağlayan ve tapu kütüğüne tescil ile kurulan, tescil işlemi tamamlanınca da herkese karşı ileri sürülebilen kişi ile sıkı sıkıya ilişkili haklardandır. Kanuni intifa hakları hariç (TMK m.495 vd) intifa hakkı, daima bir sözleşmeye dayanılarak kurulur. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı, sahibiyle malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini kararlaştırabilir....
