Borçlar Kanunu'nun 97.maddesi 1.fıkrası hükmünce birşeyin yapılması ile ilgili borç borçlu tarafından yerine getirilmemiş ise alacaklı masrafları borçluya ait olmak üzere borcun kendisi tarafından ifasına izin verilmesini isteyebilecektir. Bunun için de sözleşmenin yürürlükte olması(feshedilmemesi) iş sahibinin kusursuz olması ve yüklenicinin temerrüdü gerekir. Alacaklının ifayı sağlamak amacıyla avans niteliğinde isteyeceği masraf onun ifaya taalluk eden menfaatine karşılıktır. Bir bakıma müspet zarardır. Nama ifaya izin taraflar arasındaki sözleşmeye dayanılarak istenebilir. Sözleşmede yüklenicinin yapma borcu olamayan işler için nama ifa talep edilemez. İfaya izin talebi hükme bağlanırken mutlaka sözleşme hükümleri gözetilmeli karşı tarafın hakların dikkate alınmalıdır. Mahkeme nama ifaya izin talebi kabul edilirse kurulacak hükümde yapılacak iş, kalemleri ve bunların muhtemel yapım giderleri gösterilmelidir....
Dava tarihinde henüz teslim süresi dolmadığının tespiti halinde nama ifaya izin verilmesinin mümkün olmadığı hususu gözden kaçırılmamalıdır. Nama ifaya izin verilmesi için ise ayrıca şu koşulların birlikte gerçekleşmesi zorunludur: Öncelikle yanlar arasındaki sözleşmenin yürürlükte olması gerekir. Yüklenici, ediminin ifasında borçlu temerrüdüne düşmüş olmalıdır.Nama ifaya izin, yanlar arasındaki sözleşmeye dayanılarak istenebileceğinden, borçlunun “yapma borcu” için nama ifa talep edilebilir. Yapma borcu olmayan işler için nama ifa istenemez. Nama ifaya izin istemi değerlendirilip hükümle sonuçlandırılırken mutlaka sözleşme hükümleri gözetilmeli ve karşı yanın da hakları korunmalıdır. Mahkemece, açıklanan bu yasal koşulların gerçekleşmiş olduğu saptanır ve nama ifaya izin talebi kabul edilirse; kurulacak hükümde, iznin hangi eksiklikler için verildiği ve bunların avans niteliğindeki tahmini tamamlama giderlerinin ne olduğu, tek tek açıklanıp gösterilmelidir....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 17/04/2014 NUMARASI : 2013/41-2014/193 Taraflar arasındaki sözleşmenin uyarlanması, nama ifaya izin davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın usulden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davacılar ile birleşen davada davacılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, asıl ve birleşen davada,taraflar arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, ancak davalı yüklenicinin, süresi dolduğu halde inşaatı eksik bıraktığını ileri sürerek, nama ifaya izin ve davalıya kalması gereken iki adet bağımsız bölümün satışına izin ve yetki verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, mücbir sebepler olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, yargılama sırasında davacılardan K.. Ö..'...
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan nama ifaya izin ve gecikme tazminatının tahsiline yönelik olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı ve fer'i müdahil vekillerince ayrı ayrı temyiz olunmuştur. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle, Avukat ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR ESAS NO : 2022/591 Esas KARAR NO : 2022/960 DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 21/06/2022 KARAR TARİHİ : 13/12/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 13/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVACININ TALEBİ: Davacı vekili Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; .... parselde bulunan 10.376 m2 taşınmaz, müvekkili ... A.Ş. tarafından 30.12.2010 tarihinde satın alındığını, müvekkili ... A.Ş. Ve davalı ... Ltd. Şti. arasında 29.05.2013 tarihli kat karşılığı inşaat ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, sözleşme uyarınca yüklenici ... Lti....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda yüklenicinin süresi içinde işi tamamlaması ya da ayıplı olarak yapması halinde eksik ve kusurlu işlerin yüklenici namına arsa sahibince ifasına izin verilmesi mümkündür. Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında nama ifaya izin verilirken giderilmesi gereken eksikler, ayıpların nelerden ibaret olduğu ve bunların avans niteliğindeki giderim bedellerinin hüküm fıkrasında infazı mümkün olacak şekilde gösterilmesi gerektiği kabul edilmektedir. Davacı arsa sahipleri dava ve ıslah dilekçeleri ile eksik ve ayıplı işlerin giderim bedeli, güçlendirme masrafı, yapı kullanma izin belgesi alımı bedeli, kira bedeli, SGK masrafları, vergi ve harç ödemeleri için nama ifaya izin verilmesini talep etmişlerdir....
Nefaset gerektiren imalatlar nama ifaya izin verilen işlerin dışında kaldığından bu işlerin bedeli nama ifa bedeline katılamaz. Nama ifaya izin verilen işlerin tamamlanma bedelinin avans olarak, nama ifa kapsamı dışında kalan imalatlara ait nefaset farklarının ise normal bir alacak olarak hüküm altına alınması gerekir. Her iki alacağın hukuki sonuçları birbirinden farklıdır. Zira avans alacağının (yapılacak masrafların) karşılanabilmesi için şartları oluştuğunda yükleniciye ait yeter miktardaki bağımsız bölümün satışına izin verilmesi mümkün iken, normal bir alacağın tahsili için taşınmaz satışına izin verilmesi mümkün değildir. Nama ifaya izin verilen işlerin giderinin karşılanabilmesi için taşınmaz satışının talep edilmesi halinde yapılacak masrafların tutarı ile satışı talep edilen taşınmazın değeri arasındaki farkın da gözetilmesi, talebin buna göre değerlendirilmesi gerekir....
Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 16.04.2013 gün ve 294-93 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan nama ifaya izin, kira tazminatı, tapu iptâli ve tescil ile bağımsız bölümün rayiç bedelinin tahsili istemlerine ilişkin olup, kararın temyiz incelemesi görevi Yargıtay Yüksek 23. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 23.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 13.01.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki eser sözleşmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın görev yönünden reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, arsa sahibi olan müvekkili ile davalı yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği ifanın eksik ve ayıplı olduğunu ileri sürerek nama ifaya izin verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, iddia, savunma, deliller ve tüm dosya kapsamından, davanın tüketici mahkemesinin görevinde kaldığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Kararı, taraf vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği, nama ifaya izin verilmesi istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki asıl dosya davalıları ... ve ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan; yüklenicinin ortak alanlanda bıraktığı eksik ve ayıpların, imara aykırılıkların giderilmesi, yapı kullanma izini masraflarının karşılanması için, nama ifa kapsamında satışa izin verilmesi istemiyle açılmış, mahkemece davanın kısmen kabulüne, kısmen redine dair verilen karar, davacılar vekili ve davalılardan ... ve ... vekillerince süresi içinde temyiz edilmiş, 23. Hukuk Dairesinin 2014/ 1234 Esas, 4728 Karar sayılı kararıyla; sadece ... hakkındaki husumetten ret kararına yönelik temyiz talepleri reddedildikten sonra karar, taraf teşkili yönünden bozulmuştur....
