- KARAR - Davacı vekili, davalı arsa maliki ... ile müvekkili yüklenici şirket arasında 15.08.2008 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, çevre parsellerle tevhit işlemi yapılabilmesi için müvekkilline yetki verildiğini, işlemlerin yapılması aşamasında davalı arsa malikinin sözleşmeyi feshettiğine dair ihtar yolladığını, müvekkili yüklenicinin feshi kabul etmediğini, davalılar arasında daha sonra ayrı bir arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini ileri sürerek, arsa maliki olan davalının taşınmazı üzerindeki diğer davalı yüklenici lehine olan şerhin kaldırılması ile davalılar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında talebini yoksun kalınan kâr ve yapılan giderler için toplam 30.000,00 TL tazminatın tahsili olarak ıslah etmiştir. Davalılar vekili, davanın reddini istemiştir....
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere, gerektirici sebeplere, delilerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptal ve tescili ile sözleşme nedeniyle verilmiş şerhlerin kaldırılması istemlerine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri karşılıklı edimleri içeren, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdir. Sözleşmenin taraflarından arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek, yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde de edimi karşılığı yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmekle yükümlüdür....
Şti. hakkındaki davanın bedel yönünden kısmen kabulüne dair verilen karara karşı davacı tarafça istinaf kanunu yoluna başvurmuş, bölge adliye mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar, yasal süresi içinde davacı tarafça temyiz edilmiştir.Davacı arsa sahibi, davalı ... Uluslararası Nakliyat ve Hayvancılık Tarım Petrol Ürünleri İnşaat Malzemeleri İthalat İhracat Ltd. Şti. yüklenicidir. ... 1. Noterliği'nde imzalanan 23.11.2015 gün 13403 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı arsa sahibine ait I... Mah. 2157 ada 10 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kat karşılığı inşaat yapımını üstlenmiştir. Gelen tapu kayıtlarında inşaat yapılacak taşınmazın davacı adına tapuda kayıtlı iken, sözleşmenin imzalandığı 23.11.2015 tarihinde davalı yüklenici şirkete, onun tarafından 10.12.2015 tarihinde dava dışı ... ve 16.12.2015 tarihinde dava dışı ...'...
Taraflar arasında düzenlenen 06.05.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde işin süresi temel üstü ruhsatından itibaren toplam 15 ay olarak kararlaştırılmış ise de, söz konusu parselin bulunduğu bölgede imar çalışması bulunduğu, bu nedenle inşaat yapımına izin verilmediği ve halen dahi bu durumun devam ettiği anlaşılmaktadır. Mevcut hukuki ve fiili durumun taraflarca bilinerek sözleşmenin imzalandığı hususu da tartışmasızdır....
Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme sonucunda davalıların istinaf başvurularının kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, dava konusu taşınmazdaki tüm bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının ayrı ayrı iptali ile davacı arsa sahibi adına tesciline karar verilmiştir. Kararı bir kısım davalı tapu malikleri temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri, eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
Belediyesine ait arsa üzerine yapılacak inşaat için yapılan; ihaleyi kazanarak davalı ... ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, davalının sözleşmeyi süresinde önce haksız olarak tek taraflı feshettiğini ve müvekkilinin teminat mektubunu irat kaydettiğini, sözleşmenin feshi sebebiyle müvekkilinin uğradığı menfi zararın, kâr mahrumiyetinin ve manevi zararının bulunduğunu, iddia ederek tazminine karar verilmesini talep edilmiştir. Davalı-karşı davacı vekili cevap dilekçesinde; sözleşme konusu yerin davacıya yükleniciye 09.09.2008 tarihinde yer teslim tutanağı düzenlenerek teslim edildiğini, davacının işleri durdurması üzerinde şifahi olarak ikaz ettiklerini, nihayet Konya 6. Noterliğinin 08.07.2009 tarih 013594 yevmiye numaralı ihtarnamesiyle işe devam edilmesinin istenildiğini, Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/62 D....
Davalı arsa sahipleri, yükleniciyle olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin fesh edildiğini, bağımsız bölümleri işgal eden bir kısım kişiler aleyhine elatmanın önlenmesi davası açtıklarını ve lehlerine sonuçlandığını, esasen yüklenicinin de edimlerini yerine getirmediğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davalılar arasındaki 27.08.1992 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili olacak şekilde feshedildiğinden, davacılar feshedilen sözleşmeye dayanarak istemde bulunamayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacılar temyiz etmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi istisna (eser) sözleşmesinin bir türüdür. Bu sözleşmeyle, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklenmektedir. Burada, bir diğerinden farklı iki ayrı hukuki müessese vardır....
K A R A R Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, yüklenicinin sözleşmedeki edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmenin feshedildiğinin ihtarname ile yükleniciye bildirildiğini, buna rağmen yüklenicinin tapuya şerh koyduğunu, usulsüz tevhid işlemi yaptığını ileri sürerek sözleşmesinin fesihinin haklı olduğunun tespitine, tapuya konulan arsa payı karşılığı şerhinin terkinine, usulsüz bir şekilde tapuda yapılan tevhid işleminin düzeltilerek tapunun işlemden önceki haline getirilmesini, fesih nedeni ile davacının maruz kaldığı zararlar saptanarak davalıdan tahsilini, davalının inşaata müdahalesinin önlenmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili yüklenicinin edimlerini yerine getirdiğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesi nezdinde inşaat seviye tespitleri dosyaları bulunduğunu, Düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile yüklenici arsa paylarının maliki olmamakta, buna karşılık arsa paylarının kendisine devredilmesi konusunda bir alacak hakkına sahip olduğunu, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yüklenicisi olan taraf, sözleşmede yasaklanmamış ise teslim borcunu yerine getirdiğinde arsa sahibine karşı kazandığı kişisel hakkını arsa sahibi ile mevcut sözleşmesine dayanarak doğrudan ondan isteyebileceği gibi, Borçlar Kanununun 162....
Noterliğince doğrudan düzenlenen 17.02.1995 tarih ve 2951 yevmiye numaralı “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat ve Gayrimenkul Satış Vaadi Mukavelesi” başlıklı sözleşme, Borçlar Kanunu’nun 355. maddesinde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olup, karşılıklı hak ve borçları içeren, tam iki yanlı niteliğindeki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesidir. Edremit Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2005/153-182 sayılı veraset ilâmına göre, 17.02.2005 tarihinde vefat eden İdris Niyazi Kıranoğlu tarafından arsa sahibi; SS Altınoluk Ufuk Kent Konut Yapı Kooperatifi yönetim organınca da yüklenici sıfatlarıyla yanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Yüklenici kooperatif, sözleşme konusu (107) numaralı parsele sözleşmede öngörülen koşullarla 48 adet tripleks villa yapmayı ve 16 adedini arsa sahibine teslim etmeyi yüklenmiştir....
