Nişan hediyelerinin mutad sayılabilmesi, yöresel örf ve adete göre verilen hediyelerden olması yanında maddi değerinin de gününü koşullarına göre fahiş olmayan hediyelerden bulunmasına bağlı olup bu fahişlik olgusu da daha çok tarafların mali ve sosyal durumları ile ölçülmelidir. Nişanlının mali gücünü aşarak verdiği hediyenin onun yönünden mutat sayılması ve fahiş olmayacağının kabulü düşünülemez. Aksi halde, hediye verilen nişanlının haksız zenginleşmesine yol açılmış olur. Yerleşik Yargıtay Uygulamalarına göre de altın ve ziynet eşyası mutad hediye kapsamında olmayıp iadesi gereken hediyeler olarak değerlendirilmektedir. Açıklanan nedenlerle dava konusu nişan hediyesi olan bilezik ve takılar niteliği itibariyle mutad olmayıp iadesi gerektiğinden davacının altınlara yönelik maddi tazminat isteminin kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi doğru görülmemiştir....
Mahkemece, davada davacı kızının nişan ve evlilik nedeniyle konut ihtiyacı iddiasına dayanmış ve delil olarak tanıklarını dinletmiş olmakla ihtiyacının gerçek, samimi ve zorunlu olduğunun kanıtlandığı gerekçesi ile davacının davasının kabulü ile davalıların dava konusu taşınmazdan tahliyesine karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-) Davacının temyiz itirazlarına ilişkin yapılan incelemede; Davaya konu olan olayda; davacı maliki bulunduğu kiralanana kendi ihtiyacı olduğunu belirterek tahliye talebinde bulunmuş olmasına rağmen, mahkemece davacının kızının nişan ve evlilik nedeniyle konut ihtiyacı olduğu belirtilerek talebinin kabulüne karar verilmesi, ayrıca birleşen davada yargılama masrafının hüküm altına alınmamış olması usul ve yasaya aykırı olup...
GEREKÇE : İstinaf incelemesi sonucu Dairemizin 09/06/2023 tarih, 2023/715 esas ve 2023/1133 karar sayılı karar ile davalı-davacı kadının nişan bozulması sebebiyle manevi tazminat davasının tefrikine karar verilmiş, kadının nişan bozulması sebebiyle manevi tazminat davası Dairemizin yukarıda belirtilen esasına kaydedilmiştir. Davacı kadın tarafından açılmış olan “nişan bozulması sebebiyle manevi tazminat” hukuki sebebine dayalı (TMK m.121) eldeki davada, resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf sebepleriyle sınırlı olarak (HMK md. 355) Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; 4721 sayılı TMK. nun 121.maddesine göre; nişanın bozulması yüzünden kişilik hakları saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir. Bilindiği üzere; manevi tazminat, haksız bir eylemin yarattığı üzüntünün, duyulan elem ve acıların giderilmesini amaçlayan bir ödencedir....
Esas dava; nişan hediyelerinin iadesi, olmadığı takdirde değerinin tahsili, karşı dava; nişanın bozulmasından kaynaklı manevi tazminat istemine ilişkindir. Kural olarak nişan, evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirine veya anne ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. (TMK m.122) Hediyelerin geri istenebilmesi için alışılmışın dışında hediyelerden olması gerekir. Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Giymekle kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyaların iadesine karar verilemez. Nişan dolayısı ile verilen hediye, olağan bir hediye ise geri istenemez....
masrafı, nişan salon kirası masrafı talebi yönünden davanın reddine karar verilmiştir....
Ankara 9.Aile Mahkemesi ise,nişan müessesi kullanılarak, sebepsiz zenginleşme nedeni ile tazminat istendiği gerekçesiyle, görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Aile mahkemesi özel bir mahkemedir ve aile hukukunu ilgilendiren husularda görevlidir. Somut olayda,Davacı, davalılardan ...(...) ile nişanlı olduğunu ve evleneceğiz diye bir müddet yaşadıkları sırada bazı harcamalar yaptığını, ancak daha sonra ayrıldıklarını, bu nedenle 12.06.2008 tarihinde 32.500.00.- YTL. harcama bedeli istemiş isede, davacı ... ile davalılardan Özlem ile aralarında bir nişan yapılmadığı, birlikte yaşayıp ayrıldıkları anlaşıldığından, aile hukukunu ilgilendiren, nişanlılığın hükümleri, nişanın bozulmasının sonuçları, hediyelerin geri verilmesi konuları incelenip, değerlendirilemeyeceğinden, uyuşmazlığın genel hükümlere göre sonuçlandırılması gerekir....
Aile Mahkemesince, davacının mutad nişan hediyelerinin iadesi ile herhangi bir tazminat talebi bulunmadığı, davanın sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak davası olduğu, bu nedenle Aile Hukukunu ilgilendirmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davanın nişanın sona ermesi nedeniyle hediyelerin iadesine ilişkin olduğu, bu nedenle Aile Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. TMK'nin 120/1 maddesine göre; "Nişanlılardan biri haklı bir sebep olmaksızın nişanı bozduğu veya nişan taraflardan birine yükletilebilen bir sebeple bozulduğu takdirde; kusuru olan taraf, diğerine dürüstlük kuralları çerçevesinde ve evlenme amacıyla yaptığı harcamalar ve katlandığı maddi fedakarlıklar karşılığında uygun bir tazminat vermekle yükümlüdür. " Somut olayda Türk Medeni Kanunu'nda düzenlenen nişanlılığa ilişkin hükümlerin uygulanma alanı bulunmasına göre uyuşmazlığın Aile Mahkemesi'nde görülerek sonuçlandırılması gerekmektedir....
Nişan sözleşmesi, tarafların karşılıklı evlenme vaadiyle kurulur. Somut olayda davacı, nişan sözleşmesi sözkonusu olmaksızın kaçırılmış ve haksız eylem bu biçimde gerçekleşmiştir. Bu eylem sonunda, davacı ve davalının evlenmesi yönünde alınan karar hayata geçmemiştir. Dava, evlenmenin gerçekleşmemesine değil, kaçırılarak birlikte yaşamaya zorlanma eylemine dayanmaktadır. Bu durumda dava genel mahkemede görülmelidir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 02/11/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tazminat Uyuşmazlık, nişan bozma nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 14.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Kural olarak nişan, evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. (TMK m.122) Hediyelerin geri istenebilmesi için alışılmışın dışında hediyelerden olması gerekir. Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Giymekle, kullanılmakla eskiyen ve tüketilen eşyaların iadesine karar verilemez. Nişan dolayısıyla verilen hediye, olağan bir hediye ise geri istenemez. Nişanın bozulması nedeniyle mutad dışı hediyelerin geri alınmasına ilişkin davalarda kusur aranmaz. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre; nişan yüzüğü dışında kalan tüm altın, takı ve ziynet eşyaları mutad dışı hediye olarak kabul edilmiştir....
