Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Rekabet yasağı kaydı, ancak hizmet ilişkisi işçiye müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkânı sağlıyorsa ve aynı zamanda bu bilgilerin kullanılması, işverenin önemli bir zararına sebep olacak nitelikteyse geçerlidir.", TBK 445. Maddesinde rekabet yasağının sınırlandırılması; "Rekabet yasağı, işçinin ekonomik geleceğini hakkaniyete aykırı olarak tehlikeye düşürecek biçimde yer, zaman ve işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar içeremez ve süresi, özel durum ve koşullar dışında iki yılı aşamaz. Hâkim, aşırı nitelikteki rekabet yasağını, bütün durum ve koşulları serbestçe değerlendirmek ve işverenin üstlenmiş olabileceği karşı edimi de hakkaniyete uygun biçimde göz önünde tutmak suretiyle, kapsamı veya süresi bakımından sınırlayabilir.", Taraflarca imzalanan 04.07.2018 tarihli iş sözleşmesinin 1.13.2....

    Rekabet etmeme taahhüdünü içeren bu sözleşmeyle işçi işverene karşı hizmet sözleşmesinin bitiminden sonrasına yönelik olarak menfi bir yükümlülük, bir yapmama borcu altına girmektedir. Başka bir deyişle rekabet yasağı sözleşmesi ile işçinin ekonomik faaliyet özgürlüğüne ve ekonomik geleceğine kısmen dahi olsa sınırlama getirilmektedir(Sabah Altay, Türk Borçlar Kanunun Hükümlerine Göre İşçi ile İşveren Arasında Yapılan Rekabet Yasağı Sözleşmesi, MÜHF-HAD, C.14, sy.3, s.179 vd.). Rekabet yasağı kaydının geçerli olabilmesi için işçinin, hizmet ilişkisi içinde olduğu işverenin müşteri çevresi ve üretim sırları gibi ticari sırları bilebilecek bir pozisyonda çalışması ve bu bilgileri önceki işverenle rakip durumunda olan yeni işveren ile paylaşabilme ihtimalinin varlığı yeterlidir. Bu anlamda, ayrılan işcinin yeni işyerinde aynı pozisyonda çalışması da şart değildir....

    taahhüdünü imzalamış olduğunu, ancak davalının iş sözleşmesinin feshinden ... gün sonra müvekkili şirket ile aynı sektörde faaliyet gösteren dava dışı şirkette çalışmaya başladığını, davalının rekabet yasağını ihlâli halinde işverenin yanında çalıştığı son ay için kendisine ödenen brüt aylık maaşının 36 katı tutarında bir meblağı cezai şart olarak işverene ödeyeceğini kabul ve taahhüt ettiğini, rekabet yasağının ihlali nedeniyle şimdilik ... aylık ücret karşılığı 67.815,72 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....

      Dolayısıyla, TTK 444’te aranan şartları taşımayan rekabet yasağı sözleşmeleri TBK 27 uyarınca, kesin hükümsüzlük yaptırımına tabidir. Buna karşılık, rekabet yasağı sözleşmesinin TTK 445/1 hükmünde aranan şartları taşımaması halinde, özel hüküm TBK 445/2 uygulama alanı bulmaktadır. TBK 445/2 hükmü, kapsam ve süre bakımından aşırı nitelikteki rekabet yasağı sözleşmeleri bakımından hâkime müdahale etme yetkisi tanıyarak, kesin hükümsüzlük yaptırımı yerine bu sözleşmeleri ayakta tutmaktadır. Bunun yanında öğretideki baskın görüş, hâkimin müdahalesi için işçinin talebini de aramaktadır. TBK 445/2 hükmü, öğreti ve içtihat arasında görüş ayrılıklarına yol açmıştır. Eş deyişle, kapsamı veya süresi bakımından TBK 445/1’e aykırı rekabet yasağı sözleşmelerinin durumu tartışmalıdır. Şöyle ki 818 sayılı BK 349 hükmü, hâkime rekabet yasağı sözleşmesine müdahale yetkisi tanımamaktaydı....

        Dava; taraflar arasında yapılmış sözleşmelerdeki rekabet yasağının ve yasadan kaynaklanan haksız rekabet hükümlerinin ihlali nedeniyle haksız rekabetin tespiti ile men'ine ve davacı tarafça uğranıldığı ileri sürülen zararların tazmini istemine ilişkindir. Davacı taraf, çalışanı olan davalının işten ayrıldığı 08/09/2015 tarihinden yaklaşık 1 yıl kadar sonra bir kısım müşteri ve çalışanlarını yeni ortağı ve çalışanı olduğu aynı alanda faaliyet gösteren dava dışı ... ... A.Ş.'ne yönlendirmek suretiyle taraflar arasında yapılmış portföy ve hisse devir sözleşmelerindeki rekabet yasağı ve TTK'daki haksız rekabet hükümlerine aykırı davranmak suretiyle davalı tarafça zarara uğratıldığını ileri sürmüş; davalı taraf ise, sözleşmelerdeki ve yasadaki rekabet yasağı ve haksız rekabet hükümlerine aykırı bir davranışlarının bulunmadığını, müşteri kaybının davacı taraftan kaynaklanan nedenlerden kaynaklandığını savunmuştur....

          Davacı ile davalı arasında--- tarihli iş sözleşmesi bulunduğu, sözleşmenin ----- rekabet yasağına ilişkin hükümler içerdiği, dosya kapsamında iş sözleşmesinin aslının bulunmadığı, sözleşmenin fotokopisinin bulunduğu; davalının sahte sözleşme sunulduğu, dosyaya sunulan sözleşmede müvekkili tarafından imzalanmadığı iddialarının incelenmesi için davacı tarafa sözleşme aslının sunulması için süre verildiği, verilen süre içerisinde davacının sözleşme aslını sunmadığı görülmüştür. Dolayısıyla taraflar arasındaki sözleşmenin ve rekabet yasağı hükümlerinin geçerliliği incelenememiş ve davalının rekabet yasağı hükümlerini ihlal edip etmediği hususunda kanaat oluşmamıştır. Hal böyle olunca davanın reddi yolunda karar vermek gerekmiştir....

            Kanun koyucu bu kuralı rekabet yasağı sözleşmesinin ticarî işletmeyi ilgilendirmesi sebebiyle getirmiş olup; öğretide rekabet yasağı sözleşmesi ile hizmet akdi arasındaki yakın ilişki sebebiyle iş mahkemelerinin görevli olması gerektiği, her hizmet sözleşmesinin mutlaka bir ticarî işletmeyi ilgilendireceğini kabul etmenin mümkün olmadığı, dolayısıyla esnaf düzeyindeki kişinin yaptığı hizmet sözleşmesinde yer alan rekabet yasağının ihlalinden doğan davanın da bu hüküm gereğince mutlak ticarî dava sayılmasının anlamsız olduğu, bu tür bir sözleşmeden doğan uyuşmazlık “öz ticaret hayatına” dair olmadığı gibi çözümünün de ayrı bir uzmanlığı gerektirmeyeceği görüşü de savunulmaktadır (Arkan Sabih, Ticarî İşletme Hukuku, Onuncu Bası, s. 96). Somut olayda dava, rekabet yasağının ihlalinden doğduğu ileri sürülen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir....

              İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir. Türk Borçlar Kanunu'nun rekabet yasağının sona ermesini düzenleyen 447.maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak ya da işçi tarafından haklı nedenle feshedilmiş olması halinde rekabet yasağının sona ereceği düzenlenmiş olup, haklı fesih müessesesinin iş hukuku ilkeleri çerçevesinde ticaret mahkemesince değerlendirilmesinin güçlüğü ortadadır. Uyuşmazlığın kaynağı iş sözleşmesi olduğundan Türk Borçlar Kanununun 444 ve devamı maddelerine dayalı olarak İş Kanunu kapsamında işçi sayılan kişinin, rekabet yasağı sözleşmesinin ihlali nedeniyle açılan cezai şartın tahsiline ilişkin davalarda iş mahkemeleri görevlidir. Yargıtay 9....

                İşçi, akdin yapıldığı zamanda reşit değil ise rekabet memnuiyetine dair olan şart batıldır.” hükmünü haiz olup, madde metninden de anlaşılacağı üzere bu madde sözü edilen sırlara vakıf işçinin sözleşme yapmak şartıyla işten ayrılması halinde aynı işi kendi adına yapmamasını, rakip bir müessesede çalışmamasını ve böyle bir müessesede şerik veya sair sıfatla alakadar olmamasını düzenlemektedir. Düzenleme, hizmet sözleşmesi içinde yer almakla birlikte hizmet sözleşmesi süresi içinde yapılmaması gereken bir hususta değil, hizmet sözleşmesinin sona ermesinden sonra yapılmaması gereken bir hususta düzenleme getirmektedir. İş sözleşmesinin devamı sırasında rekabet yasağının ihlali şeklindeki sadakatsizlik iş mahkemesinde görülecek bir davanın konusunu oluşturur. Bu rekabet yasağının sözleşmeden veya kanundan kaynaklanmasının hukuki sonuçları ile aynıdır....

                  tarafından aranmak ve mesaj atılmak suretiyle kendi açmış olduğu işyerine yönlendirildiği iddiasının gerçek dışı olduğunu, işçi ile işveren arasındaki rekabet yasağı düzenlemesinin geçerli olabilmesi için işçinin, işverenin üretim sırları ve işleri hakkında bilgi edinme olanağının olması gerektiğini, rekabet yasağı sözleşmesine konu olacak üretim sırları ve işle ilgili bilgilerin mahrem bilgi ve sır niteliği taşıması gerektiğini, müvekkilinin doktor olduğu göz önüne alınarak işverenin muhtemel zararının müvekkilimin kişisel yeteneği sonucu ortaya çıktığının kabul edilmesi gerektiğini, kişisel nitelik ve tecrübeyi gerektiren serbest mesleklerde rekabet yasağı sözleşmesinin yapılması halinde, bu sözleşmenin hükümsüz olacağının kabul edildiğini, müvekkilinin iş sözleşmesini haklı nedenle fesih ettiğini, davacı tarafın somut zararını veya ciddi bir zarara uğrama tehlikesi içerisinde olduğunu ispat etmesi gerektiğini, davacı tarafın müvekkilinin sır saklama yükümlülüğünü ihlal ettiğini iddiasını...

                    UYAP Entegrasyonu