sözleşmesi 05.09.2020 tarihinde imza altına alınan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin içinde düzenlenmiş olup, mahkemenin hatalı tespitleri sonucunda kanuna aykırı karar kurulduğunu, davaya konu 05.09.2020 tarihli Arsa Payı Karşılığ İnşaat Sözleşmesinin yerine getirilmemesi nedeniyle devredilen taşınmazların iadesi talebinde ana borcun taşınmazın iadesi olması nedeniyle taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinin kesin yetki kuralı sebebiyle görevli ve yetkili olduğunu, (HMK md.12) burada uygulanacak kanun TTK değil HMK 12.md ve TMK 716.md ve devamı maddeleri olduğunu, huzurdaki davanın mutlak ticari dava olmadığını, mahkemenin bu yöndeki tespiti hatalı olup, kararın bu yönden de kaldırılması gerektiğini, bununla birlikte huzurdaki davaya konu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında devredilen arsaların bir kısmının davacı T1 A.Ş.'...
Kararı, davalı vekili ile asli müdahil vekili temyiz etmiştir. 1-Davalı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan TBK'nın 470. vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan TBK'nın 237, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur....
Somut olayda; davalı arsa sahibi ile davalı yüklenici arasında resmi şekle uygun olarak noterde düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve protokoller ile 243 ve 276 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde inşaat yapımının kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Ancak davalı arsa maliki,...Asliye Hukuk Mahkemesi, 2014/366 Esas - 2016/420 Karar sayılı dosyası ile anılan kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve protokollerinin yerine getirilmediğini ileri sürerek sözleşmenin ve protokollerin feshini istemiştir. Burada sözleşmenin feshinin ileriye veya geriye etkili olması ayırımı önem kazanmaktadır. Bu ayrım, yüklenicinin yapımını üstlendiği inşaatı kısmen tamamlaması, fakat temerrüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı sorunu ile ilgilidir. Eğer feshin sonuçları geriye etkili olacaksa, sözleşme yokmuşçasına tasfiye edileceğinden yüklenici inşaatın yaptığı kısmına orantılı arsa payı değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre imal ettiği inşaat bedelini alır....
Arsa sahipleri asıl ve birleşen 2015/362 Esas sayılı davalarında diğer talepleri yanında menfi zarar isteminde de bulunmuşlardır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 17.01.1990 gün 1989/13 Esas 1990/1 Karar sayılı ilamında da belirttiği gibi menfi zarar sözleşmenin yapılmamış olması halinde alacaklının uğramayacağı zarar olarak tanımlanmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin haklı nedenle feshi halinde menfi zararın, sözleşmenin yapıldığı tarihte sözleşme yapılan diğer başka bir yüklenici ile davaya konu arsalar üzerinde ne miktarda daire veya arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yapılabileceği belirlenerek bu miktar ile sözleşmenin feshinden sonra makul süre içerisinde başka bir yüklenici ile imzalanacak sözleşmeye göre arsa sahibine-alacaklıya verilecek arsa payı veya bağımsız bölümler arasındaki fark olarak verilecek bağımsız bölümler veya arsa payının dava tarihi itibariyle piyasa rayiçlerine göre değeri olacaktır....
Noterliği'nin 06.08.1999 tarih ve 36286 yevmiye no'lu düzenleme şeklinde taşınmaz mal satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmiştir. Kararı, müdahiller vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi istemine ilişkindir. Temyiz eden müdahiller davalı yüklenici yanında müdahil olmuş, davalı taraf hükmü temyiz etmemiş ise de, müdahiller yüklenicinin arsa sahibiyle yapmış olduğu düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak hakedeceği bağımsız bölümler yönünden hak sahibi olacaktır. Bu nedenle, öncelikle inşaatın sözleşme, İmar Kanunu ve mevzuatı hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediği ve yüklenicinin sözleşme hükümlerine göre edimlerini eksiksiz yerine getirip, bağımsız bölümleri hakedip haketmediğinin belirlenmesi gerekir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R Dava arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, tapu kayıtlarının iptâli ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne dair verilen karar davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Bakırköy 10.Noterliğinde 21.10.1991 gün 55181 yevmiye no ile düzenlenen kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi davalı yüklenici, davacı arsa sahipleri ve arsa sahiplerinden dava dışı....arasında imzalanmıştır. Sözleşmenin imzalandığı tarihte inşaatın yapılacağı arsanın tapuda malikleri adına paylı mülkiyet şeklinde kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ve davalı yüklenici arasında ....02.1998 tarihinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ekleri uyarınca müvekkiline teslimi gereken bir adet depolu dükkan ile ... adet büronun sözleşmede belirtilen tarihte bitirilerek teslim edilmediğini ileri sürerek, sözleşmenin feshi ile ....09.2000 tarihinden dava tarihine kadar 38 aylık süre için 60.800,00 TL kira alacağının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
- K A R A R - Davacı vekili, davacının yetkilisi olduğu dava dışı şirket ile davalı arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, inşaat yapılacak taşınmazdaki Hazine fazlalıklarının satın alınması bedeli ile arsa vergisi borcunu davacının ödediğini ileri sürerek, bu bedellerin tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının taraf sıfatı bulunmadığını ve sözleşmenin feshi için dava açıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, taraflar arasında yazılı sözleşme bulunmadığı, dava dışı şirketle davalı arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğu ve buna göre hak sahibinin dava dışı şirket olduğu gerekçesiyle, davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
- K A R A R - Asıl davada davacılar vekili, arsa maliki müvekkilleri ile davalı yüklenici ... arasında 11.12.1992 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalı ...'in kendi bilgi ve denetiminde diğer davalı kooperatifleri kurdurarak, bu kooperatiflerle eser sözleşmeleri imzaladığını, ...'...
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; birleşen davanın davacısı arsa maliki ile davalılarından ... arasında ....03.2006 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiği, asıl davada davacı şirketin sözleşmenin tarafı olmadığı, yüklenicinin ........2006 tarihinde arsa malikinin rızası olmaksızın sözleşmeyi şirkete temlik ettiği, ...'...
