GEREKÇE: Davacı tarafından davalılar aleyhine açılan olumlu yetki tespitine itiraz davasının yapılan yargılaması sonucundan ilk derece mahkemesince davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir. 26.12.2022 tarihli ek karar ile kararın kesin olduğu belirtilerek davacının istinaf talebinin reddine karar verilmiştir. Davacı vekili tarafından ek karara yönelik istinaf talebi ile ek kararın kaldırılarak esastan istinaf incelemesi yapılması talep edilmiştir. Davanın iş yeri düzeyindeki olumlu yetki tespitine itiraz niteliğinde olduğu, istinafa ve temyize tabi kararlardan olduğu, davacının ek kararı yönelik istinaf talebinin yerinde olduğu anlaşıldığından ilk derece mahkemesinin ek kararının kaldırılarak esas hakkında istinaf incelemesi yapılmasına karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA : Davacı, 24.01.2012 tarihli 1128 sayılı olumsuz yetki tespitinin iptali ile davacı sendikanın 02.11.2011 tarihi itibariyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi işletmesinde yetkili olduğunun tespitine, birleşen davada ise 24.01.2012 tarihli 1126 sayılı olumlu yetki tespitinin iptali ile davacı sendikanın 02.11.2011 tarihi itibariyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi işletmesinde yetkili olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir....
Şti nezdinde T6-lş Sendikasına verilmiş bulunan olumlu yetki tespiti bulunmadığını, olmavan bir yetki tespitinin iptali istenemeyeceğinden davanın reddedilmesi gerektiğini, ancak kurum kayıtlarından davacı şirket nezdinde Teksif sendikasına verilen olumlu yetki tespiti bulunduğunu, davacı şirket nezdinde Teksif sendikasına verilmiş olan 30/06/2020 tarih ve 58736034- 103.02- E. 1423424 savılı olumlu vetki tespit vazısı bulunduğunu, dava dilekçesinde ileri sürülen iddialara katılma imkânı bulunmadığını, Davacı tarafın iddialarının somut olay yönünden yerinde bulunmadığını, Bakanlıkça usul ve hukuka uygun olarak tesis edilen, dava konusu işlemin iptalini gerektirecek bir husus bulunmadığından haksız ve mesnetsiz açılan davanın reddini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece Mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmiştir....
Uyuşmazlık konusu olayda; davacı sendikanın istem konusu olumlu yetki tespitine itiraz davaları yasal dayanağı 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 15. maddesi olup, aynı Kanununun 63.maddesinde bu kanundan doğan bütün anlaşmazlıklarda iş mahkemelerinin görevli olduğu belirtildiğine göre görevli mahkemenin yer itibariyle yetkisi o mahkeme için öngörülen özel yetki kurallarına göre belirlenmelidir. İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda özel yetki kuralları varsa öncelikle o hükümlerin uygulanması gerekir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA :Davacı, Bakanlığın 9.1.2007 tarih ve 417-898 sayılı yetkitespitine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır. Hüküm süresi içinde davacı ..... vekili ile davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I 1-) Davacı işverenin temyiz itirazının reddi gerekmiştir. 2-) Davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın temyiz itirazlarına gelince: Dava, olumlu yetki tespitine itiraza ilişkindir. Davacı ... Gıda San. ve Tic. A.Ş.’i, 22.1.2007 tarihinde açtığı işbu olumlu yetki tespitine itiraz davasında; davalı ......
Olumlu yetki tespit işlemine karşı itiraza ilişkin yetki kuralına ise 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun 15. maddesinde yer verilmiştir. Söz konusu maddenin 1. fıkrasında, “Kendilerine 13 ve 14 üncü maddeler uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren, taraflardan birinin veya her ikisinin gerekli yetkiyi haiz olmadıkları ./.. - 2 - veya kendisinin çoğunluğu bulunduğu yolundaki itirazını sebeplerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren altı iş günü içinde işyerinin bağlı olduğu bölge müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemeye yapabilir. Toplu iş sözleşmesi birden fazla bölge müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsadığı hallerde itiraz Ankara' daki iş mahkemesine yapılır. İşletme toplu iş sözleşmesi için itiraz, işletme merkezinin bulunduğu yerdeki iş mahkemesine yapılır....
Sosyal Güvenlik Kurumu (...) sicil numaralı işyerinin kapatıldığı, ... ve ... ... sicil numaralı işyerlerinin ise yetki tespitine dâhil edilmesi gerekirken yetki tespitinde yer almadığının iddia edildiğini, ... ... sicil numaralı işyerinin 31.03.2022 tarihinde Kanun kapsamından çıkarıldığını ve bu nedenle yetki tespitine dâhil edilmediğinin tespit edildiğini, bu işyerinin yetki tespitine dâhil edilmesinin işçi sayısını etkilemeyeceğini, işletmenin yetki tespitine dâhil edilen 18 işyeri bulunduğunu ve bu nedenle bir işyerinin dâhil edilip edilmeyeceğinin araştırılmasının sonucu değiştiremeyeceğini, 1395340.035 ... sicil numaralı işyeri ise davacının iddia ettiğinin aksine yetki tespitinde yer aldığını, ... ... sicil numaralı işyerinin de İşkolları Yönetmeliği'nin 15 sıra numaralı Taşımacılık işkolunda yer alması nedeniyle işletme yetki tespitine dâhil edilmesinin mümkün olmadığını, yetki tespitinde işçi sayıları göz önünde bulundurulduğunda bir işçinin üye olup olmamasının sonucu değiştirmeyeceğini...
Her ne kadar işveren ve sendika tarafından Bakanlığa gönderilen kayıt ve belgelerinin birer örneği Bölge Müdürlüğünde bulunmakta ve yetki tespitine itiraz davası anılan müdürlüğe kayıt ettirilerek açılmakta ise de; yasada yer alan açık kuralın yorum ve içtihatla değiştirilmesi hukuken mümkün değildir. 2822 sayılı Yasanın 15. maddesinde gösterilen yetki belirlemesi, kamu düzeni ile ilgili olup kesin yetki saptamasıdır. Kaldı ki iş mahkemelerinin yaygınlaştırılması karşısında işletme merkezinde bulunan ve bir ihtisas mahkemesi olan... Asliye Hukuk ( İş ) Mahkemesinin, önceki Daire Kararının uygulanmasına devam etmesi de yerinde değildir....
Ayrıca yetki tespitine itirazın somut deliller veya olgulara istinaden yapılması gerektiğine dair hükmün de, aynı amacın gerçekleşmesi için düzenlendiği şüphesizdir. 3. Yine, 6356 sayılı Kanun’un 43 üncü maddesinde yetki tespitine itirazın, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durduracağının açıkça düzenlemesi de, yetki tespitine itirazın ivedi şekilde sonuçlandırılması gerektiğini gösteren bariz düzenlemelerdendir. 4. Bu genel açıklamalar ışığında değerlendirme yapılması gerekmektedir. 5. Öncelikle belirtmek gerekir ki somut uyuşmazlıkta; işletme toplu ... sözleşmesi yetki tespitine itiraz edildiğinden 6356 sayılı Kanun’un 79 uncu ve 2 nci maddeleri gereğince kesin yetkili mahkemenin, işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve ... Kurumu İl Müdürlüğünün bulunduğu yer olan ... ... Mahkemesi olduğu açıktır. Mevzuatın emredici hükümlerine göre yetkili mahkemenin ... ......
İnceleme konusu davada, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 05/12/2016 başvuru tarihi itibariyle davacıya ait iki işyerinden oluşan işletmede toplam 47 işçi çalıştığı ve 29 sendika üyesi bulunduğu gerekçesiyle davalı sendikanın toplu iş sözleşmesi yapabilmek gerekli çoğunluğu sağladığına dair 27/12/2016 tarih ve 27711 sayılı olumlu yetki tespit kararı verilmiştir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, Bölge Adliye Mahkemesince yetki başvuru tarihi itibariyle çalışan işçi sayısının 47, sendika üye sayısının ise 29 olduğu belirlendiğinden ve davacının temyiz başvurusu bulunmadığından, davalı Sendikanın yarıdan fazla sayısal çoğunluğu sağladığı uyuşmazlık dışı kalmıştır. Bu noktada, dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre yetki tespitine esas alınan (...) sicil numaralı birimde, yetki başvuru tarihi itibariyle çalışan işçi bulunmadığından, bu hususun yetki tespitine etkisi değerlendirilmelidir....
