Davalı vekili, taraflar arasındaki sözleşme gereğince davacı ve davalıya ait iki ayrı taşınmazın tevhidi ile meydana gelen taşınmaz üzerine iki blok halinde bina yapılması gerektiğini, davacının kendi parseli üzerine inşaat yaptığını, 17 Ağustos 1999 depremi sonrasında oluşan imar durumuna göre sözleşmenin uyarlanması için yüklenici tarafından dava açıldığını, uyarlamayı kabul ettiklerinden davanın kabul edildiğini, davacının fesih talebinin yükümlülüklerinden kaçmak niyetli olduğunu savunarak, davanın reddini talep etmiştir....
Hukuk Dairesi tarafından, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri, sözleşmenin ekleri ve fiyat farkına ilişkin Bakanlar Kurulu kararına göre fiyat farkı istenemeyeceğinin açık olduğu, sözleşmenin uyarlanması yoluyla fiyat farkı istemine gelince; sözleşmenin yapılmış olduğu tarihteki ülkenin ekonomik ve siyasi durumu, sözleşmenin süresi ve niteliği, asgari ücretin önceki yıllardaki artış oranı ile 2016 yılındaki artış oranı arasındaki fark ile Hazinenin 6661 sayılı Kanun ile özel sektör işverenlerine yaptığı ve davacının da yararlandığı SGK prim desteği ve yüklenicinin sözleşmenin tümüne göre asgari ücret artışı nedeniyle katlanmak zorunda kalacağı tutar dikkate alındığında, sözleşmenin yapıldığı tarihte, karşılıklı edimler arasındaki dengenin, sonradan şartların değişmesi ile büyük ölçüde davacı aleyhine katlanılamayacak derecede bozulduğunun ve sözleşmenin temelinden çökmüş sayılacağının kabulüne olanak bulunmadığı gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında...
Asliye Hukuk Mahkemesi kararında davanın "sözleşmenin uyarlanması" olduğunun belirtildiğini, davanın sözleşmenin sözleşme şartlarına uyarlanması davası olduğunu kesinleşmeden takibe konu edilebileceğini belirterek istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını, şikayetin reddini istemiştir. Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Taşınmaza ve buna ilişkin ayni haklara, aile ve şahsın hukukuna ilişkin ilamlar (HUMK.443/4 m.). Mahkûmiyete ilişkin ceza ilamlarının tazminat ve yargılama giderlerine ilişkin kısımları, (5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun'un 4.maddesi), Kira tespit ilamları (12.11.1979 tarih 1979/1- 3 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı). Menfi tespit davasına ilişkin ilamlar ( İİK 72. madde)....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce HMK'nin 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, TBK'nun 138.maddesine dayalı aşırı ifa güçlüğü sebebiyle açılan kira bedelinin uyarlanması talepli bir dava olup derdesttir. İlgi maddenin gerekçesinde de; “Bu yeni düzenleme, öğreti ve uygulamada sözleşmeye bağlılık (ahde vefa) ilkesinin istisnalarından biri olarak kabul edilen "işlem temelinin çökmesi"ne ilişkindir. İmkânsızlık kavramından farklı olan aşırı ifa güçlüğüne dayanan uyarlama isteminin temeli, TMK'nun 2. maddesinde öngörülen dürüstlük kurallarıdır. Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a.Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin uyarlanması-tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. KARAR Davacı vekili, davalı .....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının sözleşmenin uyarlanması talebine dayanak olarak ileri sürdüğü asgari ücret artışları, sendikal gelişmeler, toplu iş sözleşmesi gibi durumların ilgili yasal mevzuatlar çerçevesinde gerçekleşen olağan süreçler olduğu, davacı tarafça işçilere ödenen ücretlerde olağanın dışında bir artışın olmadığı, üniversitenin bölünmesi nedeniyle sözleşme kapsamındaki iş azalışının davacının marjinal karını azaltacak etkide olmasına rağmen bu durumun aynı zamanda davacı bakımından yemek üretim malzeme maliyeti, pişirim giderlerini de azaltıcı etkilerinin olduğu, ekonomik gelişmelere bağlı fiyat artışlarının öngörülemeyen ve öngörülmesi beklenmeyen olağanüstü nitelikte olmadığı, davacının tacir olması nedeniyle basiretli bir iş adamı gibi hareket etme yükümlüğünün bulunduğu, sözleşmenin uyarlanması için gerekli yasal şartların oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. IV....
Sözleşmenin diğer hükümlerinde değişiklik yapılmaz. Aksi hâl, sözleşmeye müdahale teşkil eder. Bu nedenle, davacının açmış olduğu sözleşmenin uyarlanması davasında, yukarıda ayrıntılı şekilde açıklanan uyarlama koşulları mevcut değildir. 25....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2021/129 Esas KARAR NO: 2021/346 KARAR TARİHİ: 26/04/2021 DAVA: Sözleşmenin Uyarlanması KARAR TARİHİ: 29/12/2021 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;... A.Ş. arasında 2021 Yılı Şubat ayında ... Kavşağı,...,...,... Fuar Merkezinde ... Fuarına katılım amacıyla akdedilen 17.09.2020 günlü fuar katılım sözleşmesinin COVİD19 pandemisinden kaynaklı ifa yetersizliği/fevkalade ifa imkansızlığı dikkate alınarak Borçlar Kanunu’nun 136 ve 138 maddeleri kapsamında hakim müdahalesi yolu ile sıfıra uyarlanması (sözleşmeden dönme) yolunda karar verilmesi ,bu hususta ki öncelikli talebimizin yerinde görülmemesi halinde sözleşmenin fuar tarihi itibariyle uyarlanması talebini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin uyarlanması davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde temyiz eden davacı vekili Av. ...... geldi. Davalı vekili gelmedi. Hazır bulunanın sözlü açıklaması dinlendikten sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının uyarlanması ve sözleşmedeki artış şartının geçersizliği istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Ancak, sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da dönme hakkının kullanılması, şu dört koşulun birlikte gerçekleşmesine bağlıdır. a.Sözleşmenin yapıldığı sırada, taraflarca öngörülmeyen ve öngörülmesi de beklenmeyen olağanüstü bir durum ortaya çıkmış olmalıdır. b.Bu durum borçludan kaynaklanmamış olmalıdır. c.Bu durum, sözleşmenin yapıldığı sırada mevcut olguları, kendisinden ifanın istenmesini dürüstlük kurallarına aykırı düşecek derecede borçlu aleyhine değiştirmiş olmalıdır. d.Borçlu, borcunu henüz ifa etmemiş veya ifanın aşırı ölçüde güçleşmesinden doğan haklarını saklı tutarak ifa etmiş olmalıdır. Maddeye göre, uyarlamanın bütün koşulları gerçekleşmişse borçlu, hâkimden sözleşmenin yeni koşullara uyarlanmasını isteyebilir....
