Tüketici Mahkemesi SAYISI : 2021/47 E., 2021/573 K. 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun (2797 sayılı Kanun) 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, tüketicinin açtığı taşınmaz satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan, ifa imkansızlığına dayalı, sözleşmenin feshi nedeniyle ödenen bedelin iadesi amacıyla başlatılan icra takibine, davalının itirazının iptaline ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun dairelerin iş bölümüne ilişkin 18.01.2024 tarihli ve 2024/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 3. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple; Dosyanın YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 22.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Dosyanın yapılan incelemesinde tapu kaydındaki şerhin silinmesine ilişkin talep ve dava bulunmadığı, kesin yetkinin söz konusu olmadığı ve usulüne uygun süresinde bir yetki itirazı yapılmadığı tespit edilmekle dava dilekçesindeki taraf adresleri de göz önünde bulundurulduğunda sözleşmenin feshi ve alacağa yönelik taleple ilgili davanın Bakırköy 4 Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. Bu nedenle mahkemenin kesin yetki söz konusu olduğundan bahisle vermiş olduğu yetkisizlik kararı yerinde görülmemiştir. Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2022/14828 Esas, 2023/2048 Karar sayılı ilamı da bu yöndedir. Açıklanan nedenlerle davacının istinaf başvurusunun kabulü işe mahkemece verilen kararın kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapmak üzere dosyanın mahkemesine iadesine ilişkin aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
Bölge Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyet göstermek üzere 12/07/2004 tarihinde acentelik sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmenin her yılın temmuz ayının 12'si itibari ile sükut halinde kendiliğinden 1 yıl uzamakta olduğunu, davacının bu şekilde acente olarak faaliyetini sürdürmekte iken davalının bir takım soyut gerekçelerle ihtarname göndermek suretiyle sözleşmenin 22. maddesinin ihlal edildiğinden bahisle sözleşmenin feshedildiğini, ancak haziran ayı üretiminden kaynaklanan temmuz ayı komisyonunun ödenmediğini, ileri sürerek 4.500 TL'nin ve ayrıca 1.400 USD tutarındaki nakdi teminatın (tahsil tarihindeki kur karşılığı TL olarak) ödenmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, sözleşmenin müvekkili şirket tarafından haklı nedenle feshedildiğini bu nedenle davacının komisyon talep etme hakkının bulunmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir....
Makinasını 120.000,00 TL bedel +21.600,00-TL KDV olmak üzere 141.600,00-TL bedelle sattığını, bu tarihte makinaları ve ekipmanları teslim ettiğini, daha sonra taraflar arasında ödemelerin yapılmamasından dolayı çıkan ihtilaflar sebebiyle İzmir ...Asliye Ticaret Mah.nin ... esas ve ... karar nolu sözleşmenin feshi sebebiyle aynen iade davası görüldüğünü, mahkeme kararının 27.4.2022 tarihinde kesinleştiğini, bu karara göre tarafların satım aktinden dönmeleri nedeniyle davalının davacıya ödediği 600.000 TL satım bedelinin davacı tarafından davalıya iadesi karşılığında makinelerin davacı müvekkili şirkete aynen iadesine karar verildiğini, bahse konu her iki makinanın da teslim edildiği günden bu yana davalı şirket tarafından tam gün, iki vardiyalı şekilde 24 saat boyunca kullanıldığını, bu iki makinanın davalı işletmenin çalışma ve sipariş tamamlama kapasitesinin %70 veya %80 lik kapasitesini sağladığını, bu makinaların güncel değerinin 4.000.000 TL ile 4.500.000 TL aralığında olduğunu, 2017...
, tarafların geçersiz sözleşme nedeniyle aldıklarını iade etmekle yükümlü oldukları, sözleşmenin feshi ve sözleşme bedelinin taleple bağlı kalınarak (HMK 26) faizsiz iadesi kararında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmıştır....
Bu rapor sonrası davacı vekili 04/11/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile bedel iadesi istemini 4.119,65 TL ye yükseltmiş, dilekçe davalı tarafa tebliğ edilmiş, toplanan ve yukarıda değerlendirmesi yapılan raporlar ve özellikle son ek rapordaki tespit ve hesaplama dikkate alınıp, talepler ilme ilgili olarak aşağıdaki hükümoluşturulmuştur....
HUKUK DAİRESİ DAVALILAR : Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen sözleşmenin feshi ve bedel iadesi davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı ...Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davalı Türkiye Halk Bankası A.Ş. vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararında yazılı gerekçelere ve özellikle, davalı bankanın 6502 sayılı Kanunun 35/(2) maddesi uyarınca müteselsilen sorumluluğunun kredi miktarı ile sınırlı olduğu; davalılar hakkında müşterek ve müteselsil olarak hükmedilen...
Bu madde hükmünce; tarafların haklı ya da haksız olup olmadığı ayırt edilmeksizin sözleşmenin feshi halinde iş sahibinin yüklenicinin yaptığı yazılımları, her türlü fikri ve emek ürününü yüklenicinin talimatı ile sileceği ya da iade edeceği, yüklenicinin de fesih tarihine kadar aldığı ücreti iade edeceği kabul edilmiş olup sözleşmenin bu hükmü tarafları bağlamaktadır. Davacı karşı davalı tarafından davalı karşı davacıya gönderilen ... 25. Noterliği'nin 22.01.2013 tarih ve 02589 yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmenin feshedildiği de dosya kapsamında sabit olduğundan davacı karşı davalının yüklenicinin yaptığı yazılımları, her türlü fikri ve emek ürününü yüklenicinin talimatı ile silmesi ya da iade etmesi, yüklenicinin de fesih tarihine kadar aldığı ücreti iade etmesi gerekmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi bedel iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalıdan motorsiklet satın aldığını, ayıbı nedeni ile pek çok arıza meydana geldiğini ileri sürerek, satış bedelinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur....
Maddesindeki koşulların taraflar arasındaki sözleşmede gerçekleştiğinin tespiti halinde, sözleşmenin bu madde hükmüne göre tasfiyesi ve feshi sağlanılarak, kesin hesabın görülmesine ve teminatın iadesine karar verilerek, fesihten kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmadan ve teminatın iadesi sağlanılarak sözleşmenin tasfiye ve feshi sağlanılmış olacaktır. Buna karşılık, yargılama neticesinde 4735 sayılı Kanunun geçici 6/3. Maddesindeki koşulların taraflar arasındaki sözleşmede oluşmadığı sonucuna varılması halinde, sadece davanın reddi hükmü kurulacağı değerlendirilmektedir. Bunun dışında, fesihten kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanarak taraflar arasındaki sözleşmenin genel hükümlere göre tasfiyesi ve feshi yönünde yerel mahkemece karar verileceğinden söz edilemez. Huzurdaki davada, taraflar arasındaki sözleşmenin her halükarda tasfiye ve feshi yönünde karar verilmeyecektir....
