HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1267 KARAR NO : 2021/696 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇANAKKALE SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/02/2020 NUMARASI : 2018/1210 ESAS 2020/194 KARAR DAVA KONUSU : Mülkiyet (Paydaşlıktan Çıkarma İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Çanakkale İli, Eceabat İlçesi, Bigalı Köyünde bulunan 6 adet taşınmazda davacı ve davalının el birliği mülkiyet hükümlerine göre malik olduklarını, davacının el birliği mülkiyet içindeki payının 4/5, davalının ise 1/5 olduğunu, davalının sağlık sorunları nedeniyle ortaklığı sürdürebilecek durumda olmadığını, bu nedenle davacı paydaşa karşı olan yükümlülüklerini ağır surette ihlal ettiğini belirterek, 6 adet parselde paydaşlıktan çıkarma ve intifa haklarının hemen uygulanabilmesi için paylı mülkiyete geçilmesini ve davalının paydaşlıktan çıkartılmasını, payının davacı adına tescilini talep...
TMK'nun 696.maddesi gereğince "Kendi tutum ve davranışlarıyla veya malın kullanılmasını bıraktığı ya da fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin tutum ve davranışlarıyla diğer paydaşların tamamına veya bir kısmına karşı olan yükümlülüklerini ağır biçimde çiğneyen paydaş, bu yüzden onlar için paylı mülkiyet ilişkisinin devamını çekilmez hâle getirmişse, mahkeme kararıyla paydaşlıktan çıkarılabilir." Ancak paydaşlıktan çıkarma davalarında görevli mahkemenin yasada açıkça gösterilmediği bilinmektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2014/6- 2408 Esas, 2016/797 Karar sayılı ilamında “...Paydaşlığın giderilmesi ve paydaşlıktan çıkarma davaları amacı ve sonucu itibariyle farklılık göstermekte ise de uyuşmazlığın çözümü için izlenecek yol ve yapılacak araştırma, inceleme açısından benzerlikler taşımaktadır....
Ortaklığın giderilmesi davaları ile paydaşlıktan çıkarma davaları amacı ve sonucu itibariyle farklılık arzeden davalardır. Paydaşlığın giderilmesi davası paylı mülkiyeti tamamen sona erdirdiği halde paydaşlıktan çıkarma davası paylı mülkiyeti tamamen ortadan kaldırmayan ve sadece paydaşlıktan çıkarılması istenilen paydaşın paydaşlıktan çıkarılmasını sağlayan bir davadır. Ancak, araştırma, inceleme ve yöntem açısından her iki davada benzerlikler taşımaktadır. Bu nedenle, yasa koyucu paydaşlıktan çıkarma davaları için görevli mahkemenin belirlenmesi amacıyla ayrı bir düzenlemeye gerek görmemiştir. Bu sebeple görevli mahkemenin ortaklığın giderilmesi davalarında olduğu gibi Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunun kabulü gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Paydaşlıktan çıkarma Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı paydaşlıktan çıkarma davasına dair karar, davacılar tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, bir adet taşınmazda davalının paydaşlıktan çıkarılması istemine ilişkindir. Mahkemece dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/270 Esas sayılı dosyasında dava konusu 11 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği, bu nedenle paydaşlıktan çıkarma davasının konusuz kaldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü davacılar vekili temyiz etmiştir. Dava Türk Medeni Kanununun 696. maddesi gereğince paydaşlıktan çıkarılma isteğine ilişkindir. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmesi kendiliğinden ortaklığı sona erdirmez. Görülmekte olan dava sonunda paydaşlıktan çıkarılmaya karar verilmesi halinde davalının paydaşlığı sona ereceğinden, paydaş sayısı azalacağından ortaklığın giderilmesi davası etkilenecektir. Paydaşlıktan çıkarma davası 6100 sayılı HMK'nın 165/1. maddesi gereğince 2010/270 Esas sayılı ortaklığın giderilmesi davası için bekletici mesele teşkil eder....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/11/2021 NUMARASI : 2020/1273 ESAS 2021/1155 KARAR DAVA KONUSU : Mülkiyet - Paydaşlıktan Çıkarma İstemli KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; muris Hamza Özbay'ın Bursa 14. Noterliği'nin 05/07/2017 tarih ve 220 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile Bursa ili, Osmangazi İlçesi, Hüdavendigar Mahallesi, 4562 ada, 1 parsel numarada kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan üç katlı binanın 1. katını davalı T3 2. katını davacının annesi olan mirasçı Şehrinaz Özbay'a, 3. katını ise davacıya vasiyet ettiğini, bu vasiyetnamenin Bursa 5....
HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Mülkiyet (Paydaşlıktan Çıkarma İstemli) istemine ilişkindir. Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/09/2020 tarihinden itibaren geçerli Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 564 ve 568 sayılı İş Bölümü Kararları gereği, 5. Hukuk Dairesi iş bölümünün 2. maddesinde; "Paydaşlar veya mirasçılar arasında taşınır ve taşınmaz malların taksimi ve şüyuunun giderilmesi (TMK m. 642, 696- 699) davaları (paydaşlıktan çıkarma dâhil) sonucu verilen hüküm ve kararlar" şeklindeki düzenleme yer almıştır. Bu düzenleme karşısında istinaf talebini inceleme görevi Adana Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'ne aittir. HMK 352/1 maddesinde ''Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince dosya üzerinde yapılacak ön inceleme sonunda incelemenin başka bir dairece yapılması gerektiği tespit edilen dosyalar hakkında öncelikle gerekli karar verilir.'' hükmü öngörülmüştür....
Paydaşlıktan çıkarılma davasına gelince; TMK’nun 696. maddesine göre kendi tutum ve davranışlarıyla veya malın kullanılmasını bıraktığı ya da fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin tutum ve davranışlarıyla diğer paydaşların tamamına veya bir kısmına karşı olan yükümlülüklerini ağır biçimde çiğneyen paydaş, bu yüzden onlar için paylı mülkiyet ilişkisinin devamını çekilmez hâle getirmişse, mahkeme kararıyla paydaşlıktan çıkarılabilecektir. Hâkim, çıkarma istemini haklı gördüğü takdirde, çıkarılacak paydaşın payını karşılayacak kısmı maldan ayırmaya olanak varsa, bu ayırmayı yaparak ayrılan parçanın paylı mülkiyetten çıkarılana özgülenmesine karar vermelidir....
Bu düzenlemeden anlaşıldığı üzere ikiden fazla kişi paylı mülkiyet hükümlerine göre bir mala malik olduğunda bir paydaşın birlikte mülkiyetin devamını imkansız kılması durumunda diğer paydaşların pay ve paydaş çoğunluğu ile bu paydaşı paydaşlıktan çıkartıp birlikte mülkiyeti devam ettirmeleri mümkündür. Ancak, birlikte mülkiyete konu mala yalnızca iki paydaş malik olduğunda, bir paydaşın diğer paydaşı paydaşlıktan çıkarması durumunda, bu paydaşlıktan çıkarma ister payın diğer paydaşa devri, ister payın ayrılması şeklinde gerçekleşsin birlikte mülkiyet ilişkisi sona ermekte, mal üzerindeki mülkiyet tek başına mülkiyete dönüşmektedir. TMK.'nun 698 ve 699.maddelerindeki düzenleme uyarınca paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda ortaklar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. TMK.'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tapu iptali, tescil, paydaşlıktan çıkarma davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık paydaşlıktan çıkarılması istemine ilişkindir. Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, davacıların taşınmaz üzerinde bina inşası için bir müteahhitle kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapmak üzere anlaşma yapılacağını davalıya bildirdiğini, ancak davalının hiçbir şekilde davacılar ile ortak hareket etmeyeceğini, taşınmaz üzerine kendisinin bina yapmak için hisseyi satın aldığını bildirdiğini, tüm girişimlerin sonuçsuz kaldığını davalının tutum ve davranışının müvekkili için çekilmez hal aldığını belirterek davalının paydaşlıktan çıkarılmasını istemiştir....
