Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda yüklenicinin süresi içinde işi tamamlanmaması ya da ayıplı olarak yapması halinde eksik ve kusurlu işlerin yüklenici namına arsa sahibince infazına izin verilmesi mümkündür. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında nama ifaya izin verilirken giderilmesi gereken eksikler, ayıpların nelerden ibaret olduğu ve bunların avans niteliğindeki giderim bedellerinin hüküm fıkrasında infazı mümkün olacak şekilde gösterilmesi gerektiği kabul edilmektedir. Gerçekten, yapma borcu, borçlu tarafından ifa edilmediği taktirde alacaklı, (arsa sahibi) masrafı borçluya ait olmak üzere edimin kendisi veya başkası tarafından ifasına izin verilmesini isteyebilir. İstemin hukuki dayanağını sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte olan 818 sayılı BK'nın 97. maddesi oluşturmaktadır....

Davalı arsa sahipleri vekili, yüklenicinin sözleşme gereğince edimini yerine getirmediğini, yüklenici tarafından alınması gereken yapı kullanma ruhsatının henüz alınmadığını bu yüzden davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Davalı yüklenici, davaya cevap vermemiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....

Noterliği’nde düzenlenen 05.04.1994 gün 17486 yevmiye nolu arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi ile davalı yüklenici, davacı arsa sahibine ait taşınmaz üzerinde inşaat yapımını üstlenmiş, 15.06.1995 gün, 19921 yevmiye nolu ek sözleşme ile arsa sahibi ve yükleniciye bırakılacak bağımsız bölümler belirlenmiştir. Asıl sözleşmenin 4. maddesinde inşaat yapılacak gayrimenkulün sözleşme tarihinden sonraki her türlü vergi, rüsum, harç ve olabilecek kazalardan dolayı meydana gelebilecek her türlü tazminatları ile inşaatta kullanılacak her türlü malzemeler, işçilik ücretleri ve sair ücretlerin tamamının yükleniciye ait olacağı kararlaştırılmıştır....

Asıl davada davalı, birleşen davalarda davacı arsa maliki vekili, fesih beyanının haklı olmadığını, sözleşmenin .../.... maddesinde yer alan 50.000 $ tazminatın BK'nın 158/.... maddesindeki ifayı engelleyen bir dönme cezası değil BK'nın 158/.... maddesinde yer alan ifaya eklenen ceza niteliğinde olduğunu, buna göre yüklenicinin, 50.000 $'lık tazminat ödeyerek sözleşmenin aynen ifası yükümlülüğünden kurtulamayacağını savunmuştur. Birleşen .... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2010/528 esas sayılı dosyasında, nama ifaya izin verilmesini, eksiklik bedelinin tahsilini, peşin tahsil edilmesi mümkün olmadığı taktirde yüklenici payına düşen taşınmazların satışı yoluyla nama ifaya izin verilmesini ve ....000,00 TL gecikme tazminatının tahsilini talep etmiştir. Birleşen .......

- KARAR - Asıl davada davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yüklenici arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yapı kullanma izin belgesi alınarak bağımsız bölümlerin teslimi gerekirken iskân ruhsatının alınmadığını ve yapı denetim ücretinin de davalı tarafından ödenmediğini ileri sürerek, yapı kullanma izin belgesi alınması için yükleniciye ait 11 no’lu bağımsız bölümün satışı suretiyle nama ifaya izin verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen davada davalı vekili, yapı denetim ücreti ile veraset ve intikal vergilerinin arsa sahiplerine ait olduğunu ve bunların ödenmemesi nedeniyle yapı kullanım izin belgesinin alınamadığını, sözleşme gereğince yükleniciye verilmesi gereken 11 nolu bağımsız bölümün verilmediğini ileri sürerek, asıl davanın reddi ile 11 no'lu bağımsız bölümün arsa sahipleri adına olan tapu kaydının iptali ile davacı yüklenici adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

in aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazları yerinde değildir. ... )Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden; Dava, arsa payı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan eksik ve ayıplı işler bedelinin tahsili, ortak yerlerdeki eksiklikler için nama ifaya izin istemine ilişkindir. HMK'nın 297/.... maddesine göre, hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki nama ifaya izin davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili, davalının taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine uygun olarak edimini yerine getirmediğini ileri sürerek, eksikliklerin giderilmesi için davalıya ait bağımsız bölümün satılarak, nama ifaya izin verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, ... .......

Taraflar arasındaki uyuşmazluk, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, arsa payı malikleri tarafından yükleniciye karşı açılmış ve dava ile yüklenicinin eksik bıraktığı imalattan dolayı, bunların davalı adına yapılması için nama ifaya izin, projeye aykırılıkların giderilmesi ve tazminat talep edilmişştir. Uyuşmazlığın bu niteliğine göre görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi olup Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan uyuşmazlık bulunmamaktadır. Bu durumda işin esasının incelenmesi gerekirken hatalı nitelendirme sonucu sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru bulunmamıştır....

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayanan nama ifaya izin istemine ilişkindir. BK'nın 97. maddesine göre bir şeyin yapılmasına müteallik borç, borçlu tarafından ifa edilmediği takdirde alacaklı masrafı borçluya ait olmak üzere borcun kendisi tarafından ifasına izin verilmesini talep edebilir. Bu maddenin uygulanabilmesi için yüklenicinin sözleşme hükümlerine aykırı olarak borcunu yerine getirmediğinin sübuta ermesi ve bu konuda temerrüde düşürülmesi gerekir. Mahkemece, yapı kullanma izin belgesi alınması için ifaya izin kararı verilmiştir....

Kararı, asıl davada davacılar- karşı davada davalılar vekili temyiz etmiştir. 1-Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı eksik ve ayıplı işler bedeli ile cezai şartın tahsili ve nama ifaya izin istemine ilişkindir. Davacı arsa sahipleri vekili tarafından dava dilekçesi ile davalı yüklenici şirket namına ifaya izin istenmiş, ancak mahkemece bu hususta olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiştir. 6100 sayılı HMK'nın 297/2. maddesinde; hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. HMK'nın anılan maddesi uyarınca hakim, tarafların tüm talepleri hakkında bir karar vermek zorundadır....