Asliye Hukuk Mahkemesinin gerekçeli kararında, davanın menfi tespit davası ile birleşen alacak davası olduğunun belirtildiğini, yapılan yargılama sonucunda menfi tespit davasının reddine, alacak davasının ise kabulüne karar verildiğini, borçlu aleyhine yapılan takibin birleşen alacak davası ile ilgili olduğunu, borçluya gönderilen ödeme emrinin menfi tespit davasına ilişkin olmayıp, o davayla birleşen ve mahkemece kabul edilen alacak davasında hükme bağlanan alacak kalemleri üzerine olduğunu, konuyla ilgili Yargıtay kararlarının menfi tespit davasıyla birleşen alacak davasının icraya konulabileceği yönünde olduğunu, borçluya gönderilen ödeme emrinde, yapılan icra takibinin birleşen alacak davası yönünden hükme bağlanan alacak kalemlerine ilişkin olmasına rağmen mahkemece menfi tespit davası olarak kabul edilerek hatalı hüküm kurulduğunu, dosya üzerinden karar veren mahkemenin bu hususları göz önünde bulundurmadan verdiği kararında, "davanın menfi tespit davası olduğunu ve bu nedenle...
HUKUKİ NİTELENDİRME DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; ....İcra Dairesi'nin ... takip sayılı dosyasına konu alacak nedeni ile davalı yanın borçlu olmadığının 2004 sayılı İİK'nun 72. maddesi gereği tespiti istemine ilişkin menfi tespit davasıdır. Somut olayda, davalı tarafından davacı aleyhine ....İcra Dairesi'nin ... takip sayılı dosyası ile 414,28 EUR fatura alacağı, 323,83 EUR işlemiş akdi faiz, 9.000 EUR cezai şart alacağı , 9.000 EUR cezai şart alacağı olmak üzere toplam 18.738,11 EUR karşılığı 119.738,11 TL alacak için 02.11.2018 tarihinde ilamsız icra takibine başlandığı, davacı tarafından 29.05.2019 tarihinde alacağa konu sözleşmenin kendisi yahut yetkilendirdiği kimse tarafından imzalanmadığı iddiası ile eldeki menfi tespit davasının açıldığı anlaşılmıştır. Menfi tespit davalarında, ispat yükü davalı alacaklı üzerinde olup, davalı davacıdan alacağı olduğunu ispat yükü altındadır....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının sözleşmeye konu edimleri almadığı beyanı karşısında ispat yükünün davalıda olduğu, davalının da sözleşmeye konu edimini yerine getirdiğine dair hiç bir delil sunamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, menfi tespit davasıdır. Faturanın defterde kayıtlı olması hizmetin verildiğine karine teşkil eder. Davalı taraf, dava konusu hizmete ilişkin faturaların davacı defterlerinde kayıtlı olduğunu iddia etmiş ve kendi defterleri incelendiğinde bu faturaların davalı defterlerinde usulüne uygun kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece davacıya ticari kayıtlarını ibraz etmesi için kesin süre verildiği halde davacı ticari defterlerini ibrazdan kaçınmıştır....
şekilde menfi tespit davası açan borçlunun tazminat isteme hakkı vardır....
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 01/03/2023 KARAR TARİHİ : 13/06/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 08/07/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili, taraflar arasında hiçbir ticari ilişkinin, alacak-borç ilişkisinin bulunmadığını, yapılan araç kiralama sözleşmesi uyarınca davalıya boş olarak teslim edilen senedin sonradan haksız şekilde doldurularak davacı aleyhine ... 7. İcra Dairesi'nin 2023/2250 sayılı dosyasında icra takibi yaptığını belirterek takibin İPTALİNE, dava konusu senete ilişkin böyle bir borcun olmaması sebebiyle davacının borçsuzluğunun tespitine, davalının %20 den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
Esas sayılı dosyasına konu dijital baskı makinesinin müvekkili şirkete teslim edildiğini ancak müvekkili şirketin tüm taleplerine rağmen söz konusu makineye ilişkin iade faturası kesilerek müvekkili şirkete halihazırda gönderilmediğini, karşılıklı borç yükleyen özleşmelerde bir edimin ifa edilmiş sayılması için edimin sözleşmeye uygun olarak ifa edilmiş olması gerektiğini beyanla işbu davanın reddini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; bonoya dayalı olarak başlatılan kambiyo senetlerine özgü icra takibine yönelik İİK'nın 72. maddesine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit istemine konu .... İcra Dairesinin 2017/... esas sayılı takip dosyası celp ve tetkik edilmiş olup davalı ... tarafından davacı ... aleyhine 1 adet bono bedelinden kaynaklı 4.100,00 Euro asıl alacak, 5,39 Euro işlemiş faiz ve 12,30 Euro komisyon olmak üzere toplam 4.117,69 Euro'nun tahsilinin talep edildiği, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır....
Madde metninde "...konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında..." denilmek suretiyle, talep sonucu eda istemi niteliğinde olan, alacak ve tazminatın ödenmesine ilişkin ticari davalarda, davadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının dava şartı olarak belirlendiği anlaşılmaktadır. Tespit davaları ise, bir hakkın veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının tespitine ilişkin davalardır.HMK’nın 106. maddesinde düzenlenen tespit davasının özel bir şekli olan menfi tespit davası, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat davası olarak nitelendirilemez. Menfi tespit davası sonunda verilen hüküm, herhangi bir alacağın tahsilini gerektirir nitelikte bir ilam olmadığından esasa yönelik olarak İİK m. 32 uyarınca doğrudan ilamların icrası yolu ile takibe konulamaz. Oysa arabuluculuk sonucu verilen kararlar ilam hükmünde olup, cebri icra yoluna başvurulabilecek niteliktedir....
Şti. tarafından imzası inkar edilmeyen sözleşmeye göre dava konusu çekin avans olarak adı geçen davalı şirkete verildiği, davalı şirketin dava konusu çek karşılığı davacıya mal teslim ettiğini iddia ve ispat edemediği, bu şekilde dava konusu çekin bedelsiz kaldığı, ancak diğer davalı faktoring şirketinin mevzuata uygun olarak çeki ciro yolu ile devralan iyiniyetli hamil olduğu, bedelsizlik iddiasının iş bu davalıya karşı ileri sürülemeyeceği gerekçesiyle davanın davalı.... Ltd. Şti. açısından kabulüne, diğer davalı ... Faktoring A.Ş. açısından reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı, faktoring işlemine konu olan çekin avans olarak verildiğini ve bu çeke karşılık davalı satıcı.... Ltd. Şti.’nin mal teslim etmediğini belirterek menfi tespit isteminde bulunmuştur....
yanın menfi tespit talebinin kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Ancak davacının dava dilekçesine göre dava, teminat amacıyla verilen çekin ödendiği iddiasına dayalı menfi tespit istemine ilişkindir. Öte yandan İİK’nun 71’inci maddesinde kanun koyucu tarafından düzenlenen konu menfi tespit davası da değildir. İİK’nun 71’inci maddesinin konusu, bu maddenin başlığında da açıkça yazıldığı gibi “İcra Mahkemesi Kararıyla Takibin Talik veya İptali”dir. Menfi tespit davası ile icra takibinin talik veya iptali istemlerinin birbirinden farklı konular olduğu ise izahtan varestedir. Bunun yanında daha önce icra takibinin iptaline karar verilmiş olması nedeniyle de İİK’nun 71’inci maddesi anlamında bir istemde bulunulmasına ve icra mahkemesi tarafından iptaline karar verilen bir takibin, yeniden iptaline karar verilmesinin nasıl mümkün olacağı da mahkeme kararında açıklanmamıştır....
