Davalı T5 vekilinin 12/04/2021 tarihli ıslah edilen cevap dilekçisinde özetle; Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarına göre; muvazaa nedenine dayalı tasarrufun iptali davaları bedele dönüşmeyeceğini, bu davalarda İİK.283/A11 maddesi uygulanmaz (üçüncü kişi tazminatla sorumlu tutulamaz.) hükmünün bulunduğunu, iptal davasının “bedele dönüşmesi” için üçüncü kişinin dava konusu taşınmazı devrettiği kişinin (dördüncü kişinin) iyi niyetli olması gerektiğini, İİK.283/1I. maddesi uyarınca, tasarrufun iptali davasının "bedele dönüşmesi” durumunda “dava konusu taşınmazın üçüncü kişi tarafından, (iyiniyetli) dördüncü kişiye devredildiği tarihteki gerçek değeri nispetinde tazminata hükmedilmesi” gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacı Varlık Firmasının temlik aldığı alacağın dayanağı genel kredi sözleşmesinin 04.04.2014 tarihinde imzalanmış olduğunu, dava konusu taşınmaz üzerine, 29.11.2013 tarihinde 460.000 TL bedelle dava dışı Odea Bank A.Ş....
Her ne kadar tapu iptal ve tescil talep edilmiş ise de tasarrufun iptali davaları mülkiyetin devri sonucunu doğurmaz, sadece alacaklıya alacağı ile sınırlı olmak üzere tasarruf konusu şey üzerinde haciz ve satış yetkisi verir. Bu bakımdan davanın tasarrufun iptali davası olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Tasarrufun iptali davaları da mutlak ya da nisbi ticari dava değildir. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesinin 2019/2053 Esas ve 2020/32 Karar sayılı ilamında tasarrufun iptali davalarının asliye hukuk mahkemelerinde görülmesi gerektiğini belirtmiştir. Nitekim istikrar bulmuş uygulama da bu yöndedir. Keza Hukuk Genel Kurulunun 2014/17-2389 Esas ve 2016/129 Karar sayılı kararında da aynı husus benimsenmiştir. Sonuç olarak; davacı, dava nedenini, dayandığı olayları bildirmekle yetinir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi SAYISI : 2021/194 Esas-2022/480 HÜKÜM/KARAR : Davanın kabulü Taraflar arasında muvazaa hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ve araç bedellerinin tazmini davasında verilen karar ile ilgili yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar davalı ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Genel Muvazaaya Dayalı Tasarrufun İptali (TBK. 19. Madde) istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı tarafça eski eşi olan davalı T4'ın dava konusu taşınmazı açmış olduğu nafaka ve diğer alacaklarını sonuçsuz bırakmak amacıyla muvazaalı olarak davalı T3, T3'in davalı Tarife'ye, davalı Tarife'nin de Meryem'e devrettiğinin ileri sürülerek tasarrufun iptaline ve cebri icra yetkisi verilmesine yönelik talepte bulunduğu, mahkemece dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine kararın verildiği, davacı vekili tarafından kararın istinafa taşındığı anlaşılmaktadır. Benzer bir olayda Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2020/1254 Esas, 2021/1330 Karar sayılı ilamında: "...Dava, 6098 sayılı TBK’nın 19. (mülga 818 sayılı BK’nın 18.) maddesinde düzenlenen genel muvazaa hukuksal sebebine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir....
Dava TBK'nun 19.maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal istemine ilişkindir. 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere ve yetki itirazında ortak yetkili mahkemenin belirtilmemiş olması nedeni ile geçersiz olmasına, davanın kabulü halinde İİK'nun 283.maddesinin kıyasen uygulanarak haciz ve satış isteme yetkisi verilmesinde isabetsizlik bulunmamasına, davalı üçüncü kişiye satışa rağmen aidatların borçlu şirket ortağı tarafından yapıldığının anlaşılmış bulunmasına göre davalılar vekilinin aşağıda yazılı bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Kural olarak 3.kişiler, danışıklı işlem nedeniyle hakları zarara uğratıldığı takdirde tek taraflı veya çok taraflı olan bu hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilir. Çünkü danışıklı bir hukuki işlem ile 3.kişilere zarar verilmesi onlara karşı işlenmiş bir haksız eylem niteliğindedir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/440 esas sayılı dosyasına konu kararın haksız ve hukuka aykırı oluşu hem de her davanın ayrı ayrı değerlendirilerek karara bağlanması gerektiğinden, mahkemenin davanın reddi kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, özellikle tasarrufun iptali davasında BK'un 19.maddesindeki muvazaa unsurunun bulunup bulunmadığının resen incelenmesi, olaya uygunluğunun denetlenmesi yerleşik yargı kararlarının bir uygulaması olup, gelinen aşamada tasarruf işleminin BK.nun 19. maddesi uyarınca yerindeliği incelenip tartışılıp karar verilmesi gerekirken bu husus incelenmeden karar verilmesinin hatalı olduğu hususlarına ilişkindir. Dava, İİK'nın 277 ve devamı maddeleri ile BK'nun 19.maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık TMK'nun 19. Maddesine dayalı genel muvazaa hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (17.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 19.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki sözlü ve yazılı açıklamalara göre dava niteliği itibarıyla TBK'nın 19.maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır. Yüzeysel bakıldığında iptal davaları ile muvazaa davaları arasında bir benzerlik görülmekte ise de bu benzerlik her iki davanın güttüğü amaçtan öte gitmemektedir....
gerektiğini, her ne kadar TBK.md.19 muvazaa hukuksal nedenine dayanılarak İİK.md.283'ün kıyasen uygulanması talep edilmiş ise de, Mahkemece, İİK.md.94 uyarınca yetki belgesi almak için süre vermesi, neticeye göre davanın TMK.md. 562'ye göre değerlendirilmesi gerektiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuştur....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Dava, muvazaa hukuksal nedenine dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup, hüküm de Asliye Hukuk Mahkemesince verilmiş bulunduğundan, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 07.03.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
