Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/912 esas, 2016/141 karar sayılı ilamı ile Bakırköy Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi'ne verilen görevsizlik kararında harç ve yargılama giderleri açısından hüküm kurulmadığını, bu sebeplerle davacının istinaf talebinin reddi ile katılma yoluyla istinaf taleplerinin kabulüne, görevsizlik kararı açısından harç ve yargılama giderlerine hükmedilerek yeniden hüküm kurulması gerektiğini, Tanınması istenilen ilamın Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisine girmemesi gerektiğini, ancak Münih Bölge Yüksek Mahkemesinin ... sayılı dava marka hükümsüzlüğü hakkında olup ülkesellik ilkesi gereğince, Türk Mahkemelerinin münhasır yetkisi içinde kaldığından, bu konulara ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanınmasının ve tenfizinin mümkün olmadığını, Markalarda ülkesellik ilkesi gereğince bir markanın geçerliliğine ve kullanımına dair kararların Türk mahkemeleri tarafından tanıma ve tenfiz işleminin yapılamayacağını, Ayrıca tanıma ve tenfiz için ülkeler arasında karşılıklılık...
Sivil Hukuk Dairesi'nin 24.09.2007 tarih ve 2 O 903/06 sayılı ilamının tanınmasına ve tenfizine karar verilmiştir....
Talebin dayanağı olan bu kararın henüz tenfiz edilmediği tarafların iddia ve savunmaları ile dosya kapsamından anlaşılmaktadır. 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 50 maddesinde “Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır. “hükmü bulunmaktadır. Bu hükme göre yabancı bir ülke mahkemesi tarafından verilen kararın geçerli olabilmesi için usulüne uygun Türk Mahkemelerince tenfiz edilmiş olması gerekli ve zorunlu bulunmaktadır. Bir başka deyişle Türk Mahkemeleri tarafından usulünce tenfiz edilmeyen kararların ilâm niteliğinde sayılması mümkün bulunmamaktadır. Tenfiz edilmeyen somut olaydaki ... Mahkemesinin kararının Türk Hukuku açısından henüz ilâm niteliğinden olmadığı anlaşılmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 30/11/2010 tarih ve 2010/283-2010/487 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü: Davacı vekili; Almanya Köln 22. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından verilen 22 O 77/07 sayılı kararının kesinleştiğini ve tenfiz şartlarının oluştuğunu ileri sürerek, bu kararın tenfizine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili; yabancı mahkeme tarafından müvekkilinin savunma hakkının ihlal edildiğini, bu nedenle kararın tenfiz edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Kanunu'nda kabul edilen sisteme göre, tenfiz hakimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenmez. Şu durumda tenfiz hakiminin, tenfiz şartları dışında ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır. Aksi halin kabulü, tenfiz hakimini, üst mahkeme görevini kendisinde bulması şeklinde bir sonuca götürür... Buna göre, yabancı mahkeme kararının verilmesinde uygulanan hukuk ve bunun hangi kriterlere göre uygulandığı değil, yabancı kararın Türkiye'de icra edilmesi halinde meydana gelecek sonuçların Türk kamu düzenini ihlal edip etmeyeceğinin araştırılması gerekir..." denilmek suretiyle kamu düzeninden ne anlaşılması gerektiği ve tenfiz mahkemesince kamu düzeni denetiminin ne şekilde yapılacağı ortaya konulmuştur....
Mahkemece, tüm dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; İngiltere ve Türkiye'nin yabancı hakem kararlarının tanınması ve tenfizi hakkında New York Konvansiyonuna taraf olması ve MÖHUK'un 1 (2) maddesinde milletlerarası anlaşmaların saklı tutulması nedeni ile Londra'da verilen hakem kararının tenfizine ilişkin talebin New York konvansiyonu uyarınca değerlendirileceği, GAFTA Hakem Kararının satım bedelinin ve sürastarya masrafının faizi ile birlikte ödenmesine ilişkin kısımlarının New York Konvansiyonunun 5. maddesinde aranan tenfiz şartlarını yerine getirmesi nedeni ile tenfiz şartlarının oluştuğu, hakem kararının Bandırma 1....
Tahkimde taraflar, davalarını çözecek hakem ya da hakemleri, bunların sayı ve niteliklerini, seçim tarzını, tahkim sözleşmesi ve şartının kapsamını, tahkim sözleşmesine uygulanacak hukuku, esasa ve usule uygulanacak hukuku serbestçe belirleyebilmektedir. Tahkimi, ulusal veya uluslararası nitelik taşımasına göre milli ve milletlerarası tahkim olarak sınıflandırmak mümkündür. Ulusal hukuk düzenlemeleri içinde bulunan ve uygulama alanı ülkesel olan tahkim türü milli tahkim (iç tahkim / ulusal tahkim) olarak adlandırılırken, uluslararası ilişkiler ya da uluslararası hukuk düzenlemeleri ile ilgili olan ve yabancılık unsurunun bulunduğu tahkim türü milletlerarası tahkim (yabancı tahkim / uluslararası tahkim) olarak adlandırılır. Bu ayrım tanıma ve tenfiz açısından önem arz etmektedir; yerli hakem kararlarının aksine, yabancı hakem kararlarının ülkemizde hüküm ve sonuç doğurabilmesi için tanıma ve tenfiz incelemesinden geçmesi gerekecektir....
İç hukuktaki kamu düzeninin çerçevesi, Türk hukukunun temel değerlerine, Türk genel adap ve ahlak anlayışına, Türk kanunlarının dayandığı temel adalet anlayışına, Anayasada yer alan temel hak ve özgürlüklere, milletlerarası alanda geçerli ortak prensiplere, medeni toplulukların müştereken benimsedikleri ahlak ilkeleri ve adalet anlayışının ifadesi olan hukuk prensiplerine, toplumun medeniyet seviyesine, siyasi ve ekonomik rejimine, insan hak ve özgürlüklerine aykırılık şeklinde çizilebilir. Yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığının denetlenmesi sırasında içeriği tetkik yasağı devreye girmekte olup, bu yasağın takdir hakkı ile ortadan kaldıramayacağı açıktır. MÖHUK’da kabul edilen sisteme göre, tenfiz hâkimince, yabancı mahkeme kararı esastan incelenemez ve hukuka uygunluğu denetlenemez. Şu durumda tenfiz hâkiminin, tenfiz şartları dışında, ilamın içeriği üzerinde incelemede bulunma hak ve yetkisi bulunmamaktadır....
Krallığı Sor Rogaland Bölge Mahkemesi'nce tesis edilen ... numaralı kesinleşmiş kararın tenfiz edilmesini talep ve dava etmiştir....
