Muvazaa davası, yani yapılan işl.... muvazaa nedeniyle hükümsüz olduğunu belirtmek için açılan dava ile tasarrufun iptali davası amaçları bakımından birbirlerine yaklaşırlarsa da gerçekte nitelikleri, koşulları, doğurduğu sonuçlar bakımından birbirinden farklıdırlar. Tasarrufun iptali davası, borçlunun tasarruf işlemlerinden zarar gören ve elinde aciz belgesi bulunan alacaklılar tarafından açılabilir. Ne var ki, tasarrufun iptali davası, borçlu tarafından geçerli olarak yapılan tasarruf işlemlerin davacı bakımından hükümsüz olduğunu tespit ettirmek için açıldığı hâlde, muvazaa davasında borçlunun yaptığı tasarruf işl....in gerçekte hiç yapılmamış olduğunun tespiti istenir. Yani yapılan işl.... geçersizliği ileri sürülür. Tasarrufun iptali davası, ayni nitelikte olmayıp kişisel (şahsi) bir dava olduğu hâlde, muvazaa davası ayni nitelikte bir davadır. Muvazaanın kanıtlanması hâlinde dava konusu mal, borçlunun mal varlığından hiç çıkmamış hâle gelir....
Taraflar arasındaki dava, muvazaa nedeni ile tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 4. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 07.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMES : Kartal 1.Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki tasarrufun iptaline ilişkin davada Kartal 4.Asliye Hukuk ve 1.Aile Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava , muvazaa nedeniyle tasarrufun iptaline ve açılmış olunan boşanma davası sonucu alacaklarının tahsili için davacıya icra yolu ile haciz ve satışını isteme hak ve yetkisinin tanınmasına karar verilmesi istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın T.M.K.nunu hükümlerince tasfiye şeklinde anlaşılması gerektiğinden Aile mahkemelerde görüleceği belirtilerek görevsizlik kararı verilmiştir. Aile Mahkemesi ise, mal rejiminin tasfiyesine yönelik olmadığı, tasarrufun iptali davası olduğu gerekçesi ile görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur....
Bu ifadeden anlaşıldığı gibi dava öncelikle muvazaa nedeniyle tapu kaydının iptali ve önceki malik adına tescilini içermektedir. Muvazaa nedeniyle tapu iptali davalarını inceleme yetkisi Dairemize ait değildir. 29.1.2007 tarihli Başkanlar Kurulu Kararında 4. madde de aynen şu ifade yer almaktadır. (15. Hukuk Dairesince temyiz incelemesi yapılmakta olan İİK. ile 6183 Sayılı Kanundan Kaynaklanan Tasarrufun iptali davalarının temyiz incelemelerinin.... 17. Hukuk Dairesince yapılmasına) karar metninden açıkça anlaşılacağı gibi Dairemize İİK ile 6183 sayılı kanundan kaynaklanan ve bu kanunlardaki hukuki nedenlere dayalı açılan tasarrufun iptali davalarının incelemesi verilmiştir. Somut olayda muvazaa hukuki nedenine dayanılarak tapunun iptali ve eski malik adına tescili talep edilmektedir. tasarrufun iptali davaları tapu kaydının iptali talebini içermiyen davalardır. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle temyiz incelemesi görevi Yüksek Yargıtay 4....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava,muvazalı satış nedeni ile gerçekleşen hisse devri sebbei ile tasarrufun iptali davasıdır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 3.12.2012 tarih, 2012/13065 Esas ve 2012/13382 Karar sayılı ilamında "... borçlunun gerçekte kendi adına satın almak üzere bedelini ödediği bir taşınmaz (veya bir aracı) alacaklılarından kaçırmak amacı ile yakını adına tescil ettirmiş olması halinde tasarrufun (hukuki işlemin) dışarıdan üçüncü kişiler arasında yapılmış görünmesine rağmen gerçekte bedeli borçlunun mal varlığından çıkmış fakat karşılığı borçlunun arkasına gizlendiği kişinin mal varlığına girmiş olduğundan nam-ı müstear ile gizlenmiş muvazaalı işlem için iptal davası açılabileceği ..." yönünde karar verilmiştir. Emsal nitelikte ki Yargıtay 17....
Davacı, davalı borçlunun bankadan kullandığı kredi nedeni ile borçlu olduğunu, davacı şirketin alacağı bankadan temlik aldığını, davalı borçlu Özlen'in miras kalan taşınmazdaki 1/4 hissesini kardeşi Emel'e muvazaalı olarak devrettiğini beyanla tasarrufun iptali ile ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiş, mahkemenin 21/07/2022 tarihli ara kararı ile ihtiyati haciz talebinin kabulüne karar verilmiştir. Tedbire karşı dava Emel tarafından itiraz edilmiş, davalı Emel'in itirazı duruşmalı olarak incelenmiş, itirazın reddine karar verilerek ara karar yazılmıştır....
Somut olayda mahkemece davanın İİK 277 ve devamında düzenlenen tasarrufun iptali davası olarak nitelendirilerek davalı ... yönünden, borçlunun trafik kazasından 4 gün sonra tüm taşınmazlarını yakın akrabası olan davalıya gerçek değerinin çok altında satması nedeni ile iptali gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne, davalı ... yönünden ise davalının kötüniyetli olduğunun ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, BK'nın 18. maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davası olarak yapılacak değerlendirmede de davalı ...'a satışı yapılan taşınmazların alacağı doğuran haksız fiil eyleminden dört gün sonra davalı borçluya ait dava konusu edilmeyen diğer taşınmazları ile birlikte tamamının satılmış olması, dava konusu taşınmazların tapuda gösterilen satış bedeli ile tasarruf tarihindeki gerçek değerleri arasında mislini aşan oranda fark bulunması, yargılama aşamasında dinlenen tanıkların borçlu ile davalı ...'...
İcra Müdürlüğü'nün 2013/5179 esas sayılı dosyasındaki alacak ve fer’ileri ile sınırlı olmak üzere cebri icra yetkisi tanınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İlk derece mahkemesince, davanın tasarruftan itibaren 5 yıllık süre içinde açılmadığından İİK 277 ve devam maddeleri uyarınca açtığı tasarrufun iptali davasının reddine, davacının BK 19. maddesi uyarınca açtığı muvazaaya dayalı iptal davasının da esastan reddine karar verildiği, hükmün davacı vekilince istinaf kanun yoluna taşındığı görülmüştür. Davacı vekili verdiği istinaf dilekçesinde açıkça; "HUZURDAKİ DAVA TARAFIMIZCA TERDİTLİ BİR DAVA OLARAK AÇILMAMIŞ OLUP DAVAMIZ TBK 19 HÜKMÜ UYARINCA İİK 277 VD. MADDELERİNİN KIYASEN UYGULANMASI TALEPLİ OLARAK AÇILMIŞ MUVAZAA NEDENİNE DAYALI TASARRUFUN İPTALİ DAVASIDIR. DAVA DİLEKÇEMİZİN SONUÇ VE TALEP KISMINDA DA BU HUSUS AÇIKÇA ANLAŞILMAKTADIR. HUZURDAKİ DAVA TBK MD 19 UYARINCA MUVAZAA NEDENİ İLE TASARRUFUN İPTALİ DAVASIDIR....
Asliye Hukuk Mahkemesi ile Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava,tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Küçükçekmece 10. Asliye Hukuk Mahkemesince, "...Davacının ticaret şirketi olduğu, davasını ticari bir şirkete yönelttiği, davanın her iki tarafın da ticari işletmesini ilgilendiren bir dava olması nedeniyle TTK 4/1. Maddesi uyarınca mahkememizin görevsiz olduğu anlaşılmakla..." denilmek suretiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesince, "...Muvazaa davası, borçlunun yaptığı tasarrufi işlemlerin gerçekte hiç yapılmamış olduğunu tespit ettirmeyi amaçlar. Davacının bu davadaki amacı alacağını tahsil edebilmek için muvazaa nedeniyle temelde geçersiz olan işlemin hükümsüzlüğünü sağlamaktadır......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü: -K A R A R- Davacı vekili; davalı ...’dan alacaklı olduğunu, davalı borçlu aleyhine ... 2. İcra Müdürlüğü’nün 2012/8463 sayılı dosya ile icra takibi yapıldığını, takibin kesinleştiğini, davalı borçlunun adına kayıtlı gayrımenkulü davalı ...’a devredildiğinin öğrenildiğini, davalı ...’nin davalı borçlunun kayınpederi olduğunu, tasarrufun kötü niyetli yapıldığını beyan ederek taşınmaz satışının muvazaalı olması nedeni ile icra dosyasındaki tüm alacak miktarı kadar İİK 277 maddesine göre iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili davanın reddini talep etmiştir....
