"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 29.03.2007 gününde verilen dilekçe ile haksız fesih sebebiyle tazminat istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01.06.2010 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... vekili ve duruşmasız olarak davalı ... tarafından istenilmekle, tayin olunan 07.12.2010 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davalı ... vekili Av.... geldi. Karşı taraftan gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kira sözleşmesinin haksız feshinden kaynaklanan tazminat kalemlerine ilişkindir....
Para karşılığı düzenlenen eser sözleşmesi tek taraflı irade beyanıyla sonlandırılabilir, bu durumda fesih irade beyanı karşı tarafa ulaştığı tarih itibariyle sonuçlarını doğurur. Eser sözleşmesinin geriye etkili şekilde feshedilmesi (sözleşmeden dönme) halinde sözleşme hiç yapılmamış gibi başa dönülür. Bu durumda taraflar sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre aldıklarını geri vermekle yükümlüdürler. (TBK'nın 77 ve 125/Ⅲ) Ayrıca eser sözleşmesinde yüklenici işin teslimi ile bedele hak kazandığından, bundan önce yükleniciye yapılan ödemeler veya kat karşılığı eser sözleşmesinde olduğu gibi devri yapılan paylar avans niteliğindedir. Sözleşmenin geriye etkili olacak şekilde feshedilmesi başka bir anlatımla sözleşmeden dönülmesi halinde kural olarak ve öncelikle bu avansların yine kural olarak aynen iade edilmesi gerekir. Bunun için sözleşmenin feshinde kimin haksız olduğunun bir önemi yoktur....
Davacı vekili, davalı yüklenicinin birinci kuyuda başladığı çalışmasını yarıda bırakıp, bu işten zarar edeceğini, sözleşmeye uymayacağını belirterek işi terketmesi nedeniyle sözleşmenin 14. maddesindeki 20.000,00 TL tazminatın tahsilini istemiştir. Davalı vekili müvekkilinin sözleşmeyi yumuşak formasyonlu zemine göre yaptığını, ancak sert çıkan arazi yapısı nedeniyle ilk kuyuda üç matkabının kırılması yüzünden sözleşmeyi tazminatsız feshetmeyi teklif ettiğini, elektrik parasının yarısını ödemesi karşılığında sözleşmenin fesholunduğunu, buna rağmen dava açıldığını, aşırı sömürülen tarafın fesih hakkının bulunduğunu savunmuştur. Eser sözleşmesi yüklenicinin bir eser meydana getirip teslim etmeyi, iş sahibinin de buna mukabil bir bedel ödemeyi üstlendiği tam iki tarafa borç yükleyen bir iş görme sözleşmesidir....
Sözleşmede, süre sonundan en az 3 ay önce sözleşmenin yenilenmeyeceği belirtilmediği taktirde sözleşmenin süresinin uzayacağı düzenlenmiştir. Davalı dağıtıcının -------- yevmiye nolu ihtarı çektiği, bu ihtarla sürenin uzatılmayacağının, süre sonunda akdin ortadan kalkacağının davacı tarafa bildirilmiş olduğu ve ihtarın süresinde gerçekleştiği ihtilafsızdır. Davalı tarafın 05/02/2016 tarihinde keşide ettiği bu ihtarda herhangi bir haklı fesih sebebi bildirilmemiş olup, sadece sürenin bitmesi neden gösterilmiş, akdi ilişki yönünden sürenin uzatılmayacağı ihtar edilmiştir. Bilindiği üzere, haklı sebeple fesih ihtarlarında fesih sebepleri tek tek bildirilir ve ileride açılacak davalarda akdi fes eden bu fesih sebeplerinden gayrı başka bir fesih sebebine dayanamaz, fesih sebeplerini genişletemez....
Sözleşmede, süre sonundan en az 3 ay önce sözleşmenin yenilenmeyeceği belirtilmediği taktirde sözleşmenin süresinin uzayacağı düzenlenmiştir. Davalı dağıtıcının -------- yevmiye nolu ihtarı çektiği, bu ihtarla sürenin uzatılmayacağının, süre sonunda akdin ortadan kalkacağının davacı tarafa bildirilmiş olduğu ve ihtarın süresinde gerçekleştiği ihtilafsızdır. Davalı tarafın 05/02/2016 tarihinde keşide ettiği bu ihtarda herhangi bir haklı fesih sebebi bildirilmemiş olup, sadece sürenin bitmesi neden gösterilmiş, akdi ilişki yönünden sürenin uzatılmayacağı ihtar edilmiştir. Bilindiği üzere, haklı sebeple fesih ihtarlarında fesih sebepleri tek tek bildirilir ve ileride açılacak davalarda akdi fes eden bu fesih sebeplerinden gayrı başka bir fesih sebebine dayanamaz, fesih sebeplerini genişletemez....
Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak ile ilgili olarak girişilen icra takibine itirazın iptâli takibin devamı ve %40 icra inkâr tazminatının tahsili istemiyle açılmış olup, mahkemece davalının icra dairesinin yetkisine itirazının haklı olduğu yetkili icra dairelerinin Ankara İcra Daireleri olması sebebiyle yetkili icra dairesince yapılan icra takibi bulunmaması nedeniyle davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı taşeron tarafından açılan davada tedarikçi sözleşmelerinden kaynaklanan alacak ile ilgili itirazın iptâli talep edilmiştir....
düzenlemesine yer verildiğinin görüldüğü, Sözleşmenin, “Ödemeler” başlıklı 5. maddesinde “Sözleşmenin 01.01.01.2019-31.12.2019 tarihlerini kapsayan 1 (BİR) sene için ...’a bir yıl için 25.000 (YİRMİBEŞ BİN) saniye sürelik eser kullanım hakkı tanınmıştır.” düzenlemesinin öngörülmüş olduğu, Sözleşmenin, “Sözleşmenin Feshi” başlıklı 10. maddesinin “Taraflardan herhangi biri işbu Sözleşmeye aykırı davrandığı takdirde diğer taraf aykırılığın giderilmesini yazılı olarak karşı tarafa bildirecek, 15 ( on beş) gün içinde aykırılık giderilmediği takdirde ihtar eden taraf Sözleşmeyi tek taraflı ve tazminatsız olarak feshetme hakkına sahip olacaktır. İşbu Sözleşmenin feshi, uğranılan zararların tazmininin ve/veya cezai şart talebini engellemez. Sözleşme hükümlerinden herhangi birine aykırılık veya ihlal halinde her türlü yasal yola başvurulacaktır....
düzenlemesine yer verildiğinin görüldüğü, Sözleşmenin, “Ödemeler” başlıklı 5. maddesinde “Sözleşmenin 01.01.01.2019-31.12.2019 tarihlerini kapsayan 1 (BİR) sene için ...’a bir yıl için 25.000 (YİRMİBEŞ BİN) saniye sürelik eser kullanım hakkı tanınmıştır.” düzenlemesinin öngörülmüş olduğu, Sözleşmenin, “Sözleşmenin Feshi” başlıklı 10. maddesinin “Taraflardan herhangi biri işbu Sözleşmeye aykırı davrandığı takdirde diğer taraf aykırılığın giderilmesini yazılı olarak karşı tarafa bildirecek, 15 ( on beş) gün içinde aykırılık giderilmediği takdirde ihtar eden taraf Sözleşmeyi tek taraflı ve tazminatsız olarak feshetme hakkına sahip olacaktır. İşbu Sözleşmenin feshi, uğranılan zararların tazmininin ve/veya cezai şart talebini engellemez. Sözleşme hükümlerinden herhangi birine aykırılık veya ihlal halinde her türlü yasal yola başvurulacaktır....
Hukuk Dairesi'nin 29/09/2015 tarih ve 2015/438 Esas-2015/4590 Karar sayılı ve 26/03/2018 tarih ve 2017/53 Esas-2/18/1155 Karar sayılı kararları) Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkta yetkili icra dairesi 2004 sayılı İİK'nın 50. maddesinin göndermesiyle kıyasen uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın uygulanması gerekir. Eser sözleşmesinden kaynaklanan davalar davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yerinde (HUMK m.9/1, HMK m.6/1), sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinde (HUMK m.10, HMK m.10), sözleşmeyle yetkili kılınan yer mahkemesinde (HUMK m.22, HMK m.17) açılabilir. Davacının seçimlik hakkı mevcut olup, davasını genel ve özel yetkili mahkemelerden herhangi birisinde açabilir. Somut olayda icra takibi Ankara'da yapılmış, itirazın iptali davası da Ankara'da açılmıştır. Ancak, davalının yerleşim yeri Karşıyaka/İzmir , sözleşmenin ifa mahalli Karşıyaka/İzmir olup , Ankara İcra Daireleri ve mahkemelerinin yetkisi bulunmamaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 11/06/2021 NUMARASI : 2021/153 ESAS (ARA KARAR) DAVA KONUSU : Alacak ( Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Mersin 12....
