Uyuşmazlık, yerel mahkemenin de isabetli bir şekilde nitelendirdiği gibi TTK. 644. maddesinde düzenlenen sebepsiz zenginleşme iddiasından kaynaklanmaktadır. Anılan yasa hükmüne dayanan davalarda ispat yükü keşidecide olup, keşideci, sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamak zorundadır. Somut olay bakımından ispat külfeti davalı keşidecide olduğu halde, mahkemece ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 16,01.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Uyuşmazlık; davacının dava konusu taşınmaz için yaptırdığı imalat ve tadilatların lüks mü yoksa faydalı ve zorunlu mu oldukları, bu çerçevede lüks faydalı ve zorunlu masrafların tutarının ne kadar olduğu ve belirlenen tutarın davalıdan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesinin istenip istenemeyeceği noktalarında toplanmaktadır. Sebepsiz zenginleşme, 6098 sayılı TBK’nun 77 ve devamı (mülga 818 sayılı BK’nun 61 vd) maddelerinde düzenlenmiş olup, madde hükmü uyarınca "Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Buna göre; sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ile fakirleşme arasında uygun nedensellik (illiyet) bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekmektedir....

Buna göre; sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ile fakirleşme arasında uygun nedensellik (illiyet) bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekmektedir. Sebepsiz zenginleşme halinde zenginleşen ve fakirleşen arasında kanun gereği bir borç ilişkisi doğmakta olup, bu borcun konusu malvarlığında meydana gelen fazlalığın geri verilmesidir. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade borcunun kapsamı ve yapılmış olan giderlerden hangilerinin geri istenebileceği, giderlerin niteliğine ve zenginleşen kimsenin iyiniyetli ya da kötüniyetli oluşuna göre farklılık göstermektedir. " Geri vermenin kapsamı” başlığı altında düzenlenen TBK’nun 79. ve 80. maddeleri uyarınca “ Sebepsiz zenginleşen, zenginleşmenin geri istenmesi sırasında elinden çıkmış olduğunu ispat ettiği kısmın dışında kalanı geri vermekle yükümlüdür."...

Asliye Hukuk Mahkemesinde 2018/90 Esas ve 2019/527 Karar numaralı kararı ile açmış olduğu davanın kesinleştiğini, davacının dava dilekçesinde ilgili taşınmaza yapmış olduğu masrafların tamamını sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince davalı müvekkilinden talep ettiğini, TBK madde 77 ve devamında ''Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür'' dendiğini, ortada bir sebepsiz zenginleşme olmadığını, zenginleşme hükümleri uyarınca bir hüküm kurulabilmesi için başka bir kimsenin malvarlığından veyahut emeğinden zenginleşmenin gerçekleşmesinin gerektiğini, davacının yapmış olduğu masrafların ve giderlerin tazminini satıcıdan talep etmesi gerektiğini, davanın müvekkili açısından husumet yokluğu sebebiyle reddinin gerektiğini, tapu kütüğünde satış bedeli 5.000,00- TL olan hisseli bir taşınmaza 34.300,00- TL masraf ve gider yapmak hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, sözkonusu masraf ve giderlerin araştırılmasının...

-TL. red harcının düzeltme isteyenlerden ayrı ayrı alınmasına, 2) Dairenin 07/03/2017 gün ve 2016/8766 E. - 2017/1912 K. sayılı bozma ilamının ikinci sayfasının “öncelikle” diye başlayan sekizinci paragrafında “Öncelikle sebepsiz zenginleşme konusundaki davaların temyiz incelemesini yapan Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin yerleşik kararları da göz önünde bulundurulduğunda (örnek:2009/240-3873, 2009/6304-8937) 2007 yılında Kadastro Kanununun 41. maddesi gereğince yapılan düzeltme sonucu taşınmazın yüz ölçümünün 8000 m2’den 14.932 m2’ye çıkmış olmasına göre, davalı tarafın aradaki fark kadar 526 parsel sayılı taşınmaz malikleri aleyhine sebepsiz zenginleştiği ortadadır.” cümlesinin ilamdan çıkartılmasına, bunun yerine “Öncelikle sebepsiz zenginleşme konusundaki davaların temyiz incelemesini yapan Yargıtay 3....

tarihinde “borç tahsilatı” açıklaması ile 2.105TL.nin ödendiğinin anlaşıldığı; Davacı tarafından ödenen bedeller için (taleple bağlılık ilkesi gereğince) 2.699,95TL.nin, TBK m. 77/son hükmüne göre sebepsiz zenginleşme kapsamında iadesinin talep edilebileceği, davacının dava dilekçesinin “Sonuç” kısmında 2.699,95TL.nin ödeme tarihi olan 31.12.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz ile birlikte tahsilinin talep edildiği, TBK m. 117/ll hükmündeki “...sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur....

Buna göre; geçerli bir nedene dayanmaksızın bir kişinin mal varlığından diğerine kayan değerler, sebepsiz zenginleşme teşkil etmektedir. Sebepsiz zenginleşme kurumunun amacı, haksız değer kaymalarının önlenmesi olup, tam bir eski hale getirme özelliği taşımaktadır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme kısaca; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Bir başka ifade ile; haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının mal varlığından veya emeğinden zenginleşen bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Mahkemece, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı talep yönünden ispat külfetinin keşideci olan davalı üzerinde olduğu, davalının ödeme iddiasında bulunmadığı gibi sebepsiz zenginleşmediğini de kanıtlayamadığı anlaşılmakla davalı ... hakkındaki davanın kabulüne, çekin lehtarının davalı ....Şti yönünden ise sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunulamayacağı belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir....

Dava, sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı olarak açılmış olup, 6098 sayılı TBK'nın 82. maddesinde belirtilen 2 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açıldığından, davalı vekilinin zamanaşımı iddiası da yerinde değildir. "Bilindiği üzere, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanununun konuya ilişkin 61 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme, bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....

Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 61 ve devamı maddelerindeki (TBK'nın 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme; bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....