İdari nitelikteki soyadı değişikliğinin, aynı konuya ilişkin nüfus kaydının düzeltilmesi davasının ancak bir kere açılabileceği hükmü kapsamında değerlendirilmesi haklı nedenlerin varlığı halinde davacının dava açma hakkını engellemesi sonucunu doğuracağından çoğunluğun davacının reşit olmadığı dönemde babası tarafından açılan dava sonucu yapılmış bir soyadı düzeltimi bulunduğu takdirde davanın reddi gerektiği yolundaki görüşüne katılmıyorum. Bu halde mahkemenin soyadı değişikliği davasını kabulü yönündeki hükmünün onanması gerektiği görüşündeyim....
Belirtilmelidir ki; 2525 sayılı Soyadı Kanununa dayalı olarak Bakanlar Kurulunun 24.12.1934 Tarihli ve 2/1759 Numaralı Kararı ile düzenlenen 27.12.1934 tarih ve 2891sayılı Resmi Gazetede Yayımlanarak 02.01.1935 tarihinde yürürlüğe giren ve halen yürürlükte bulunan Soyadı Nizamnamesinin, "Soyadı" başlığı altında düzenlenen bölümün 6. Maddesinde "Soyadı ya yalnız olarak veyahut (oğlu) ile birlikte kullanılır." hükmünü içermektedir. O halde, 2525 sayılı Soyadı Kanununa bağlı olarak düzenlenen Soyadı Nizamnamesinin 6. maddesinde "Soyadı ya yalnız olarak veyahut (oğlu) ile birlikte kullanılır" hükmü yer aldığı halde, davacının nüfus kaydında soy ismi "TINMAZ" olarak kayıtlı olup, soyadı tek kelimeden oluşacağından Soyadı Nizamnamesinin 6. maddesinde hükmüne rağmen davacının soyadının iki kelimeden oluşacak şekilde "TINMAZ ÖZDEMİR" olarak değiştirilmesine karar verilmesi hukuka uygun görülmemiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/10/2022 NUMARASI : 2022/40 ESAS 2022/256 KARAR DAVA KONUSU : Nüfus (Ad Ve Soyadı Düzeltilmesi İstemli) KARAR : İzmir 9....
Ancak; Davacı vekili dilekçesinde, müvekkillerinin çevrede "..." soyadı ile tanınıp bilindiğini beyan ederek nüfus kaydında "..." olan soyadının "..." olarak düzeltilmesini istediğine ve Yargıtay'ın yerleşmiş uygulamalarında da kişinin çevresinde tanınıp bilindiği soyadı ile anılmasının ve bunu kayden taşımasının soyadı düzeltilmesi için haklı neden teşkil edeceği kabul edildiğine, dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerden davacının "..." soyadı ile çevresinde tanınıp bilindiği anlaşıldığına göre; davacının adının düzeltilmesinde olduğu gibi haklı nedenin varlığı kabul edilerek soyadının da düzeltilmesine karar verilmesi gerekirken, yerinde bulunmayan gerekçelerle soyadı düzeltilmesine ilişkin davasının reddi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : KAYIT DÜZELTİM İSTEMLİ Taraflar arasında görülen davada; Davacı, ... Köyü 26 ve 30 parsel sayılı taşınmazların sicil kayıtlarında malik olarak adı geçen ''...'nın'' kendi mirasbırakanı '' .... '' olduğunu ileri sürerek, sicil kaydının nüfus kaydına uygun olarak düzeltilmesi isteğinde bulunmuştur İlgili Tapu Müdürlüğü, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, iddianın sabit olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'nun raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Talep, tapu kaydına eksik yazılan kimlik bilgilerinin düzeltilmesi isteğine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, ilgili Tapu Müdürlüğü temyiz etmiştir....
Taraflar arasında görülen davada; Davacı vekili, açtıkları men-i müdahale, tapu iptali ve tescil istemli davada tapu kaydındaki maliklerin isimlerinin düzeltilmesi için yetki verildiğini, bu nedenle 174 parsel sayılı taşınmazda malik olarak adları geçen ..., . ., . . ve ...'nın isimlerinin nüfus kayıtlarına uygun olarak düzeltilmesini istemiştir. Davalı vekili, davacı tarafından haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olarak açılan davanın reddine, yargılama giderlerinin de davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar Dairece; "tapuda isim düzeltilmesi davalarında amaç, tapu kayıtlarının nüfus kayıtlarına uygun hale getirilmesidir....
ın soyadı "..."tır. ... ... 1976 yılında ölmüş, ölümünden sonra 1987 yılında mirasçıları soyadlarını hükmen ... olarak düzelttirmişlerdir. Mahkeme mirasçıların soyadlarında yaptırdıkları bu düzeltmeyi nazara alarak malik ...'ın soyadının da tapuda "..." olarak düzeltilmesine karar vermiştir. Ne var ki, ...'ın soyadı ... olup nüfus kaydında bu kişi ile ilgili hükmen soyadı tashihi yapılmamıştır. Onun ölümünden sonra mirasçıları tarafından soyadlarının değiştirilmesi murisin hukuki durumunu etkilemez. Diğer bir anlatımla, nüfus kaydının aksine tapu kaydında soyadı düzeltilmesi olanağı yoktur. Tapu kaydında isim düzeltme davalarında amaç, malik isminin nüfus kayıtlarına uyumlu hale getirilmesidir. Mahkemece bu yön gözetilmemiştir. Karar bozulmalıdır. Kabule göre de; dava konusu 740 parsel sayılı taşınmaz kaydında da düzeltim istendiği halde bu parsele ilişkin istem hakkında olumlu yada olumsuz bir karar verilmemesi ayrıca doğru değildir....
HAKEDEN olarak anılmak istediğini, soyadı sorulduğunda Sayar soy adını telaffuz etmek istemediğini, belirterek SAYAR şeklindeki soyadının HAKEDEN olarak değiştirilmesini talep etmiştir....
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 382. maddesinde, ad ve soyadı düzeltilmesi işlerinin çekişmesiz yargı kapsamında bulunduğu; 383. maddesinde ise, çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesi olduğu; 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinde de nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet Savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlandığından; mahkemece, işin esasına girilerek gösterilecek deliller toplanıp oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine, uygun bulunmayan gerekçe ile görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Nüfus (Soyadı ve Diğer Kayıtların Düzeltilmesi İstemli) Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. 1-Davacının "......" olan soyadının "Tutar" olarak değiştirilmesine ilişkin Nüfus Müdürlüğü temsilcisinin temyiz itirazlarının incelemesinde; Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde olmayan temyiz itirazının reddine karar vermek gerekmiştir. 2-İddianın ileri sürülüş şekline göre, davadaki diğer talebin ...'nin mükerrer nüfus kaydının iptali olduğu, ...'...
