Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanununda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hakimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hakiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Aksi halin kabulü, tenfiz hakimini, üst mahkeme görevini kendinde bulması şeklindeki bir sonuca götürecektir. Tanıma ve tenfiz talebine konu yabancı kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığının tespiti, esas itibariyle hakimin takdirine bırakılmıştır. Ancak hakim, takdir yetkisini kullanırken milletlerarası özel hukukun varlık sebebini ve bu hukukun genel prensiplerini dikkate almak durumundadır. Bu itibarla tenfiz hakimi, sırf Türk hukukundakinden farklı maddi ve usul kuralları uygulanarak verildiği için yabancı bir kararı kamu düzenine aykırı sayıp tenfizini ret edemez....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/712 Esas KARAR NO : 2022/913 DAVA : Tanıma Ve Tenfiz DAVA TARİHİ : 02/09/2021 KARAR TARİHİ : 20/10/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 25/10/2022 Mahkememizde görülmekte olan Tanıma Ve Tenfiz davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı taraf dava dilekçesinde ÖZETLE; Londra'da gerçekleşen tahkim yargılaması neticesinde verilmiş ve kesinleşmiş olan .... numaralı ve 4 Ağustos 2020 tarihli ve .... numaralı ve 13 Ocak 2021 tarihli hakem kararlarının 1958 Tarihli Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması ve İcra Hakkında (New York Sözleşmesi) ve Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun(MÖHUK) uyarınca tenfizini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili cevap dilekçesinde ÖZETLE; Taraflar, 17 Ocak 2020 tarihli sözleşme ile ayçiçeği tohumlarının ......
tahkim kararında lehine hükmedilen tutara kadar davalıların mal varlığı ile üçüncü kişiler nezdindeki hak ve alacakları üzerinde ihtiyati haciz kararı tesis edilmesini talep ederek, davanın kabulüne tahkim kararının hüküm bölümünde tesis edilen 1.,2.,3.,4.,5.,6.,7.,8., ve 12 maddeleri ile tesis edilen kararların tenfiz edilmesine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
Yabancı mahkeme kararının tanınması istemli davada, karşı taraf ancak tenfiz şartlarının mevcut olmadığı öne sürerek isteğe karşı koyabilir (MÖHUK md:55/2). 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un tenfiz kararı verilebilmesinin koşullarının düzenleyen 54. maddesinin (ç) bendi gereğince; “o yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyabında veya yokluğunda hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemesinde itiraz etmemiş olması” şarttır. Bu koşul, yabancı mahkeme ilamının tanınmasında da aranır (5718 s. MÖHUK. md:58)....
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır....
Maddesinde belirtilen şartların sağlanmasının zorunlu olduğunu, 217 madde hükmüne göre tenfize konu kararın davalısına yasal yollardan tebligat yapılması ve kendisini savunması için yeterli zaman tanınması gerektiğinin belirtildiğini, bu şartların sağlanıp sağlanmadığının, kararın kesinleşip kesinleşmediğinin tenfiz mahkemesince araştırılması gerektiğini, davanın maktu harç ve vekalet ücretine tabi olduğunu, harca ve vekalet ücretine nispi olarak hükmedilmesinin yerinde olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE: Taraf şirketler bakımından Türkiye ve Kore ülkeleri New York Sözleşmesine taraf olduğundan, hakem kararının tenfizi bakımından New York Sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.Tenfizi engelleyen haller New York Sözleşmesinin V. maddesinde düzenlenmiştir. Şartlardan bir kısmını tenfiz mahkemesi kendiliğinden dikkate almak zorundadır. Diğer şartları ise tarafların iddia ve ispat etmesi gerekir....
Davalı vekili, davacının, MÖHUH 48.madde gereğince teminat yatırması gerektiğini, kararın tenfiz için gerekli koşulları bulundurmadığını, kararın kesinleştiğine ve icra edilebilir olduğuna ilişkin tahkim yeri olan İsviçre makamlarından alınmış bir şerh bulunmadığını, müvekkilinin, iddia ve savunma haklarının kısıtlandığını ve önemli usul hataları yapıldığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 60-63. maddeleri arasında yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi düzenlenmiştir....
Manavgat Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 04/01/2021 tarih ve 2020/1564 Esas 2021/1 Karar sayılı kararı ile, görevli mahkemenin Manavgat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu belirtilerek mahkemenin görevsizliğine karar verildiği anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemeler arasında olumsuz görev uyuşmazlığının doğduğu, sorunun merci tayini yoluyla çözülebileceği tespit edilmiştir Delillerin Değerlendirilmesi İle Hukuki Sebepler ve Gerekçe: Dava yabancı mahkeme kararının tanınması istemine ilişkindir. Yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK)’un ikinci kısmının ikinci bölümünde düzenlenmiştir. 5718 sayılı MÖHUK'nın 51 maddesinde ise tenfiz kararlarını vermeye görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu düzenlenmiştir....
Mahkemece iddia ve dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, dava konusunun, ... seri no'lu 10 adet, ... seri no'lu 10 adet ve ... seri no'lu 10 adet hisselerden kaynaklandığı bu itibarla, davaya bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle, dava dilekçesinin görev yönünden reddine, mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep edildiğinde dosyanın görevli ve yetkili ... Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, yabancı mahkeme ilamının tanınması ve tenfizi istemine ilişkindir. 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuk Hakkında Kanununu 51/(2). maddesi "Tenfiz kararları hakkında görevli mahkeme asliye mahkemesidir." hükmünü, 6102 sayılı TTK'nun 5/3. maddesi de "Asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olup, bu durumda göreve ilişkin usul hükümleri uygulanır." hükmünü haizdir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasında görülen davada verilen 20/10/2015 tarih ve 2014/188-2015/417 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı vekili, müvekkili şirketin davalı şirketten aralarındaki ticari ilişkiden dolayı alacağı olduğunu, bu alacağın miktarı ve uygulanacak faiz oranının. numaralı dosyası ile hükme bağlandığını ileri sürerek Hukuk Dairesinin tanınması ve tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
