Davalı, talebin zamanaşımına uğradığını, paranın hataen davalı hesabına yatırılmadığını, davacı tarafından paranın Uğur Eskici' ye gönderilmesinin talep edildiğini, paranın hesabına yattıktan sonra aynı gün davacının talebi üzerine Uğur Eskici’nin hesabına aktarıldığını, sebepsiz zenginleşmediğini, hataen üç farklı tarihlerde yanlışlığın yapıldığı iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek davanın reddini dilemiştir. ..... Somut olayda davacı, yeğenine gönderdiğini zannederek hataen üç farklı tarihte toplamda 60.000,00 TL'yi davalının hesabına gönderdiğini, davalı ile aralarında hukuki ilişki bulunmadığını belirterek gönderilen paranın iadesini talep etmiştir. Davalı ise, davaya konu paranın kendisine gönderildiğini, davacının talebi doğrultusunda parayı dava dışı Uğur Eskici'ye gönderdiğini savunmuştur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dosya içeriğine, temyizin kapsamına, uyuşmazlığın sehven davalı hesabına yatırılan paranın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri iadesine ilişkin olup, temyiz inceleme görevi Yargıtay Yasası’nın 14. maddesi ve Başkanlar Kurulu kararı uyarınca Yargıtay 3. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine 02/09/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Makina A.Ş. nin kendi hesapları arasında EFT yapmak isterken 12 yıl önce iş yaptığı ... gümrük müşavirliğine sehven gönderildiği, ... gümrük müşavirliği iflas aşamasında olduğundan para iflas dosyasına aktarılmıştır. İkinci alacaklılar toplantısı yapılamadığından sehven gönderilen paranın iadesine de karar verilemediğinden işbu davayı ... ve iflas idaresine karşı açarak sebepsiz zenginleşme söz konusu olduğundan gönderilen meblağın müvekkil şirkete iadesini talep ve dava etmiştir. Davalıya usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir. Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe: Derdest dava yanılgıya dayalı/hatalı bir para havalesi yüzünden sebepsiz zenginleşen müflis şirkete karşı açılan alacak/istirdat davasıdır. Kural olarak ispat külfeti davacı taraf üzerindedir. Ancak davalı şirket iflas etmiştir ve iflas masasına bu güne kadar davacının bir alacağı bildirilmemiştir. O halde davacının beyanının esas alınması ve ispat külfetinin davalıya yüklenmesi gerekir....
Hemen belirtmek gerekir ki, icra dosyasına yatırılan paranın davalı vekili tarafından dosyadan çekilerek tahsil edildiğine göre, sebepsiz zenginleşme iddiasının davalıya karşı ileri sürülmesinde usul ve yasaya aykırılık yoktur. Nitekim, davacının mal varlığından sebepsiz zenginleşen davalı olup, husumetin davalıya yöneltilmesi isabetlidir. Bu nedenle, davalının pasif husumet itirazı yerinde görülmemiştir. Öte yandan; sehven yatırılan paranın iadesine yönelik olarak 6098 s. TBK 77. maddesi uyarınca genel mahkemelerde dava açmak imkanına sahip olan davacının, öncelikle icra mahkemesine şikayet yoluyla başvuru yapması zorunlu değildir. ... 12. İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı icra dosyasında davacı şirket takip borçlusu değildir. Bu nedenle, herhangi bir borcunun bulunmadığı davalı bankaya ve icra dosyasına davacının ifa amacıyla ödeme yaptığı kabul edilemez. Mevcut ödemenin sehven yapıldığı sabittir....
Bank Şubesinden davalının hesabına gönderdiğini, durumu borç gönderdiğini zannettiği kişiden borcunu isteyince anladığını, davalı ile aralarında ticari ilişki, alacak, borç ilişkisi olmadığını, sebepsiz zenginleşmenin koşullarının oluştuğunu, davalının hesabına hataen gönderilen 60.000,00 TL’ nin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı, talebin zamanaşımına uğradığını, paranın hataen davalı hesabına yatırılmadığını, davacı tarafından paranın ...' ye gönderilmesinin talep edildiğini, paranın hesabına yattıktan sonra aynı gün davacının talebi üzerine ...’nin hesabına aktarıldığını, sebepsiz zenginleşmediğini, hataen üç farklı tarihlerde yanlışlığın yapıldığı iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek davanın reddini dilemiştir....
nin hesabına sehven yapılan EFT nedeniyle gönderilen miktar olan 47.577,76-TL.'nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre her iki davalıdan iadesi istemine yöneliktir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 23/02/2021 tarihli, 2017/941 Esas ve 2021/144 Karar sayılı ilamında da açıkça vurgulandığı üzere; bankacılık işlemlerinde EFT ve havale farklı kavramlar olarak kullanılmakta olup, havale farklı bir şube olsa da aynı bankadaki bir hesaba para gönderilmesini, EFT ise başka bankadaki bir hesaba para gönderilmesini ifade etmektedir....
Yukarıda anılan yasal düzenleme ve dosya kapsamı itibariyle ; davaya konu paranın haklı bir sebep olmaksızın davalı hesabına geçmiş olması , para üzerinde bankaca uygulanan bloke bulunması nedeniyle davalının para üzerinde tasarruf imkanı kısıtlanmış olsa dahi , paranın davalı borçları nedeniyle/mahsuben bloke edilmiş olması nedeniyle, davalı malvarlığında bu miktarda zenginleşme olduğunun kabulü gerekmektedir. (emsal Yargıtay 34 XX 481/8750 esas 2017/5862 karar sayılı 30/10/2017 tarihli ilam) Bu nedenle davalının sebepsiz zenginleşme şartlarının oluşmadığı yönündeki istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için, borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. TBK'nın77/1 maddesine göre; zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır....
sebepsiz zenginleşme söz konusu olacak ise bunun ...olduğunu, davacı müvekkil tarafından iadenin, ...'...
Bütün bu açıklamalara göre, sebepsiz zenginleşme alacaklıya, ikinci derecede (tali nitelikte) bir dava hakkı temin eder. Malvarlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez. Nitekim, sözleşmeden doğan bir hukuki ilişkinin bulunduğu hallerde taraflar sebepsiz zenginleşmeye dayanan bir talepte bulunamazlar. Sebepsiz zenginleşmede 818 sayılı BK döneminde sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olup olmaması ayrımı yapılmadan, ( 6098 sayılı TBK'nın 117/2. maddesinde ise sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olmaması halinde) haksız iktisap tarihinden itibaren temerrüt faizi istenebilir ise de, somut olayda, sözleşmenin uygulanmasından kaynaklanan alacağın tahsili kapsamında talep edilen bedele borçlunun bir ihtar ile temerrüde düşürüldüğü tarihten itibaren faiz istenebilir....
