Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacının istifa ederek ortaklıktan ayrıldığı, çıkma payı alacağının ayrıldığı yıl bilançosunun tastik edildiği genel kuruldan 1 ay sonrası olan 15.11.2005 tarihinde muaccel olduğu, bu davanın açılmasından sonra tahsis edilen bağımsız bölümü tahliye etmesi nedeniyle TBK'nın 154/1. maddesi uyarınca zamanaşımının kesildiği ve iade edilen bağımsız bölüme yaptığı faydalı masrafları talep edebileceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile, 53.190,21 TL çıkma payı alacağının 15.11.2005 tarihinden itibaren, 2.959,00 TL faydalı masraf alacağının ise dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir....
Kararı, davacı vekili ile katılma yolu ile davalı vekili temyiz etmiştir. 1-) Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Dava, istifa eden davacının çıkma payı alacağının, ayrıca huzur hakkı alacağının ve arsanın değerinden hissesine düşen alacağın tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, çıkma payı alacağının muaccel hale gelmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kooperatif üyeliğinden ayrılan ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 17/1 nci maddesi ve anasözleşmenin 15/1'nci maddesi gereğince, ayrıldığı yıl sonu bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haiz olup, ayrıldığı yıl sonu bilançosunun ertesi yıl genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir....
Davalı vekili, erteleme kararı alındığı için çıkma payı alacağın muaccel olmadığını, çıkma payı dışında arsa payı bedeli olarak ortaklara ödeme yapılmasının yasal dayanağı bulunmadığını, hiç bir yöneticinin huzur hakkını fiilen almadığını, fiilen taşeron gibi inşaatı yürüten üye S.. K.. ödendiğini, sayman üye olan davacının bunu bildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekilinin davalı kooperatifçe 01.09.2009 tarihinde üyelikten ihraç edildiğini, davalıya gönderilen ihtara rağmen 70.000,00 TL çıkma payı alacağının ödenmediğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 36.431,00 TL çıkma payı alacağının 2009 yılı bilançosunun kesinleştiği tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı kooperatif vekili, davalıya çıkma payının ödeme şekli ve zamanı hususunda genel kurul kararı alındığını, geriye dönük ödemeler için de karar alınacağını savunarak, haksız davanın reddini istemiştir....
Hesap senesinin son ayı içinde istifa edilmesi durumunda ise, çıkma payı alacağı takip eden bir sonraki senenin bilançosunun kabul edildiği genel kurul toplantısının yapıldığı tarihten itibaren bir ay sonra muaccel hale gelecektir ve çıkma payı alacağından düşülmesi gereken genel giderler de o senenin bilançosuna göre belirlenecektir. Bu durumda davacının çıkma payı alacağı 31/12/2010 tarihli bilançoya göre hesaplanmalıdır. Davalı kayıtlarına göre davacı tarafından ödenen aidat toplamı 37,082,67 TL'dir. Bilirkişi tarafından tespit edilen 3.871,39 TL'lik genel gider payı düşültükten sonra davacının 33.211,28 TL çıkma payı alacağının bulunduğu anlaşılmaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/630 Esas KARAR NO : 2024/319 DAVA : Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı), Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) DAVA TARİHİ : 05/12/2019 KARAR TARİHİ : 09/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirket Ortaklık Payı Alacağının Tahsili Kaynaklı), Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirketi ... ve dava dışı ... ile birlikte 10.01.1992 tarihinde kurduğunu, 18.07.1994'de dava dışı ... kendi paylarını ... ...' e devretmiş ve şirket iki ortaklı hale geldiğini, hali hazırda şirketin %31 hissesi davacıya kalan %69 hissesi ... ...'e ait olduğunu, davacı ve ... ... bugüne kadar birlikte çalışmasına rağmen şirketin diğer ortağı ... ...'...
Davacının istifa tarihi 09.03.2010 olduğuna göre çıkma payı alacağı istifa ettiği yılın bilançosunun görüşüldüğü genel kuruldan bir ay sonra yani 2011 yılı içerisinde muaccel olacaktır. Ne var ki, somut olayda davacı üyenin çıkma payı alacağı henüz muaccel olmadan 29.06.2010 tarihli genel kurulda davacının çıkma payı alacağı benimsenerek ödenmesi konusunda karar alınmıştır. Bu karar, ödeme yapılmamasına ve ödemenin ertelemesine değil, ödeme yapılmasına yönelik olup, çıkma payının ödenmesi benimsenmiş olmakla Kooperatifler Kanunu'nun 17. maddesine uygun bir erteleme kararı değildir....
Baki Kuru, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku, Birinci Baskı, Ağustos-2016 Somut olayda; davacı vekili dava dilekçesinde, şirketten çıkma istemi ile birlikte fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000.- TL çıkma payı alacağı talep etmiş, bu miktar üzerinden nispi harç yatırmıştır. Mahkemece, Dairemizin bozma ilamından sonra alınan bilirkişi heyeti raporunda tespit edilen 93.769,60 TL çıkma payı alacağının davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiştir. Ancak, davacının bilirkişi raporunda belirtilen ve mahkemece ödenmesine karar verilen bu miktar yönünden talebi olmadığı gibi, bu miktar yönünden nispi harcın da yatırılmadığı anlaşılmaktadır....
Bu durumda ortağın yenilik doğurucu nitelikteki istifa iradesini ilk olarak noter vasıtasıyla kooperatife duyurması ortaklıktan çıkmanın gerçekleşmesi için yeterlidir. Kaldı ki birleşen davada, dava dilekçesi kapsamından davacı kooperatifin istifayı kabul etmediğine yönelik bir beyanı olmadığı gibi, birleşen davada istifaya bağlı taleplerde bulunduğu anlaşıldığına göre, mahkemenin istifanın mümkün olmadığına yönelik gerekçesi yerinde olmamıştır. Ortaklıktan çıkma iradesi ile birlikte ortaklık payı dahil, ortaklıktan kaynaklanan tüm hakların kooperatife iadesi halinde istifanın hüküm ifade edeceğinin, ortağın istifasına rağmen ortaklıktan kaynaklanan tüm hak ve yükümlülüklerinin devam edeceğinin, istifanın akçalı yükümlülüklerinden kaçınma amacına yönelik ve bu nedenle de geçersiz olduğunun kabulü, istifanın hukuki niteliği ve sonuçları ile bağdaşmaz....
Şirket'indeki şirket ortaklığından haklı sebep ile çıkmasına, 2-Ayrılma Akçesi ve kâr payı talebi yönünden davanın feragat nedeniyle reddine, 3-Ortaklıktan çıkma talebi yönünden alınması gereken 59,30-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 85,39-TL'nin mahsubu ile fazladan alınan 26,09-TL harcın talep halinde davacıya iadesine, 4-Davacının ortaklıktan çıkma talebi yönünden peşin yatırdığı 59,30-TL harcın yargılama giderlerine katılmaksızın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 5-Ayrılma akçesi yönünden alınması gereken 59,30-TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 6-Kâr payı talebi yönünden alınması gereken 59,30-TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 5-Davacının yaptığı ve karşıladığı toplam 45,20-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine 6-Davalının yaptığı herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına, 7-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir...
