Mahkemece, hem sözleşmenin feshinin, hem eksik ... bedelinin istenemeyeceğine, asıl amacın eksik ... bedelinin tahsili olduğuna ve bilirkişi raporuna dayanılarak eksik ... bedeli olarak taleple bağlı kalınarak 1.000,00 TL nin dava tarihinden faizi ile tahsiline, sözleşmenin feshi isteminin reddine karar verilmiş ; hüküm,davacı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacı, akde aykırılık nedeni ile akdin feshi ile eksik ... bedelinin tahsili talebi ile eldeki davayı açmıştır. Mahkemenin de kabulünde olduğu gibi davacı, BK 96 vd maddeleri uyarınca hem akde aykırılık nedeniyle sözleşmenin feshini, hem de bundan kaynaklanan müspet zararının tazminini isteyemez. Çünkü sözleşme fesih edilerek geçersiz olduktan sonra , artık sözleşmeye dayanılarak borcun yerine getirilmemesinden kaynaklanan zarardan söz edilemez....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sözleşmenin feshi - Menfi tespit Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı sözleşmenin feshi ve menfi tespit davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, bozma gereklerine uygun şekilde karar verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde de bir isabetsizlik bulunmamasına ve sözleşmenin 17/09/2009 tarihi itibariyle feshedildiğinin anlaşılmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma gereklerine uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıdan alınmasına, 17.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Sözleşmenin bu maddesi doğrultusunda davalı kiracının teminatın tamamlanmasına ilişkin kendisine yapılan iki ihtara rağmen teminatı tamamlamadığı tüm dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Bu durumda sözleşmeye aykırılık gerçekleştiğinden davacının sözleşmenin feshi talebinin kabulüne karar vermek gerekirken yazılı şekilde sözleşmenin feshi talebinin reddine karar verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir. Ayrıca dava dilekçesi ile dava dilekçesine ekli 16.11.2007 başlangıç tarihli kira sözleşmesinde dava konusu yerin ... ... havaalanında kain 3000 m2 lik akaryakıt tesisleri olduğu çok belirgin olduğu halde mahkemece davacı vekilinin 15.10.2009 kayıt tarihli dilekçesindeki maddi hataya dayalı olduğu anlaşılan açıklamasına dayanılarak dava konusu yerin ... Havaalanında 2000 metrekarelik akaryakıt tesisi olduğunun kabulü de hatalı olmuştur....
Davacıların dava dilekçesindeki öncelikli talepleri sözleşmenin feshi ile üçüncü kişilere devredilen tapuların iptâli ve adlarına tesciline ilişkindir. Bilirkişi raporlarıyla belirlenen inşaat seviyesine göre olayda sözleşmenin geriye dönük olarak feshi koşullarının oluştuğu anlaşılmaktadır. Eser sözleşmesinin bir türü olan inşaat sözleşmeleri ani edimli sözleşmelerden olup müteahhit kendi kusuru ile işi muayyen zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi halinde uyuşmazlığın kural olarak BK’nın 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekir. BK’nın 108. maddesinin 2. fıkrası uyarınca sözleşmenin feshi halinde alacaklı ancak menfi zararının tazminini isteyebilecektir. Somut olayda davacılar sözleşmenin feshi ile birlikte müspet zarar kapsamında olan kira tazminatı talep ettiklerinden mahkemece öncelikle davacılara talepleri açıklattırılmalı, sözleşmenin geriye dönük olarak feshi halinde ancak menfi zararın talep edilebileceği nazara alınarak dava sonuçlandırılmalıdır....
Sözleşmenin feshine ilişkin mahkeme kararı bulunmamaktadır. Bu kuralın istisnası, taraf iradelerinin sözleşmenin feshi konusunda uyuşmasıdır. Bu davanın açılmasına kadar tarafların iradelerinin sözleşmenin feshi konusunda da uyuşmadığı görülmektedir. Davacı yüklenici şirket bu davadaki kâr kaybı ve iş bedeli istemleriyle sözleşmenin feshini kabul etmiş sayılır. Bu davanın açılmasıyla yüklenici şirket ile iş sahibi Belediye yönünden sözleşmenin feshi konusunda iradeler birleşmiştir. Ancak sözleşmenin feshedilmiş sayılması için, sözleşmede imzası bulunan ve davanın tarafı olmayan gerçek kişilerin de fesih iradesine katılmaları gerekir....
Kat karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri tapuda pay devrini de içerdiğinden tek taraflı irade beyanıyla feshi mümkün olmayıp, fesih konusunda tarafların iradelerinin uyuşması ya da mahkemenin fesih kararı vermesi ile mümkündür. Dava dilekçesinde sözleşmenin feshi açıkça talep edilmemiş ise de; dava dilekçesinde sözleşmenin fesh edildiği açıklanarak şerhin terkini talep edilmiştir. Gerçekten de davacıların .... Noterliğinden keşide ettikleri 09.10.2007 gün 7734 sayılı ihtarname ile BK’nın 371/I. maddesi ve yüklenicinin temerrüdü nedeniyle sözleşmeyi fesh ettiklerini davalıya bildirdikleri anlaşılmaktadır....
Somut olayda; taraflar arasındaki sözleşme ile 13 nolu dairenin korkuluk üzeri dış cephesi ile panjur sisteminin yapılması konusunda 12.000,00 YTL. bedelle anlaşma yapıldığı, asıl dava ile sözleşme gereğinin yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshi ve ödenen 3.000,00 YTL. nin , karşı dava ile de sözleşme şartlarını gerçekleştirdikleri iddiasıyla kalan 9.000,00 YTL. nin talep edildiği anlaşılmaktadır. O halde 12.000,00 YTL. bedelli sözleşmenin feshi talep edildiği gibi karşı dava ile 9.000,00 YTL. nin ödenmesi istenilmekle H.Y.U.Y. nın 5. maddesi gereğince uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 24.07.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sözleşmenin bu hükmüne göre davalı ... tarafından süresinde feshi ihbarda bulunulmadığından kira sözleşmesi 15.06.2006 tarihinde süresiz hale gelmiştir. Konut ve çatılı işyerlerinde sözleşme süresiz yapılmış veya sonradan süresiz hale gelmiş ise bu durumda fesih bildiriminin dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nun 262. maddesindeki koşullara uygun olarak yapılması gerekir. Anılan madde hükmüne göre süresiz kira sözleşmelerinde altı aylık dönemler için üç ay evvel feshi ihbarda bulunmak ve altı ayın sonunda dava açmak suretiyle akdin feshi, kiralananın tahliyesi istenebilir. Altı aylık dönemin birinde tebliğ ettirilen feshi ihbar ancak o dönem sonunda dava açma hakkı verir. Bu feshi ihbar sonraki dönem için kullanılamaz....
Somut olayda, asıl davada, arsa sahibi davacılar tarafından sözleşmenin feshinin istenmesi, davalı yüklenicinin de asıl davaya yönelik cevap dilekçesinde 14 bağımsız bölümün imalinden doğan hak ve alacaklarının ödenmesi koşuluyla sözleşmenin feshine itirazının bulunmadığını belirtmesi ve karşı davasında da sözleşmenin feshini talep etmesi karşısında sözleşmenin feshi konusunda taraf iradelerinin uyuştuğu anlaşılmaktadır. Ancak, yüklenicinin karşı dava dilekçesinde sözleşmenin ileriye veya geriye etkili feshi halindeki taleplerini terditli olarak öne sürmesi ve bu konuda taraf iradelerinin açıkça ortaya konmaması nedeniyle mahkemece bu husus taraflardan sorularak istemlerin uyuşması halinde buna göre hüküm kurulmalı, aksi halde, dosyadaki deliller ve gerçekleştirilen imalat yüzdesine göre akdin feshinin ileriye mi yoksa geriye mi etkili sonuç doğuracağı hususunda bir karar verilmelidir....
Hukuk Dairesince kabul edilerek İlk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına “Davacının sözleşmenin geriye etkili fesih talebinin esastan reddine, sözleşmenin uyarlanması ve değer düşüklüğü taleplerinin usulden reddine” karar verilmiş, verilen karar davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacılar vekili yargılama sırasında 25.11.2020 tarihinde verdiği ıslah dilekçesi ile davada talep ettiği sözleşmenin geriye etkili olarak feshi istemine terditli talepler eklemiştir. Davacılar vekili ıslah dilekçesinde asıl talebinin “sözleşmenin geriye etkili olarak feshi” olduğunu belirttiğine göre, mahkemece öncelikle sözleşmenin geriye etkili feshi isteminin incelenip değerlendirilmesi gerekir. Gebze 14. Noterliğinin 08.11.2017 gün 12975 yevmiye nolu “Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi”ni arsa sahipleri olarak davacılar ..., ... ve dava dışı ... ile yüklenici davalı şirket imzalamıştır....
