İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince davanın Rödövans sözleşmesinden kaynaklanmakta olduğunu, rödövans sözleşmesi bir tür hasılat kirasının niteliğinde olduğunu, kira sözleşmelerinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlıklarda 6100 sayılı HMK 4/1- a maddesine göre Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğunu, görev dava şartı olup yargılamanın her aşamasında resen gözönüne alınması gerektiğini, dava kira sözleşmesinden kaynaklandığına göre HMK'nın 4/1- a maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlıkta sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu, görev hususunun kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında resen incelenmesi gerektiği, somut davaya davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesi'nde olduğu, mahkemenin görevsiz olduğu anlaşılmakla, mahkemenin görevsizliğine karar verildiği anlaşılmıştır....
Rödovans sözleşmesinde, mülkiyeti devlete ait olan madenlerin arama ve işletme hakkını alan gerçek veya tüzel kişilerin bu haklarını üçüncü kişilere devretmesi söz konusudur. Bu nedenle, rödovans sözleşmesinde alt işveren sözleşmesinde olduğu gibi biri asıl işveren, diğeri alt işveren olan iki işveren bulunmamaktadır. Ruhsat sahibi, yürüttüğü mal ve hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde iş alan başka bir işverenle alt işverenlik sözleşmesi düzenlememektedir. Diğer bir deyişle, maden kanununa uygun olarak akdedilen rödovans sözleşmesi yukarıda ifade edilen alt işverenlik sözleşmesinin unsurlarını taşımamaktadır (UYUMAZ, Alper/GÜNGÖR,Fatma; Rödovans Sözleşmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIX, 2015, s. 160)....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi KARAR Dava, rödovans sözleşmesinden (Hasılat Kirası) kaynaklanmakta olup, davanın açıklanan bu niteliği itibariyle uyuşmazlık kira sözleşmesinden kaynaklandığından, hükmü temyizen inceleme görevi Yargıtay 6....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı eski ruhsat sahibinin rödovans ilişkisi kurmak kastı ile davalı ile davaya dayanak sözleşmeyi imzaladığı ve bu sözleşme kapsamında maden ruhsatını davalıya devrettiği, davalının zaman içerisinde sözleşmeden kaynaklanan rödovans bedeli ödemek ve yıllık raporların bir suretini devredene vermek gibi asli bir kısım edimlerini yerine getirmediği, davacının bunun üzerine yasal ihtarname ile rödovans bedellerinin ödenmesi ve yıllık raporların verilmesi için davalıya 60 gün süre verdiği, davalı tarafça ödeme iddiası bulunmadığından, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle; davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A. Temyiz Yoluna Başvuranlar Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur. B....
Dolayısıyla rödovans sözleşmesi rödovansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödovans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödovans olmaktan çıkarmaz. Rödovans sözleşmesinde rödovansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir....
Madencilik Şirketinin %50, ...Şirketinin %20 ve kazalı işçinin %30 oranında kusurlu olduğu kabul edilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiş, ancak; dava dışı TTK ile davalı .. arasında rödovans sözleşmesi olup olmadığı araştırılmaksızın hüküm tesis edilmiştir. Mahkemece dava dışı TTK ile davalı .... arasında rödovans sözleşmesi olup olmadığı araştırılarak, rödovans sözleşmesinin varlığı halinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman bilirkişi heyetinden; rödovans sözleşmesi de gözetilmek suretiyle tarafların kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak hüküm kurulmalı; şayet taraflar arasında rödovans sözleşmesi yoksa tarafların kusur oran ve aidiyeti hususunda aldırılan 26.05.2015 tarihli kusur raporu esas alınmak suretiyle karar verilmelidir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, rödovans sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı, davalıyla akdedilen sözleşmeye göre kendisinin uhdesinde işletilmesi gereken kısımların davalı tarafça teslim edilmediğinden bahisle ihtiyati tedbiren bu kısımların kendisine bırakılmasını talep etmiş; ilk derece mahkemesi isteği reddetmiştir. Davacı istinafında, ilk derece mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğundan kaldırılarak, ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Davacı iddiasına göre, yanlar arasında rödovans sözleşmesi yapılmıştır. Her iki tarafın karşılıklı edimlerinin ifasında yanların kusurlu olup olmadıklarının tespiti için dosya kapsamında yeterli delil ve bilgi - belge bulunmamaktadır. Ayrıca, sözleşme gereğinin yerine getirilmemesinde davacıya düşen edimin ifasının da somut olarak ortaya konulması gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, rödovans sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı, davalıyla akdedilen sözleşmeye göre kendisinin uhdesinde işletilmesi gereken kısımların davalı tarafça teslim edilmediğinden bahisle ihtiyati tedbiren bu kısımların kendisine bırakılmasını talep etmiş; ilk derece mahkemesi isteği reddetmiştir. Davacı istinafında, ilk derece mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğundan kaldırılarak, ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. Davacı iddiasına göre, yanlar arasında rödovans sözleşmesi yapılmıştır. Her iki tarafın karşılıklı edimlerinin ifasında yanların kusurlu olup olmadıklarının tespiti için dosya kapsamında yeterli delil ve bilgi - belge bulunmamaktadır. Ayrıca, sözleşme gereğinin yerine getirilmemesinde davacıya düşen edimin ifasının da somut olarak ortaya konulması gerekir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1739 KARAR NO : 2023/1107 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BURDUR SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2023/363 ESAS DAVA KONUSU : Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR : Burdur Sulh Hukuk Mahkemesinin 2023/363 Esas sayılı dosyası üzerinden istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dairemize intikal eden dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; T1 Şirketi ile davalı şirket arasında Rödovans Sözleşmesi akdedildiğini ve davalı şirketin sözlemeden kaynaklı edimlerini yerine getirmeyerek sözleşmeye aykırı davranmak suretiyle rödovans ilişkisinin çekilmez bir hal almasına sebebiyet verdiğini, Sözleşmenin 8’inci maddesine göre, ruhsat sahasında üretilen blok mermer ve molozun %10’una tekabül eden rödovans bedelinin nakit veya blok-moloz olarak ruhsat sahibine ödeneceğinin kararlaştırıldığını, ancak bu ödemelerin yapılmadığını, yine davalı...
Dolayısıyla rödovans sözleşmesi rödovansçının bağımsızlığını ve inisiyatifini tamamen ortadan kaldıracak şekilde düzenlenemez. Rödovans sözleşmesinde, asgari üretim miktarı ile ton başına verilecek ücretin belirlenmesi hukuki ilişkiyi rödovans olmaktan çıkarmaz. Rödovans sözleşmesinde rödovansçı istediği kadar işçi alıp çıkartabilir, kanunlara aykırı olmamak şartıyla üretim sürecini istediği gibi yönetebilir, vardiyalar oluşturabilir, çalışma şartlarını belirleyebilir....
