Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır. Yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır, haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Mahkemece, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, kira ve hor kullanmaya ilişkin tazminat talebi ile ilgili açılan davanın açılmamış sayılmasına, sözleşmenin feshi konusunda davacı lehine oluşan kazanılmış hak gözetilerek söz konusu sözleşmenin feshine ve aracın davacıya iadesine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ İstinaf eden-davalı vekili tarafından; Davalı yana yapılan tebligatların usulsüzlüğü hususunun araştırılmadığı, davalı şirketin yokluğunda karar verildiği, araç satış sözleşmesinin haklı nedenle feshedilip edilmediği hususunda yeterince araştırma yapılmadığı, araç için yapılan ödemelerden bahsedilmediği bildirilerek başvurulmuştur. UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık taraflar arasında geçerli bir mülkiyeti muhafaza sözleşmesi bulunup bulunmadığı, sözleşmenin feshi talebinin haklı olup olmadığı ve davacının sözleşme kapsamında zarar talep edip edemeyeceği noktasında toplanmaktadır....
nın okuma yazma bilmeyen cahil bir insan olduğunu, davalı şirket tarafından kendisine iki bağımsız bölüm verileceğinin belirtilmesine rağmen bir bağımsız bölüm verildiğini, müvekkilinin kandırıldığını ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile davalı adına olan tapu kaydının iptalini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, sözleşmeye konu taşınmaz üzerinde davacılar ile birlikte diğer dört mirasçının birlikte malik olduklarını, davacıların arsa ve miras payının karşılığının bir bağımsız bölüm olduğunu, sözleşmenin eksiksiz yerine getirildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, davacının davasının sözleşmenin feshi ve tapu iptal ve tescile ilişkin yönlerden davalı Ayşe, Hamdi ve Emine'ye karşı sübut bulmadığından reddine, davacının yapı denetimi, otopark, irtifak ve iskan harçları SGM ödemeleri yönüyle davasının sübut bulmadığından taleplerinin reddine, eksik işler bedeli ve kira tazminatı yönüyle davasının kabulü ile ... dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Kararı davacı... 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Dava, sözleşmenin feshi ve tapu iptali ile tescil, tazminat istemlerine ilişkindir....
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre, davacının davasının sözleşmenin feshi ve tapu iptal ve tescile ilişkin yönlerden davalı... karşı sübut bulmadığından reddine, davacının yapı denetimi, otopark, irtifak ve iskan harçları SGM ödemeleri yönüyle davasının sübut bulmadığından taleplerinin reddine, eksik işler bedeli ve kira tazminatı yönüyle davasının kabulü ile ... dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...dan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Kararı davacı... 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir. 2- Dava, sözleşmenin feshi ve tapu iptali ile tescil, tazminat istemlerine ilişkindir....
Belirsiz süreli olarak kabul edilmelerinin nedeni tarafların sözleşmenin sona erme zamanını belirlememiş olmalarıdır. Somut uyuşmazlıkta; davalının kanundan kaynaklanan nedenlerle asgari süreli iş sözleşmeleri ile çalıştığı anlaşılmaktadır. Dolayısı ile mahkemece, davalının belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığına ilişkin kabulü yerindedir. Her ne kadar sözleşmenin süresinden önce feshi koşuluna bağlı cezai şartın geçerli olabilmesi için taraflar arasındaki sözleşmenin belirli süreli olması gerekse de; sözleşmedeki cezai şarta ilişkin düzenleme dikkatlice incelenecek olursa, cezai şartın sözleşmenin süresinden önce feshe ilişkin olmadığı, iş sözleşmesinin haklı bir nedene dayanmaksızın feshedilmesine ilişkin olduğu görülecektir. Sadece, "kalan süre ücreti" cezai şart miktarının belirlenmesine yönelik olarak öngörülmüştür....
Davacı vekili, müvekkili ile dava dış... arasında 13.02.2007 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, aynı gün anılan kooperatif yetkililerinden... kardeşi olan... sözleşme gereği işlerin yapılabilmesi amacıyla vekalet verildiğini, anılan kooperatif aleyhine açılan dava sonunda sözleşmenin feshi ile müdahalesinin men'ine dair verilen kararın 11.07.2013 tarihinde kesinleştiğini, davacının verdiği ve unuttuğu vekalete davalı olarak dava dışı ... davalı ile 06.11.2013 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığını, bu sözleşmenin imzalanması yönünde vekile talimatının bulunmadığını, vekilinin önceki sözleşmenin tüm aşamalarından haberdar olduğunu ve davacıyı mağdur etmek amacıyla hareket ettiğini, 15.11.2013 tarihinde vekilin azledildiğini, sözleşmenin feshine ilişkin olarak vekil ve davalıya ihtarname keşide edildiğini ileri sürerek, 06.11.2013 tarihli sözleşmenin feshi ile tapudaki şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi ise, sözleşmenin feshi nedeniyle uğranılan tazminat istemine ilişkin uyuşmazlığın çözümünde Fikrî ve Sınaî Haklar Mahkemelerinin görevli olmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 5846 sayılı FSEK'nın 1. ve 1/A. maddelerinde amaç ve kapsamı düzenlenmiş olup, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahiplerinin ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir....
Davada ıslah yoluyla sözleşmenin feshi ve tapu iptâl ve tescil istendiğine göre fesih ve tapu iptâl ve tescil davasına tüm hissedarların muvafakatlarının alınması, muvafakat alınamadığı takdirde davacı dışındaki diğer hissedarların haklarında ayrıca dava açılıp eldeki davayla birleştirilmesi gerekir. Muvafakat alındığı veya hissedarlar hakkında ayrı dava açıldığında inşaatın yasal hale getirilip getirilemeyeceği ilgili Belediye Başkanlığından sorulup yasal hale getirilme imkânı mevcut değil ise sözleşmenin feshi ve tapu iptâl ve tescil isteminin kabulüne karar verilmeli, inşaatın yasal hale getirilmesi mümkün ise ve bu konuda davalı yükleniciye verilecek uygun bir mehil sonunda inşaat yasal hale getirilmiş ise bu durumda davanın reddine karar verilmeli, ancakher halükarda davanın açılmasına davalı sebebiyet verdiğinden davacı mahkeme masrafı, vekâlet ücretiyle sorumlu tutulmamalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 3.12.2002 gününde verilen dilekçe ile sözleşmenin feshi ve tahliye istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 4.5.2005 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, yanlar arasında 29.12.1991 tarihinde düzenlenen sözleşme ve 24.11.1998 tarihli ek sözleşme ile süresi 31.12.2009 yılına kadar uzatılan sözleşme ile ......