İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796). Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir....
Bilindiği gibi, Türk Medeni Kanununun 794.maddesi uyarınca intifa hakkı, belirli bir gerçek ya da tüzel kişiye, hakkın konusunu oluşturan ve başkasına ait eşya üzerinde tam olarak kullanma ve yararlanma yetkisi sağlayan el değiştirebilme ve miras yoluyla da geçebilme olanağı bulunmayan bir ayni haktır. Taşınmazlardaki intifa hakkı tescil ile kurulur. Konusu taşınmaz olan intifa hakkını kurma borcunu yükleyen sözleşmenin de kamusal biçimde (resmi biçimde) düzenlenmesi gerekir. İntifa hakkının doğması ve varlığı için tescil gereklidir. İntifa hakkının ortadan kalkması ise; taşınmazın büsbütün ortadan kalkması, intifa süresinin dolması, hak sahibinin kişiliğinin son bulması, kamulaştırma, cebri icra terkin ve mahkeme kararı ile olur. Eldeki davada da, dava konusu taşınmaz üzerinde 1948 yılında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü yararına intifa hakkı tesis edildiği anlaşılmaktadır....
Somut olayda davacı dava konusu taşınmazlar üzerinde intifa hakkı sahibidir. Bu hakkını Tem ... Petrol Hizmetleri Tic. Paz. Koll. Şti. aracılığı ile kullanmakta iken bayilik sözleşmesi feshedilmiştir. Davacı intifa hakkına dayanarak taşınmazın kendisine teslim edilmesi gerekirken davalıların el ve iş birliği içerisinde taşınmazı kullanmaya devam ettiklerini ileri sürmektedir. Bu arada davalılarda intifa hakkının terkini için açılan davanın derdest olduğunu belirterek birleştirme isteğinde bulunmuşlardır. İntifa hakkına elatmanın önlenmesine karar verebilmek için bu hakkın çekişme konusu olmaması gerekir. Eldeki davanın konusunu oluşturan intifa hakkının terkini ayrı bir davanın konusu olduğuna göre o davada verilecek karar eldeki davanın sonucunu etkileyecektir. Bu gibi durumlarda aynı nitelikteki davalarda çelişkili karar verilmesine engel olmak için diğer dava bekletici sorun yapılabileceği gibi davaların birleştirilmesine de karar verilebilir....
konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlayacağı, 795. maddesinde, intifa hakkının, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulacağı, taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümlerin uygulanacağı, 796. maddesinde, intifa hakkının, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini, yasal intifa hakkının, sebebinin ortadan kalkması ile sona ereceği, sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebeplerinin, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi vereceği, 797. maddesinde ise, intifa hakkının, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü, tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona ereceğinin hüme bağlandığı, davacının maliki olduğu taşınmaz üzerinde ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :İntifa Hakkının Terkini - Alacak Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Uyuşmazlık ve hüküm intifa hakkının terkini ve alacak istemine ilişkin olup, inceleme görevi Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 21.01.2013 tarihli 2013/1 sayılı iş bölümü kararı gereğince Yargıtay 14. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Yukarıda belirtilen sebeple dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 18.03.2013 (Pzt.)...
Bölgedeki 4029 ada 5 parselde 40/1602 arsa paylı 16 numaralı mesken nitelikli bağımsız bölümlerin intifa hakkının ...’e ait olduğunu ölümü nedeniyle terkini gerektiğini, davalı ... ile yapılan protokol uyarınca intifa hakkının adına tescili gerektiğini olmadığı takdirde her iki tapunun iptali ile adına tesciline ayrıca davalı vakfa ödenen 44250 USD’nin faizi ile birlikte tahsilini bu istekler mümkün olmazsa davalı vakfa yapılan bağışın tenkisini talep etmiştir. Davalı vakfa bağış yapan ... ile yapılan sözleşmede mirastan feragat koşulu bulunduğunu, bu koşulun yerine gelmediğini, davacının intifa hakkı tesisi isteyemeyeceğini ancak tenkis talebine ilişkin istemi kabul ettiklerini savunmuştur. Mahkemece 5 ve 16 numaralı bağımsız bölümlerde ... adına olan intifa hakkının terkinine her iki parselde davacı adına intifa hakkı tesisine karar verilmiştir. Hükmü davalı temyiz etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki intifa hakkı ve ipoteğin terkini davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 07.05.2014 gün ve 2014/1189 Esas, 5950 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacılar vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Davacılar, davalı şirket ile davalı ..... arasındaki sözleşmeler uyarınca diğer davacı ...'in maliki olduğu taşınmaza anılan sözleşmelerin teminatı olarak davalı yararına intifa hakkı ile 27.02.2004 tarihli 100.000,00 TL ve 11.05.2004 tarihli 150.000,00 TL bedelli ipotek tesis edildiğini, sözleşmenin 18.09.2010 tarihinde süresinin sona erdiğini belirterek ipoteğin ve intifa hakkının terkinini istemişlerdir. Davalı, davacı .......'...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, akaryakıt bayilik sözleşmesinden kaynaklı intifa hakkının iptali ve tapu kaydının terkini davası olup, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. istemine ilişkindir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 12/11/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : İNTİFA HAKKININ TERKİNİ -KARAR- Dava, intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 13.09.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece toplanan delilere ve benimsen bilirkişi raporuna göre, tarafların ilk olarak 1999 yılında davalıya ait taşınmaz üzerinde petrol dağıtım işlerinin yapılması için sözleşme yaptıkları, bu sözleşmeye istinaden davacı şirket lehine 15 yıl süre ile intifa hakkının tesis edildiği, intifa hakkının 2014 yılında sona ereceği, ancak Rekabet Kurumu kararı gereğince davacının intifa hakkını terkin ettirdiği, intifa hakkının tapudan terkini işleminin taşınmazın ve taşınmazın malikinin lehinde olduğu, tapu mevzuatı uyarınca bu terkin harcından davalının sorumlu olduğu, her nekadar davacı taşınmaza yaptığı istasyon binası, zemin betonu gibi inşaatların binanın mütemmim cüzü olduğu ve sözleşmenin erken sonlandırılması nedeni ile yapılan masraflardan kalan kısım için kendilerine denkleştirici adalet ilkesi gereğince ödeme yapılmasını talep etmişler ise de taraflar arasında geçerli olan sözleşmenin süresi, bir kısım ekipmanların davalıya teslimine dair belgeler, davacının yaptığı işlemlere ait olan...
