Somut olayda davacı dava konusu taşınmazlar üzerinde intifa hakkı sahibidir. Bu hakkını Tem ... Petrol Hizmetleri Tic. Paz. Koll. Şti. aracılığı ile kullanmakta iken bayilik sözleşmesi feshedilmiştir. Davacı intifa hakkına dayanarak taşınmazın kendisine teslim edilmesi gerekirken davalıların el ve iş birliği içerisinde taşınmazı kullanmaya devam ettiklerini ileri sürmektedir. Bu arada davalılarda intifa hakkının terkini için açılan davanın derdest olduğunu belirterek birleştirme isteğinde bulunmuşlardır. İntifa hakkına elatmanın önlenmesine karar verebilmek için bu hakkın çekişme konusu olmaması gerekir. Eldeki davanın konusunu oluşturan intifa hakkının terkini ayrı bir davanın konusu olduğuna göre o davada verilecek karar eldeki davanın sonucunu etkileyecektir. Bu gibi durumlarda aynı nitelikteki davalarda çelişkili karar verilmesine engel olmak için diğer dava bekletici sorun yapılabileceği gibi davaların birleştirilmesine de karar verilebilir....
Ayrıca, intifa hakkının danışıklı tesis edildiği iddiası veya ehliyetsizlik nedeniyle ya da iradeyi sakatlayan diğer nedenlerle de hükmen terkini istenebilir. Somut olayda; davacı Belediye dava konusu taşınmaz için önce intifa eksiltme usulü ile ihale açılmasına karar vermiş ve 04.08.1997 tarihinde de yapılan ihale sonucu davalıya intifa eksiltme usulü ile 49 yıllığına intifa ... tanınmasına karar verilmiştir. Daha sonra yine Belediye Encümeni 08.08.2002 tarihinde Belediye Meclisinin 05.11.2001 tarih 202 sayılı kararından da söz edilerek dava konusu taşınmazlar kaydına 10.09.1998 tarihinden geçerli olmak üzere 2.8.2002 tarihinde işlenen intifa hakkının tanınmasına karar verilmiştir. Ancak, yine Belediye Encümeni 16.02.2005 tarihinde intifa ... tesisine dair Encümen Kararlarının iptaline karar vermiş, bu karar davalı yana tebliğ edilmesine rağmen idari yargıda iptali yoluna gidilmemiştir....
Davacı vekili, 06.02.2014 tarihli dilekçe ile davaya konu taşınmazın el değiştirdiğini, davaya yeni malik ...’a karşı devam edileceğini belirtmiş ve muvazaalı olarak davalı ... lehine tesis edilen intifa hakkının terkinini veya intifa değeri tespit edilerek önalım bedelinden mahsubunu ve kalan bedelin önalım bedeli olarak kabulünü talep etmiştir. Davalı ... ve ... davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne, davaya konu 21707 ada 1 parsel sayılı taşınmazda davalı ... adına kayıtlı 1/10 payın tapu kaydının iptali ile, dahili davalı ... lehine kurulan intifa hakkı kaldırılarak, hissenin intifadan ari olarak davacı adına tesciline; dava konusu hissenin çıplak mülkiyete konu değeri ile tapu harç ve masraf toplamı olan 49.799,00TL’nin davalıya ödenmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... ve ... vekili temyiz etmiştir....
T3 ödenmesi şeklinde karar verilmesi gerektiği halde, belirlenen kamulaştırma bedelinin tamamının T3 ödendiğini, bu hali ile takyidat dikkate alınmadan 2942 sayılı Kamulaştırma Yasası hükümlerine aykırı olarak hüküm kurulduğunu fakat bu kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiğini, dava konusu taşınmazın tapu kaydında yer alan intifa hakkına ilişkin şerh kaldırılmadığı için taşınmazın idare adına tescil ve terkin işlemlerinin yapılamadığını, intifa hakkının terkini için bu kez İzmir 8.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/251 E 2016/37 K sayılı dosyasında görülen intifa hakkının bedelsiz terkini talepli davayı açtıklarını, mahkemece, intifa hakkı karşılığı olarak belirlenen 256.319,56 TL'nin intifa hakkı sahibi adına depo ettirildiğini ve buna göre karar tesis ettiğini, dolayısıyla, davalının, kamulaştırma bedelini intifa hakkı sahine ödemeyerek sebepsiz zenginleştiğini ve idarenin bu bedeli hem kamulaştırma dosyasında hem de intifa hakkının terkini talepli açtıkları davada yatırmak...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, muvazaalı intifa hakkının terkini istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir malvarlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise; hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir. (TMK.m.795) İntifa hakkı; bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK.m.796)....
Yine belirtilmelidir ki, kanuni intifa (Türk Medeni Kanunu m.495) hakkı hariç intifa hakkının kuruluşu daima bir sözleşmeyle olur. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile intifa hakkına konu taşınmaz maliki hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceğini kararlaştırabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse, malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir. Her ne kadar intifa hakkının sona erme sebeplerini sayan Türk Medeni Kanununun 796.maddesinde eşyaya bağlı intifa haklarında olduğu gibi şahsi bir irtifak hakkı olan intifa hakkının sona erdirilmesini malikin talep edebileceğine ilişkin (Türk Medeni Kanunu m.785) bir hüküm yoksa da burada Türk Medeni Kanununun 785.maddesinin kıyasen uygulanması gerekir....
Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir. Kaldı ki, bu gibi durumlarda intifa hakkı sahibinin hakkın sürdürülmesini istemesi hakkın kötüye kullanılmasıdır. Her ne kadar intifa hakkının sona ermesi sebeplerini sayan Türk Medeni Kanununun 796. v.d. maddelerinde eşyaya bağlı irtifak haklarında olduğu gibi şahsi bir irtifak hakkı olan intifa hakkının sona erdirilmesini malikin talep edebileceğine ilişkin bir hüküm yoksa da burada Türk Medeni Kanununun 785. maddesinin kıyasen uygulanması gerekir. Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda somut olaya gelince; Babaeski Sulh Hukuk Mahkemesi 2014/748 Esas sayılı dosya ile dava konusu 36 ada 72 parsel sayılı taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.4.2005 gününde verilen dilekçe ile intifa hakkına elatmanın önlenmesi ve ecrimisil, birleşen davada ise, intifa hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; elatmanın önlenmesi isteminin kabulüne, ecrimisil isteminin kısmen kabulüne, intifa hakkının terkini isteminin reddine dair verilen 23.5.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı (davacı) ... Petrol Ürünleri Oto İnş.Taah....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 17.07.2008 gününde verilen dilekçe ile intifa hakkına konu taşınmaza elatmanın önlenmesi, ecrimisil, birleşen davada ise intifa hakkının terkini istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; intifa hakkının terkini davasının açılmamış sayılmasına, elatmanın önlenmesi istemi konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil isteminin kabulüne dair verilen 17.05.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Akaryakıt Dağıtım A.Ş ve ... Akaryakıt Ltd....
İleri'ye verdiği vekaletname ile intifa hakkının tesis edildiğini, davalı ...'nin intifa hakkı bedelini ödeyecek maddi gücünün de bulunmadığını, işlemin danışıklı olduğunu ileri sürerek tapu kaydındaki intifa hakkının terkinini talep etmiştir. Davalılar, Türk Medeni Kanununun 700. maddesine göre ortaklığın giderilmesi davasında taşınmazın intifa hakkı bedele dönüştürülerek satışının mümkün olduğunu savunarak davanın reddini talep etmişlerdir. Mahkemece, Türk Medeni Kanununun 700. maddesine göre taşınmazın intifa hakkından ari olarak satışının mümkün olduğu ve satışla hakkın bedele dönüşeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizce yerel mahkeme kararı onanmış, bu kez davacı karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dava, intifa hakkının terkini istemine ilişkindir....
