Davalı; rekabet yasağı taahhütnamesini işe alınmama kaygısı ile imzaladığını, serbest iradesi ile imzalamadığı için geçersiz olduğunu, taahhütnamede belirtilen 3 yıl süreyle rekabet yasağının uzun bir süre olup çalışma hürriyetini engellediğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; rekabet yasağı taahhütnamesinde yer yönünden herhangi bir sınırlamanın öngörülmediği, iş akdinin sona ermesinden itibaren 3 yıl gibi uzun bir zaman için rekabet yasağı düzenlemesinin Anayasa'nın 48. maddesi ile teminat altına alınan çalışma hürriyetini kısıtladığından rekabet yasağının kabul edilemeyeceği, davalının uzun süredir yapmaya devam ettiği işi yapmasının iş yerinden ayrılmasından itibaren 3 yıl süreyle engellenmesinin ekonomik mahvına neden olabilecek boyutta olduğu, bu haliyle rekabet yasağı taahhüdünün kanunun emredici düzenlemesine aykırı olması nedeniyle geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 2021/3076 Esas 2021/9789 karar sayılı ilamında ; "İşçi ile işveren arasında sözleşmenin sona ermesinden sonraki dönem için rekabet yasağına ilişkin bir anlaşma olmadıkça, Borçlar Kanunu'ndaki hükümler tek başına işverene talep hakkı vermez. Başka bir anlatımla, taraflarca rekabet yasağı konusunda anlaşma yapılmışsa işveren, sözleşmeye aykırı davranıldığını ileri sürerek cezai şart ya da tazminat talebinde bulunabilecektir. Bu nedenle, burada borcun kaynağı kanun değil, iş sözleşmesidir. İş sözleşmesi devam ederken işçinin sadakat borcu gereği zaten rekabet yasağı bulunduğundan bu konuda ayrı bir anlaşmanın varlığına gerek yoktur. Rekabet yasağının ihlali halinde işveren, iş sözleşmesine aykırı davranıştan ötürü sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği gibi, varsa zararının tazminini de isteyebilecektir....
Bu haliyle rekabet yasağı sözleşmesindeki rekabet yasağı kaydı anılan Kanuni düzenlemeye uygun olup geçerlidir.Dosya kapsamı itibariyle davacı ile dava dışı-----firmasının her ikisinin de ----- İlinde, aynı sektörde faaliyet gösteren ve aynı müşteri çevresini hedefleyen rakip firmalar olduğu anlaşılmaktadır.Zaman yönünde rekabet yasağı incelendiğinde, TBK’da öngörülen 2 yıllık azami altında bir süre ile sınırlamanın getirildiği görülmekle, rekabet yasağının süre bakımından kanuna aykırı olmadığı kanaatine ulaşılmıştır.Davalı taraf, rekabet yasağı sözleşmesiyle hizmet sözleşmesinden sonra 1 yıl süre ile işverenin iş alanına giren başka bir rakip işletmede çalışmayacağını taahhüt etmesine rağmen, davacı ile aynı alanda faaliyet gösteren rakip firmada, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren 1 yıl geçmeden ve çok kısa bir süre sonra çalışmaya başlayarak rekabet yasağı sözleşmesini ihlal ettiğine göre TBK'nın 446. maddesi uyarınca rekabet yasağının bağlandığı cezai şarttan sorumludur.Davacı...
şeklinde düzenlendiği, yine Rekamet Yasağı'nın sona ermesinin TBK'nin 447. maddesinde düzenlendiği, dosyada davacının iş akdinin sona erme nedeni ve şekline ilişkin belge bulunmadığı, Rekabet Yasağı Sözleşmesi'ne aykırılık halinde işverenin sözleşmede öngörülen cezai şartı talep edebileceği, taraflar arasındaki Sözleşme'de Rekabet Yasağı halinde davalının en son çalıştığı net ücretin 6 katı cezai şart hükmünün bulunduğu, somut olayda öncelikli olarak davalının önceki işvereni aleyhine İş Sözleşmesi'nden sonra haksız rekabet oluşturacak tipik fiilleri yaparak haksız rekabet yaptığına ilişkin davacı iddiasının yasal delilleri ile açıkça ortaya konulamadığı gibi Avukatlık ve doktorluk gibi mesleklerde esasen işin yapılan kişinin sıfatından kaynaklı olarak değişkenlik gösterebileceği ve bu benzeri mesleklerde müşteri çevresinin mesleği icra eden kişiyi takiple ve bu kişilere iş getirmelerinin sonucu olarak haksız rekabetin oluşturulmasının esasen mümkün olmadığı gibi kanun maddesinin tanımına...
şeklinde düzenlendiği, yine Rekamet Yasağı'nın sona ermesinin TBK'nin 447. maddesinde düzenlendiği, dosyada davacının iş akdinin sona erme nedeni ve şekline ilişkin belge bulunmadığı, Rekabet Yasağı Sözleşmesi'ne aykırılık halinde işverenin sözleşmede öngörülen cezai şartı talep edebileceği, taraflar arasındaki Sözleşme'de Rekabet Yasağı halinde davalının en son çalıştığı net ücretin 6 katı cezai şart hükmünün bulunduğu, somut olayda öncelikli olarak davalının önceki işvereni aleyhine İş Sözleşmesi'nden sonra haksız rekabet oluşturacak tipik fiilleri yaparak haksız rekabet yaptığına ilişkin davacı iddiasının yasal delilleri ile açıkça ortaya konulamadığı gibi Avukatlık ve doktorluk gibi mesleklerde esasen işin yapılan kişinin sıfatından kaynaklı olarak değişkenlik gösterebileceği ve bu benzeri mesleklerde müşteri çevresinin mesleği icra eden kişiyi takiple ve bu kişilere iş getirmelerinin sonucu olarak haksız rekabetin oluşturulmasının esasen mümkün olmadığı gibi kanun maddesinin tanımına...
Davalı vekili; taraflar arasında akdedildiği ileri sürülen belirsiz süreli iş sözleşmesi ve rekabet yasağı sözleşmesi altındaki imzaların müvekkilinin eli ürünü olmadığını, iddia edilenin aksine müvekkilinin rekabet yasağına aykırılık teşkil eden herhangi bir davranışının bulunmadığını, ayrıca rekabet yasağı sözleşmesinde coğrafi bölge sınırlaması yer almadığını ve beş yıllık rekabet yasağı öngörüldüğünü, bu nedenle rekabet yasağı sözleşmesinin geçersiz olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur. Mahkeme Kararı: 6. Konya 1....
Nitekim rekabet yasağı sözleşmelerinde işverenin üstlenmiş olabileceği karşı edim, ancak aşırı nitelikteki rekabet yasağının sınırlandırılmasında hâkim tarafından nazara alınması gereken unsurlardan biri olarak TBK'nın 445/2 nci maddesinde ayrıca düzenlenmiş olup bunun dışında rekabet yasağı sözleşmelerinde işçi aleyhine öngörülecek ceza koşulunun geçerliliği için herhangi bir karşılıklılık unsuru aranmamıştır. -Nitekim bu hususlara Hukuk Genel Kurulu'nun 08.03.2023 tarih 2021/11-477 esas 2023/179 karar sayılı ilamında da yer verilmiştir....
Öngörülen rekabet yasağı bakımından 6098 sayılı TBK'nin 445. maddesi uygulama alanı bulacaktır. ‘... Somut olayda, taraflar arasındaki is sözleşmesinde 5 yıllık rekabet yasağı süresi İstanbul ili için geçerli olmak üzere öngörülmüş, işin türü bakımından ise kısıtlama yapılmamıştır. TBK'nin 445/1 fıkrasında bu tür sözleşmeler bakımından yer, zaman ve işin türü bakımından sınırlama öngörüldüğü sibi, aynı maddenin ikinci fıkrasında da mahkemece asın nitelikteki rekabet yasağı hükümlerinin kapsamı veya süresi bakımından sınırlandırılabileceği düzenlenmiştir. Bu durumda, mahkemece taraflar arasındaki rekabet yasağına ilişkin sözleşme hükmünün TBK'nin 445/2. maddesi çerçevesinde değerlendirilip, tartışılarak bir sonuca eidilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2019/1461 E., 2019/8220 K.)...
YARGILAMA VE GEREKÇE: Dava, davalının, taraflar arasında imzalanan iş sözleşmesinde belirtilen rekabet yasağına aykırı davrandığı iddiasıyla, davalıdan sözleşmede belirlenen cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Dosyanın incelenmesinde; davalının daha önce davacı iş yerinde işçi olarak çalıştığı, işçi alacaklarına ilişkin Ankara ... Mahkemesinin ... E, sayılı dosyasından, işçi alacaklarından kaynaklı tazminat talebinde bulunduğu, cevap dilekçesinde davalının karşı dava yolu ile rekabet etmeme yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, cezai şart talebinde bulunduğu, tefriken davanın mahkememize tevdi edildiği anlaşıldı. Buna göre; Dava, rekabet yasağı sözleşmesine aykırılığa dayalı cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki rekabet yasağı hükmünü içeren iş akdi 02/01/2017 tarihli olup, 07/08/2018 tarihinde davalının emekliye ayrılması ile son bulmuştur....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; " Rekabet Yasağı düzenlemesi; dürüstlük kuralına, Anayasada düzenlenen temel hak ve özgürlüklere ve güncel Yargıtay içtihatları ile getirilmiş geçerlilik koşullarına tamamen aykırı olmakla hukuken geçersizdir. Eş söyleyişle; müvekkilimizden, hukuken geçersiz bir yasak ile bağlı olması beklenemez. Rekabet Yasağı düzenlemesinin de bulunduğu Hizmet Sözleşmesi, müvekkilimizce haklı nedenle feshedilmiş olduğundan, her halükarda Rekabet Etmeme yükümlülüğü sona ermiştir. Ortada geçerli bir Rekabet Yasağı olsa idi bile; müvekkilimizin Rekabet Yasağı'nı ihlal eder bir eylemi olmamıştır.Anılan gerekçelerle; haksız ve hukuka aykırı davanın reddi gerekmektedir.T.B.K. 445/1. maddesi uyarınca; Rekabet Yasağı sözleşmelerinin geçerli olabilmeleri için; rekabet konusu işin konusu / türü bakımından şüpheye mahal vermeyecek şekilde açıkça sınırlandırılmış olması gerekmektedir....
