III) Çalışma Olgusunun Tespiti: Somut olayda, davacının çalışmasının işe giriş bildirgesine uygun biçimde ancak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olmayanlar için düzenlenen (kısa vadeli sigorta kolları kapsamında çalışanlara mahsus) dönem bordrosu ile Kuruma bildirildiği, dinlenen tanık beyanlarından davacının sigorta başlangıç tarihindeki çalışmasının bordro tanıklarının beyanları ve kısa vadeli sigorta kolları bordroları ile kanıtlandığı, başvuru koşulunun yerine getirildiği, davacının çalışmasının çırak olarak geçmediği, işin işverene ait atölye ve fabrika benzeri bir işyerinde, işverenin denetim ve gözetimi altında ve ona bağımlı olarak geçmesi nedeniyle yapılan işin hizmet akdi niteliğinde olduğu ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacağı, Kırklareli ilinde halı dokuma işinde çalışanlar tarafından açılan sigorta başlangıç tarihinin tespiti davalarının kabulüne dair kararlarının Yargıtay tarafından onandığı, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 21.04.2016 gün ve 2016/5478 - 2016...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, sigorta başlangıç tarihinin 01.09.1981 olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi. K A R A R Dava, davacının sigortalık başlangıç tarihinin 01.09.1981 olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne, davacının sigortalılık başlangıç tarihi olarak 18 yaşını doldurduğu 14/05/1982 tarihinin esas alınmasına, işe giriş bildirgesinde 01/09/1981 tarihinde sigortalı olarak 1 gün çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 06/10/2020 NUMARASI : 2019/262- 2020/94 DAVA KONUSU : Sigorta Başlangıç Tarihinin Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki sigorta başlangıç tarihinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Polatlı ilçesindeki Koç Tuğla Fabrikasında 02/05/1996 tarihinden itibaren bir süre çalıştığını, ilk işe giriş bildirgesinin verildiğini, ancak işveren tarafından aylık sigorta prim bildirgesi ve dönem bordrosu verilmemesi, davacının bordrolara dahil edilmemesi sonucu Kurum tarafından sigorta başlangıcının 02/05/1996 olarak kabul edilmediğini beyanla müvekkilinin 02/05/1996 tarihinde 1 gün sigortalı çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
İş Mahkemesi Dava, 01.12.1994 tarihinde bir günlük çalışmasının ve aynı tarihin sigorta başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi....
sigortalı işe giriş bildirgesi ile sabit olduğunu, ayrıca müvekkilinin işe giriş tarihi tanık beyanlarıyla da ispatlanacağını, müvekkili davacının sigorta başlangıç tarihinin 20.11.1990 olarak tespiti için iş bu davayı açma zarureti doğduğunu, bu nedenlerle müvekkilinin “Yaşar Duman” unvanlı iş yerinde 20.11.1990 tarihinde işe başlamış olması nedeniyle sigorta başlangıç tarihinin 20.11.1990 olarak tespitine karar verilmesi talep ve dava etmiştir....
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının Türk vatandaşı olma şartı aranmaksızın yurt dışında Türk vatandaşı olarak geçen borçlanmaya esas sürelerini borçlanmaya hakkı olduğunun tespiti ile aksine Kurum işleminin iptaline, sigorta başlangıç tarihinin tespiti için borçlanma yapılıp tahakkuk bedeli ödendikten sonra dava açılması gerektiğinden sigorta başlangıç tarihinin tespitine ilişkin istemin reddine karar verilmiştir. HMK'nın 26.maddesine göre "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır." Somut olayda davacının dava dilekçesinde yurt dışında çalışmaya başladığı tarihin ülkemizde sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabulü yönünde bir isteği bulunmadığı gibi ıslah dilekçesi de sunmamıştır. Davacının talebini genilşettiğine dair bir beyan ve dilekçesi de bulunmamaktadır....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 15/03/2022 NUMARASI : 2019/354- 2022/95 DAVA KONUSU : Sigorta Başlangıç Tarihinin Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki sigorta başlangıç tarihinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı dava dilekçesinde özetle; İsmail Bilgili isimli işyerinde 02/05/1988 tarihinde 6 ay süreli olarak çalıştığını, işe giriş bildirgesinin bulunduğunu, SGK primlerinin yatırılmadığını, Kuruma 07/12/2016 tarihinde emeklilik işlemleri için başvurduğunu, talebinin reddedildiğini belirterek ve 05/04/2018 tarihli celsede hizmet tespiti istemini atiye bıraktığını beyanla sigorta başlangıç tarihinin 02/05/1988 olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır. Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır....
Davacının kuruma 08.10.2021 tarihinde 1 günlük sigortalılık tespiti hususunda davasını ıslah ettiğini beyan etmiş olup, ıslah harcını yatırmış olduğu, beyan üzerine SGK'ya davalı olarak davaya dahil etmesi için süre verilmiş ve bu süre içerisinde davacı tarafça SGK davalı olarak davaya dahil edilmiş ve harcını da yatırdığı görülmüş olup İstinaf ilamında bildirilen eksiklikler de giderildiğinden ve dosyadaki tüm deliller doğrultusu kapsamında avacının davalı T3 bünyesinde 12/11/1997 tarihinde en az 1 gün çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 12/11/1997 tarihi olduğuna dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçeleriyle; "1- Davanın kabulü ile, 2- Davacının davalı T3 bünyesinde 12/11/1997 tarihinde en az 1 gün çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 12/11/1997 tarihi olduğunun tespitine, " şeklinde karar verildiği görülmüştür....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: 506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, aynı Kanunun 79/10 maddesi kapsamında bir günlük çalışmanın belirlenmesi davasıdır. Bu nedenle hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır....
