Dava, Borçlar Kanunu'nun 19. maddesinde düzenlenen dava konusu işlemin danışıklı (muvazaalı) yapıldığı iddiasına dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Davacı vekili, dava dilekçesinde davalılar arasında yapılan danışıklı satış işleminin iptalini istemiştir. Davacı tarafından yargılama sırasında davanın İİK 277 vd. maddelerine ilişkin olduğu yolunda bir beyanda da bulunulmamış aksine danışıklılık nedeni ile işlemin iptali istenmiştir. Davacının kendisinin alacağını akim bırakan bir işleme karşı, TBK 19.(mülga 818 sayılı BK.md.18) maddeye dayalı olarak bir dava açabileceği gibi aynı işlem için koşulların varlığı halinde İİK. 277 vd maddelerine göre bir tasarrufun iptali davası açması da mümkündür....
İlçesi, ..., 265 ada, 2 parsel sayılı taşınmazı muvazaalı bir şekilde ...'e satış yapmak suretiyle devrettiğini, söz konusu taşınmazda, 93/128 oranında hissedar bulunan ...'ün hissesinin, ...'ın miras payı olan l/4 hisse payı karşılığı iptali ile tekrar ... adına tapuya kayıt ve tescilini taleple eldeki bu davayı açmıştır. Mahkemece, davalı ...'ın davacının kendisinden olan alacaklarını sonuçsuz bırakmak için yaptığı satışların muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Davacının amacı, açtıkları dava sonucunda alacaklarının tahsili olanağına kavuşmaktır. Her ne kadar muvazaalı işlemin saptanması ile birlikte, tapu iptali de istenilmiş ise de; çoğun içinde azın da bulunduğu ilkesi gereğince, muvazaalı işlemin açılan dava yönünden hüküm doğurmamasının istenildiği açıktır. Bu bakımdan, İİK’nun 283. maddesi düzenlemesi yol gösterici niteliktedir....
mevkiinde 135 ada 43 parsel sayılı gayrimenkulün zemin 1. kat bağımsız bölüm tapu kaydının iptali ile davalı ... adına tapunun kayıt ve tesciline karar verilmesine, mahkeme gideri ve avukatlık ücretinin davalılara müştereken ve müteselsilen yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı ... vekili; davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davacı tarafça işlemin muvazaalı olduğuna dair herhangi bir delil sunulamadığı, davacı davasını somut, inandırıcı delille ispat edemediğinden ve satış bedelinin piyasa rayicinden düşük gösterilmesinin tek başına muvazaanın delili olamayacağı anlaşıldığından ispat olunamayan davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.Dava, BK'nun 19.maddesine dayalı olarak açılan muvazaalı işlemin iptali istemine ilişkindir.Bir davada öne sürülen maddi olguların hukuki nitelendirilmesini yapmak, uygulanacak yasa maddelerini bulmak ve uygulamak hakimin doğrudan görevidir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın muvazaalı olarak satışının yapılıp yapılmadığı, davanın kabulü kararının eksik incelemeye ve hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk BK'nın 19.maddesine dayalı muvazaalı işlemin iptali hükümleri 3. Değerlendirme 1. Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere ve bozmaya uygun karar verilmiş olmasına göre davalılar vekilinin aşağıda yazılı bendin kapsamı dışında kalan diğer isteklerinin reddi gerekmiştir. 2. BK'nun 19.maddesine göre açılan davada amaç alacaklının alacağına kavuşmasını temin olduğu için, İİK'nun 283/1.fıkrasının kıyasen uygulanması sonucu muvazaalı işlemin alacak ve ferileri ile sınırlı olarak iptali ile davacıya haciz ve satış isteme yetkisinin verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muvazaalı işlemin iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı ... arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği teslim edilmesi gereken dairenin tapusunun verilmemesi üzerine anılan şahıs hakkında alacak davası açtığını, bu aşamada mal kaçırma amacı ile dairenin diğer davalı ...'ye satışının yapıldığını belirterek, satışın iptali ile tapunun Mustafa adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı ... vekili, taşınmazın bedelinin banka aracılığı ile ödendiğini, müvekkilinin iyiniyetli olduğunu ve haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
Zira, hukuki işlemin iptali davasının asıl dayanağı olacak olan “alacak veya tazminat” davasının davacı lehine sonuçlanıp sonuçlanmayacağı sonuçlansa dahi borçlu (davalı) nun hukuki işleminin (tasarrufunun) konusu olan mal veya hak haricinde başka mal ve hakkının olup olmadığı, bunların davacı (alacaklı) nın alacağını karşılayıp karşılamayacağı belli değildir....
ve ferileriyle sınırlı olarak iptali ile haciz ve satış yetkisi verilmesi yönünden hüküm kurulması gerektiği, somut olayda davanın kabulü ile dava konusu şirket hisselerinin devrine ilişkin işlemin iptali doğru olmakla birlikte, dava konusu şirket hisseleri üzerinde davacıya ... 5 ....
e satışına ilişkin muvazaalı olduğu kabul olunan işlemin davacı açısından iptaline ve davacı yönünden dava konusu taşınmaz üzerine cebri icra yetkisi tanınmasına karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Tasarrufun iptali davalarında davanın kabulüne karar verilmesi halinde alacaklının icra dosyasındaki alacak ve ferilerine şamil olmak üzere tasarrufun iptali ile davacıya haciz ve satış yetkisi verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir. Ne var ki bu yanılgının giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirir nitelikte görülmediğinden 6100 sayılı HMK.'nın geçici 3/2 maddesi delaletiyle 1086 sayılı HUMK'nun 438/7 maddesi uyarınca hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Alacak Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm *mirasbırakanın muvazaalı işlemin iptali ile dava konusu paranın davacılara ödenmesi istemine ilişkin olup inceleme görevi Yargıtay *4. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ:Dosyanın görevli Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 15.05.2008...
e sattığını, yapılan işlemin tamamen muvazaalı ve mal kaçırmaya yönelik suniyetli bir işlem olduğunu, bu nedenle muvazaalı yapılan tapu işleminin iptaline, tapu kaydının ... adına tesciline, karar verilmesini talep etmiştir. Davalı borçlu ... dava konusu gayrımenkulün evlilikten önce alındığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece, toplanan deliller, dosya kapsamına göre davalı ...'...
