Nüfus kayıtlarındaki istemlerle ilgili davalarda, mahkemelerin hiçbir kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın doğru sicil oluşturmak zorunluluğu bulunmaktadır. Bu bakımdan hakim re'sen araştırma ilkesinin sonucu olarak kendiliğinden delil toplama yetkisine sahiptir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre bu tür davalarda doğum tarihinin düzeltilmesi istenenin gerçek yaşının tespiti için tam teşekküllü bir hastaneye gönderilerek sağlık kurulu raporu aldırılması zorunludur. Ancak, 25 yaşından sonra tıbben yaş tespiti mümkün değildir. Somut olayda; davacının kayden 01/05/1997 doğumlu olarak nüfusa kayıtlı olduğu, İlköğretim diplomasında davacının 1993 doğumlu olup 2006 yılında mezun olduğunun yazıldığı, davacının nüfusa tescil tarihinin ise 2/8/1997 olduğu anlaşılmıştır....
değerlendirilmesi ile ortaya çıkacağını,küçüğün ileride mağdur olmaması ve zarara uğramaaması için doğum tarihinin gün ve ay baki kalmak kaydıyla 17.12.2002 olarak düzeltilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir....
İsmin değiştirilmesi istemi 6100 sayılı HMK'nın 382/2-a-2 de çekişmesiz yargı işi olarak düzenlenmiştir. HMK 383.maddeye göre çekişmesiz yargı işinde görevli mahkeme aksine bir düzenleme olmadığı surette Sulh Hukuk Mahkemesidir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun b fıkrasında ise ad ve soyada ilişkin düzenleme bulunmaktadır. Somut olayda davacının gerçekte soyadının ... olduğu halde 17.03.2009 tarihinde kimliğini yenilerken soyadının ... olarak kaydedildiği, soy isminin ... olarak düzeltilmesi istemi, ismin değiştirilmesi değil, yanlış kaydedilen ismin düzeltilmesine ilişkindir....
Aynı Kanun'un 39. ve Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 35/1. maddesi uyarınca ''Kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz. Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilir''. Kişisel durumlardaki değişikliklerin nüfus kaydında belirtilmesi ve doğru olmayan kayıtların düzeltilmesi, "nüfus kayıtlarının düzeltilmesi'’ davalarının konusunu oluşturur. “Kayıt düzeltilmesi”, aile kütüğüne düşürülmüş nüfus kaydının bir kısmının “düzeltilmesi” veya “değiştirilmesi” dir. Bu dava uygulamada “nüfus kaydının düzeltilmesi davası” olarak adlandırılmaktadır. Önemle vurgulanmalıdır ki nüfus kaydının düzeltilmesine ilişkin davalarda, resmi kayıt ve belgelere başvurulabileceği gibi, tanık dahil her türlü kanıta başvurulabilir....
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Dava, nüfusta doğum tarihinin düzeltilmesi istemine ilişkindir. Nüfus kayıtlarının düzenli ve gerçeğe uygun olarak tutulması kamu düzeni ile yakından ilgilidir. Nüfus kayıtlarındaki istemlerle ilgili davalarda, mahkemelerin hiçbir kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın doğru sicil oluşturmak zorunluluğu bulunmaktadır. Bu bakımdan hakim re'sen araştırma ilkesinin sonucu olarak kendiliğinden delil toplama yetkisine sahiptir. Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre bu tür davalarda doğum tarihinin düzeltilmesi istenenin gerçek yaşının tespiti için tam teşekküllü bir hastaneye gönderilerek sağlık kurulu raporu aldırılması zorunludur. Ancak, 25 yaşından sonra tıbben yaş tespiti mümkün değildir....
Nüfus Müdürlüğü tarafından 6 farklı ... kaydı olduğunun ve kayıt örneklerinin sunulduğunun bildirilmesine rağmen nüfus kayıtlarının dosyada bulunmadığı anlaşılmaktadır. Somut olayda; mahkemece davaya konu kesintiye ilişin makbuzun aslı ya da okunaklı bir örneği ile ... Nüfus Müdürlüğü tarafından bildirilen ... isimli kişilere ait diğer 6 nüfus kaydı dosya arasına alınmadan sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur. Mahkemece yapılacak iş; mahkemece davaya konu kesintiye ilişin makbuzun aslı ya da okunaklı bir örneği ile ... Nüfus Müdürlüğü tarafından bildirilen ... isimli kişilere ait diğer 6 nüfus kaydı dosya arasına alınarak, gelen nüfus kayıtlarındaki kişiler hakkında da zabıta araştırması yapılarak varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Soyadı Düzeltimi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kabulüne dair kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 13.05.2019 tarihli ve 2017/13399 Esas, 2019/4908 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Davacı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: KARAR Dava dilekçesinde, davacının anne ve dayısının nüfus kayıtlarındaki soyadlarının düzeltilmesi istenmiş, davanın kabulüne dair verilen kararın Dairemizce bozulması üzerine davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenmiştir. Dava, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36.maddesi kapsamında nüfus kayıtlarındaki soyadın düzeltilmesi istemine ilişkindir....
Ad değişikliği hâlinde, nüfus müdürlüğü bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eşin ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltir. c) Tespit davaları, kaydın iptali veya düzeltilmesi için açılacak davalara karine teşkil eder. (2) Kişilerin başkasına ait kaydı kullandıklarına ilişkin başvurular Bakanlıkça incelenip sonuçlandırılır. " şeklinde hüküm altına alınmıştır. Doğum tarihinin düzeltilmesine ilişkin davalar, diğer kayıt düzeltme davaları gibi kamu düzeni ile yakından ilgili bulunduğundan, hakim taleple bağlı kalmayarak re'sen (kendiliğinden) de yapacağı araştırma ile elde edeceği bulgulara göre ve öteki kayıtlarla çelişki meydana getirmeyecek şekilde karar vermek durumundadır. Nüfus kaydının düzeltilmesi davalarında amaç kişinin gerçek doğum tarihinin yıl, ay ve gün olarak belirlenip düzeltilmesidir. Doğum ve ölüm olaylarının nüfus kütüğüne işlenmesi, 5490 s....
Cumhuriyeti kayıtlarının ve tercümelerinin ibraz edildiğinin anlaşıldığı, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun (5490 sayılı Kanun) 35 inci maddesinin birinci fıkrasında kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemeyeceğini ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamayacağını, ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddî hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilebileceğinin belirtildiğini, somut olay yukarıda açıklanan kanun hükümleri ve ilkeler doğrultusunda değerlendirildiğinde, ... ili,... ilçesi,... Mahallesi, 12 cilt, 43 hane, 12 birey sıra no'da nüfusa kayıtlı ... ile ... Cumhuriyeti kayıtlarındaki...'nın aynı kişi olduklarının tespiti istemiyle açılan davada, ...'e ait nüfus kaydında çoklu vatandaşlığa ilişkin bir bilgi bulunmadığı, aynı kişi olduklarının tespiti istenilen ...'in Türkiye Cumhuriyeti kayıtlarına göre 10.11.1935 tarihinde doğduğu,......
İsmin değiştirilmesi istemi 6100 sayılı HMK'nın 382/2-a-2 de çekişmesiz yargı işi olarak düzenlenmiştir. HMK 383.maddeye göre çekişmesiz yargı işinde görevli mahkeme aksine bir düzenleme olmadığı surette Sulh Hukuk Mahkemesidir. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır. Aynı Kanunun b fıkrasında ise ad ve soyada ilişkin düzenleme bulunmaktadır. Somut olayda davacının Sebuha olarak nüfusa kaydedilen isminin Sebiha olarak düzeltilmesi düzeltilmesi talebi, ismin değiştirilmesi değil, yanlış kaydedilen ismin düzeltilmesine ilişkindir. Bu nedenle 5490 Sayılı Kanunun 36/1-a-b maddesi kapsamında olan uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir....
