GEREKÇE: Dava; simsarlık ücreti alacağı istemine ilişkindir. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 5/3 fıkrası uyarınca dava tarihi itibariyle Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisidir. HMK'nun 114/1-c ve 115 maddeleri gereğince görev; kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olmakla; mahkememizce davanın her aşamasında re'sen nazara alınması gerektiğinden dava dosyası öncelikle görev noktasında incelenmiştir. 6102 Sayılı TTK'nun 4.maddesinde davanın, her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğmuş olması ve anılan Kanun maddesinde belirtilen mutlak ticari davalardan olması gerekmektedir. Somut olayda uyuşmazlık, simsarlık ücreti alacağı istemine ilişkindir. Davalı tacir olmadığı gibi, eldeki dava da Türk Ticaret Kanununda düzenlenen mutlak ticari davalardan değildir. Bu nedenlerle davaya bakmaya ticaret mahkemesi değil asliye hukuk mahkemesi görevlidir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemenin 28/06/2022 tarihli ara karar ile; "...davacı-emlakçı tarafından dava konusu taşınmazın davalıya gezdirildiği, bunun üzerine yazılı sözleşmenin kurulduğu anlaşılmakla; davacının simsarlık faaliyetlerinin yerine getirdiği, dolayısıyla simsarlık ücretine hak kazandığı, davalı tarafça süresinden sonra sunulan cevap dilekçesi ile bildirilen delillere Mahkememizce itibar edilemeyeceğinden haklı nedenle taşınmazı satın almaktan vazgeçtiğinin davalı tarafça ispatlanamadığı, davalının satın alımdan vazgeçmesi nedeniyle komisyon sözleşmesine aykırı davrandığından sözleşme gereği cezai şarttan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Sözleşme ile kararlaştırılan satış bedelinin %4'ü (%2 alıcı+%2 cezai şart) (225.000,00.-TLx4%100=9.000,00.-TL) oranındaki tutar cezai şartın Türk Borçlar Kanunun 182. Maddesi hükmü uyarınca fahiş olduğu kanaatine varılarak, cezai şart tutarından takdiren %50 oranında indirim yapılarak satış bedeli 225.000,00....
Tüketici "Ticari veya mesleki olmayan amaçlı hareket eden gerçek veya tüzel kişi" olarak 3/1- ı. bendinde ise Tüketici işlemi "Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlem" olarak tanımlanmıştır. Yasa koyucu, bu hükümle, tüketicinin taraf olduğu simsarlık işlemlerinin tüketici işlemi olarak kabul etmiştir....
Hizmet bedeli hususu... Bu satışa aracılık eden T1... T3 ve Nizamettin Kabak Bey ile 100.000 TL. Resmi satış tutarı üzerinde mutabık kalınmıştır. '' Hükümleri düzenlenmiş olup sözleşme altının şirketi satan (işletme sahibi) T3, Şirketi alan (Yatırımcı) Nizamettin Kabak, Ticari Danışman (Şahit) T1'in isimlerinin yazılıp altlarının imzalandığı, tarafların protokol altındaki imzaya itirazlarının olmadığı anlaşılmıştır. Somut olaydaki uyuşmazlık, davacının simsarlık hizmeti verip vermediği, protokolde düzenlenen '' Hizmet bedeli hususu...Bu satışa aracılık eden T1...T3 ve Nizamettin Kabak Bey ile 100.000 TL. Resmi satış tutarı üzerinde mutabık kalınmıştır,'' düzenlemesinin davacı ticari danışmana hizmet bedeli olarak ödenmesi gereken ücrete ilişkin düzenleme olup olmadığı, hizmet bedeline ilişkin düzenleme ise kimin ne miktarda sorumlu olacağına ilişkindir. Davaya konu 18/02/2019 tarihli ( Ribek Kimya Ayk. Mall. Ltd Şti.)...
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR Uyuşmazlık, davacının taraflar arasındaki sözleşmeye konu bedeli hak edip etmediği sözleşme kapsamında ödenen avans ödemesinin iadesine karar verilip verilemeyeceği hususuna ilişkindir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Asıl dava; simsarlık sözleşmesi gereği komisyon alacağının tahsili için girişilen icra takibine davalının itirazının iptali istemine, birleşen davada ise simsarlık sözleşmesi kapsamında yapılan avans ödemesinin iadesi için girişilen takibe yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır. Davaya konu; Ankara 24. İcra Müdürlüğü’nün 2017/22761 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Alacaklı ... ... tarafından, ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar ....vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kâğıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı vekili, dava dilekçesi ile; hizmet ve ürün bedeli karşılığı olmayan kayıp-kaçak bedeli, sayaç okuma bedeli, perakende satış hizmeti bedeli, iletim sistemi kullanım ve dağıtım bedeli gibi isimler altında muhtelif hizmetlerin elektrik hizmet bedeline ilave olunarak tahsil edildiğini, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21/05/2014 tarihli 2012/7-2454 esas, 2014/679 karar sayılı ve diğer yerleşik Yargıtay emsal içtihatları gereğince bu uygulamanın hukuka aykırılığının tespit edildiğini, ...'...
İcra Müdürlüğünün 2014/1962 esas sayılı dosyası hakkında açmış olduğu davanın reddine," karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, simsarlık sözleşmesinden doğan ücret ve cezai şart alacağına yönelik başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 2. Maddesinde simsarlık ücreti taşınmaz bedelinin %3'ü+KDV tutarı olarak belirlenmiş, müşterinin, kendisi veya yakınları adına her ne suretle olursa olsun taşınmazı emlakçıyı devre dışı bırakarak satın alınması halinde belirlenen satış bedelinin (148.000 TL) %6'sı +KDV tutarının tellallık ücreti olarak ödeneceği ifade edilmiştir....
Bu durumda, davacının %6 üzerinden talep ettiği alacağın yarısı simsarlık ücreti, diğer yarısı ise ceza koşulu alacağıdır. Sözleşmede satım bedeli kararlaştırılmamıştır. Simsarlık ücreti, taşınmazın bilirkişi tarafından tespit edilen değeri üzerinden %6 oranında hesaplanmıştır. Davacının % 6 oranı üzerinden talep ettiği toplam alacağı, KDV dahil 2.486.832 TL'dir. Bunun yarısı olan 1.243.416 TL ceza koşulu alacağıdır. Bu alacak, takdiren 9/10 oranında tenkis edilerek 1/10'una indirilmiş olup davacının talep edebileceği ceza koşulu alacağı 124.341,60 TL olarak hesaplanmıştır. Bu durumda davacının talep edebileceği toplam alacak 1.243.416 + 124.341,60 = 1.367.757,60 TL olarak hesaplanmış ve bu miktar bakımından davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir. Resen tenkis nedeniyle fazlaya dair talebin reddine karar vermek gerekmiştir....
DAVA : Alacak ( Tellalık Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 07/09/2020 KARAR TARİHİ : 24/03/2022 GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 29/03/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Tellallık Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin simsarlık faaliyetiyle iştigal ettiğini, müvekkilinin... Enerji Turizm Sanayi ve Ticaret AŞ ile imzalanan bila tarihli Hizmet Sözleşmesi ile Türkiye'nin muhtelif yerlerinde bulunan enerji projelerinin/gayrimenkullerin satışına/alışına/devrine aracılık etmeyi üstlendiğini, buna karşılık olarak davalı... şirketinin aynı sözleşmenin 3.maddesi gereğince müvekkilin aracılık ettiği her bir sözleşme için sözleşme bedelinin % 1+KDV'si kadar hizmet bedeli ödemeyi taahhüt ettiğini, ... Yenilenebilir Enerji A.Ş ve ... Elektrik Üretim A.Ş'ne ait 7 adet RES projesi ile şirket paylarının...'...
Buna göre taraflar arasında simsarlık (tellallık) sözleşmesi bulunduğu, tarafların ticari/mesleki amaçla hareket ettiği, bu nedenle tüketici tanımına uymadığı anlaşıldığından, uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde çözümlenmesi gerekmektedir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ...... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 15/12/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
