"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:TÜKETİCİ MAHKEMESİ Uyuşmazlık, taraflar arasında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa edilmemesinden kaynaklanmaktadır.Başkanlar Kurulu Kararı ile Yargıtay Yasasının 14.Maddesine göre temyiz inceleme görevi Yüksek 23.Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenlerle dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 30.05.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; 15.01.2007 tarihli sözleşme ile protokol belgesine ilişkin olarak, davalının aracın ve kooperatif üyeliğinin devrine ilişkin tüm edimlerini yerine getirdiği, ticari taksinin geç tesliminden kaynaklı zarar yönünden, bu yükümlüğün ne zaman ve ne şekilde yerine getirileceği yönünde sözleşmede bir açıklık bulunmadığı, bu konudaki edimlerini hiç yerine getirilmemesi veya geç yerine getirilmesinden kaynaklanan bir zararın oluştuğunun, davacı yanca ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1) Dava, sözleşmenin ifa edilmemesinden kaynaklanan tazminat ve kooperatif hissesinin davalı tarafından davacıya devredilmediği iddiasına dayalı olarak davacının bu şekilde devir yolu ile üye olduğunun tespitine karar verilmesi istemine ilişkindir....
Davacı iş sahibi, davalı yüklenicinin işi yapmadığını, bu nedenle zarara uğradığını ileri sürerek, sözleşmenin haklı şekilde feshedildiğinin tespitine, sözleşme uyarınca davalıya vermiş olduğu çeklerden dolayı borçlu olmadığının tespitine, 30.12.2012 tarihli ve 30.000,00 TL bedelli ödenen çek bedelinin iadesine, borcun ifa edilmemesinden kaynaklanan zararlar için şimdilik 5.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davalı yüklenici, davacının sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile menfi tespit talebinin kabulüne, davacının davalıya verdiği çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, 30.000,00 TL’nin 26.03.2013 tarihinde itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, davacının diğer talepleri ise reddedilmiştir....
Noterliği'nin 22.10.2021 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarı ile sözleşmeyi sona erdirdiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşme incelendiğinde mücbir sebep hallerinin sayılmadığını, genel hükümlere gidildiğinde; covıd-19 salgını veya bu salgın kapsamında alınan tedbirlerin sözleşmenin ifasını imkansız hale getirdiğinin ispatlanmasının davalının yükümlülüğünde olduğunu tüm bu sebeple sözleşmeden döndüğümüzün tespitini, davalı tarafa ödenen fuar katılım bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000-TL'sinin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle müvekkiline iadesini, müvekkilinin sözleşmenin ifa edileceğine olan güveni kapsamında yaptığı masraflar ve ifa edilmemesinden kaynaklı uğradığı zarara binaen fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500-TL'nin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan tahsilini, arabuluculuk aşamasında anlaşma sağlanamadığından...
Noterliği'nin 22.10.2021 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarı ile sözleşmeyi sona erdirdiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşme incelendiğinde mücbir sebep hallerinin sayılmadığını, genel hükümlere gidildiğinde; covıd-19 salgını veya bu salgın kapsamında alınan tedbirlerin sözleşmenin ifasını imkansız hale getirdiğinin ispatlanmasının davalının yükümlülüğünde olduğunu tüm bu sebeple sözleşmeden döndüğümüzün tespitini, davalı tarafa ödenen fuar katılım bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000-TL'sinin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle müvekkiline iadesini, müvekkilinin sözleşmenin ifa edileceğine olan güveni kapsamında yaptığı masraflar ve ifa edilmemesinden kaynaklı uğradığı zarara binaen fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500-TL'nin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan tahsilini, arabuluculuk aşamasında anlaşma sağlanamadığından...
Noterliği'nin 22.10.2021 tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarı ile sözleşmeyi sona erdirdiğini, taraflar arasında imzalanan sözleşme incelendiğinde mücbir sebep hallerinin sayılmadığını, genel hükümlere gidildiğinde; covıd-19 salgını veya bu salgın kapsamında alınan tedbirlerin sözleşmenin ifasını imkansız hale getirdiğinin ispatlanmasının davalının yükümlülüğünde olduğunu tüm bu sebeple sözleşmeden döndüğümüzün tespitini, davalı tarafa ödenen fuar katılım bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000-TL'sinin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle müvekkiline iadesini, müvekkilinin sözleşmenin ifa edileceğine olan güveni kapsamında yaptığı masraflar ve ifa edilmemesinden kaynaklı uğradığı zarara binaen fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 500-TL'nin ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek avans faiz oranı işletilmek suretiyle davalıdan tahsilini, arabuluculuk aşamasında anlaşma sağlanamadığından...
Buna göre; alacaklı her zaman için ifa ve gecikme tazminatı isteyebilir veya derhal ifadan vazgeçip müspet zararını isteyebilir ya da ifadan vazgeçip akdi fesheder ve menfi zararını isteyebilir. Müspet zarar, alacaklının ifadan vazgeçerek zararının tazminini istemesi halinde söz konusu olur. Bu durumda sözleşme ortadan kalkmamaktadır, yalnız alacaklının ifaya ilişkin talep hakkının yerini müspet zararının tazminine dair talep hakkı alır. Burada sözleşmenin feshedilmesinden değil, borcun ifa edilmemesinden doğan zarar söz konusudur. Menfi zarar ise, edimi yerine getirileceğine inanılan bir sözleşmenin hüküm ifade etmemesi ve yerine getirilmemesi nedeniyle güvenin boşa çıkması dolayısıyla uğranılan zarardır. Bir başka anlatımla; sözleşme yapılmasaydı uğranılmayacak olan zarardır. Sözleşmenin feshedilerek hükümsüz olmasından sonra tekrar sözleşmeye dayanarak borcun ifa edilmemesinden doğan zarardan söz edilemez, istenilebilecek zarar menfi zarardır....
Taraflar arasındaki 10.5.1990 tarihli sözleşmenin 10. maddesiyle kararlaştırılan ceza, ifa yerine geçen cezadır. Başka bir anlatımla, yasal dayanağı BK.nun 158/I. maddesi olan seçimlik cezadır. Sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı için, davacıya akdin ifasını ister ya da akdin ifasından vazgeçerek cezayı talep eder. Anılan ceza, ifa yerine geçtiği için, tahsili halinde, sözleşme ifa edilmiş gibi ortadan kalkar ve yüklenici ifa borcundan kurtulur. Somut olayda, davacı kesinleşen ... 2.Asliye Hukuk mahkemesinin 2009/253 Esas sayılı dosyası ile cezai şartı istemiştir. Hal böyle olunca eldeki dosyada sözleşmenin ifa edilmemesinden doğan zararın tahsiline dair davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, BOZMAYI gerektirir....
ifa edilmiş olması gerektiği hükmü getirilmiştir. 818 sayılı Borçlar Kanunu'nda bu şekilde bir hüküm bulunmamakla birlikte Yargıtay İçtihatlarında edim ihtirâzi kayıt konulmaksızın ifa edilmiş ise, ifada bulunmakla onu yerine getirme güç ve imkanına sahip olunduğu ve değişen şartlara rağmen edimin ifa edilebileceğini kabul edilmiş olduğundan sözleşmenin uyarlanmasının istenemeyeceği kabul edilmiştir (Yargıtay 15....
Çünkü sözleşme feshedilerek hükümsüz olduktan sonra tekrar sözleşmeye dayanarak borcun ifa edilmemesinden doğan zarardan söz edilemez; istenilecek zarar menfi zarardır. 32. Borçlunun temerrüdü hâlinde alacaklı-yüklenici yukarıda değinildiği gibi sözleşmenin ifa edilmesi isteği yani aynen ifayı beklemek yerine sözleşmenin geriye yönelik feshi hakkını da kullanabilir. Bu hâlde alacaklı, borçlunun kusurlu olması hâlinde menfi zararını da isteyebilecek ancak müsbet zarar dolayısıyla kâr mahrumiyeti talebinde bulunamayacaktır. 33. Tüm bu açıklamalar ışığında, somut olayda davacının davalı yükleniciye gönderdiği 15.06.2010 tarihli ihtarname ile sözleşmenin ifa edilmesinin kendileri açısından imkânsız hâle geldiğini belirtip imalat bedelini talep etmesi nedeniyle sözleşmeyi geriye dönük olarak feshettiği, dolayısıyla müspet zararın istenemeyeceği, kâr mahrumiyetine ilişkin talebin reddi gerektiği açıktır. 34....
