Bu durumda sözleşmenin öngörülenden daha önce sona ermesinden dolayı davacının ödemiş olduğu kira bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilmemesi davalı tarafın sebepsiz zenginleşmesine neden olur. Hal böyle olunca mahkemece iadenin kapsamının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tayin edilip davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle bu istemin reddedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.'' denilmek suretiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
Davada, (gayrimenkul satış sözleşmesine dayalı olarak) zilyetliğinde bulunan fabrika binası içerisine yapılan faydalı ve zaruri imalatlardan dolayı sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak talep edilmektedir. Sebepsiz zenginleşme de davacının geri alma hakkının buna karşın davalının geri verme borcunun doğması, bunların mal varlıklarının birbirinin zararına ve yararına olmak üzere karşılıklı yoksullaşma ve zenginleşmelerine bağlıdır ve bunun doğal sonucu olarak da, bu geri alma hak ve borcunun doğum anı, nedensiz yoksullaşma ve zenginleşme olgularının gerçekleştikleri andır. O halde, geri isteme hakkının kapsamı kural olarak, anılan hak ve borcun doğdukları tarihten daha önce belirlenemez. Zira, geri alma, bu yoksullaşma ve zenginleşmenin sonucudur ve bu olgular gerçekleşmeksizin geri alma sözkonusu değildir. Somut olayda, davacı; faydalı ve zaruri masraflar yaptığını ileri sürdüğü binayı dava tarihi itibariyle terketmiş değildir....
Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Yanlışlık eda ile ilgili olup, edada bulunan da bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. HGK'nun 05/12/1984 tarih ve 1982/13-387 esas, 1984/997 karar sayılı kararı ile herhangi bir şart tasarrufa dayanmayan salt hatalı ödemenin idare tarafından BK'nın sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri istenebileceği açıklanmıştır....
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkı, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hâmile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hâmilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
Davacı ile dava dışı elektrik enerjisi dağıtım / satım şirketi arasında elektrik aboneliği sözleşmesi bulunsa da, elektrik satış şirketinin sözleşme ilişkisi dışına çıkarak, davacıya başka abonenin elektrik faturası tahakkuk ettirdiği . davacının elektrik faturasını da davalı aboneye tahakkuk ettirdiği , davacı tarafın alacak iddiasını sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak davalı yandan tahsilini talep ettiği, davalı yerine yapılan ödemenin sözleşme dışında olduğu ve sözleşmeden doğan bir hak veya borçla ilgisinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Zira kural olarak sözleşme ilişkisi devam ettiği sürece sebepsiz zenginleşme söz konusu olmayacak ise de, somut olayda olduğu gibi bazen bir sözleşme ilişkisi dolayısıyla kurulan temaslar sırasında sebepsiz zenginleşme ortaya çıkabilir ve bu tür kazandırmalar sebepsiz zenginleşmeye konu olabilir. Dolayısıyla yapılan ödeme ile sebepsiz zenginleşenin Aydem (ADM) Elektrik A.Ş.'...
Davacı ile dava dışı elektrik enerjisi dağıtım / satım şirketi arasında elektrik aboneliği sözleşmesi bulunsa da, elektrik satış şirketinin sözleşme ilişkisi dışına çıkarak, davacıya başka abonenin elektrik faturası tahakkuk ettirdiği . davacının elektrik faturasını da davalı aboneye tahakkuk ettirdiği , davacı tarafın alacak iddiasını sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak davalı yandan tahsilini talep ettiği, davalı yerine yapılan ödemenin sözleşme dışında olduğu ve sözleşmeden doğan bir hak veya borçla ilgisinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Zira kural olarak sözleşme ilişkisi devam ettiği sürece sebepsiz zenginleşme söz konusu olmayacak ise de, somut olayda olduğu gibi bazen bir sözleşme ilişkisi dolayısıyla kurulan temaslar sırasında sebepsiz zenginleşme ortaya çıkabilir ve bu tür kazandırmalar sebepsiz zenginleşmeye konu olabilir. Dolayısıyla yapılan ödeme ile sebepsiz zenginleşenin Aydem (ADM) Elektrik A.Ş.'...
Huzurdaki dava, kambiyo senedinden kaynaklı sebepsiz zenginleşme hukukî sebebine dayanmaktadır. Davaya konu---- bedelli, --- keşide tarihli tacir çekinin keşidecisi ----- Yine davaya konu -----nolu bono senedinin keşidecisi -------- Eldeki davanın açıldığı tarih ----- Sebepsiz zenginleşme davalarında; çek yönünden çekin keşide tarihinden itibaren ---- olmak üzere zamanaşımı süresi --- Bono senedi yönünden de zamanaşımı ---yıl olmak üzere zamanaşımı süresi ---- yıldır. Sebepsiz zenginleşme davasına konu çek ve bononun zamanaşımına uğramadan eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Davalı şirket ile dava dışı şirket arasında yukarıda açıklandığı üzere hukuki ---- mevcudiyeti dikkate alınarak husumet sorunu çözülmüş, davalı tarafın husumet itirazı reddedilmiş, davanın da zamanaşımı süresi içinde açıldığı anlaşılmıştır. Sebepsiz zenginleşme davası Türk Ticaret Kanunu madde 732 uyarınca keşideciye karşı açılabilir. Huzurdaki sebepsiz zenginleşme davası da keşideciye karşı açılmıştır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, paylı mülkiyete tabi taşınmaza yapılan zorunlu ve faydalı masrafların sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca diğer paydaştan tahsili istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır....
Davanın hukuksal niteliği itibariyle, cebri icra tehdidi altında haksız olarak ödendiği iddia olunan bedellerin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca iadesi istemine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşme, haklı bir neden olmaksızın bir kimsenin malvarlığının başka bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalmasıdır. Sebepsiz zenginleşme, haksız olarak başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen kimsenin, bu zenginleşmeyi geri vermesi amacını taşır. Bu şekilde, hukuki değerler arasında bozulmuş olan denge yeniden tesis edilmiş olur. Sebepsiz zenginleşme TBK 77-82. maddeleri arasında düzenlenmiştir. TBK.m.77/I’de “Haklı bir sebep olmaksızın, bir başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlü olacağı” ifade edilmiştir....
Dava, tapulu taşınmaza ilişkin adi yazılı taşınmaz satış sözleşmesinden kaynaklı alacağın, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi talebine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61 ve devamı maddelerindeki (TBK'nın 77 ve devamı maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
