Asıl dava muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı terekeye iade istekli açılmış, bilahare davacılar taleplerini daralatarak, isteklerini miras paylarına hasretmişlerdir. Birleşen dava mirasçı Ahmet tarafından yine terekeye iade istekli açılmış, dava dışı mirasçı ... davaya muvafakat etmediğini bildirmiştir. Bilindiği üzere; elbirliği (iştirak) halinde mülkiyet, yasa veya yasada belirtilen sözleşmeler uyarınca aralarında ortaklık bağı bulunan kişilerin, bu ortaklık nedeniyle bir mala veya hakka birlikte malik olma durumudur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun (TMK) 701 ila 703 maddelerinde düzenlenen bu tür mülkiyetin (ortaklığın) tüzel kişiliği olmadığı gibi eşya üzerinde ortaklardan her birinin doğrudan doğruya bir hakkı da yoktur. Mülkiyet bir bütün olarak ortaklardan tümüne aittir. Başka bir anlatımla ortaklık tasfiye oluncaya kadar ortaklardan birinin ayrı mal veya hak sahipliği bulunmayıp, hak sahibi ortaklıktır....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, mülkiyet hakkına ve muris muvazaası iddiasına dayalı tapu iptali, tescil istemine ilişkin olup, Asliye Hukuk Mahkemesince karar verildiğinden, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 28.03.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi....

HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/2236 KARAR NO : 2020/2033 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 15.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/06/2020 NUMARASI : 2017/548 ESAS - 2020/234 KARAR DAVA KONUSU : Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil KARAR : 6100 sayılı HMK'nın 352/1. maddesi uyarınca dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarafların murisleri Celal Gökpınar adına kayıtlı imar uygulaması sonucu oluşan iki adet arsanın davalıca müteveffadan alınan vekaletname ile satılarak dava konusu arsanın davalı adına alındığı ve üzerine 3 katlı betonarme karkas bina inşa edildiği, dava konusu taşınmazın davalı adına olan kaydının muvazaa lehine iptaline ve miras payları oranında mirasçılar adına tapuya tesciline karar verilmesi talep edilmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında birleştirilerek görülen tapu iptali ve tescil ve araç kaydının iptali davası sonunda, yerel mahkemece davanın husumet nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp, düşünüldü; -KARAR- Asıl dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, birleştirilen dava muris tarafından davalıya devredilen ... plaklı aracın kaydının iptali ve pay oranında tescili isteklerine ilişkin olup, mahkemece, asıl davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiş, birleştirilen dava yönünden bir hüküm kurulmamıştır. Asıl dosyada davacılar, mirasbırakanları ...'ın, 491 ve 568 parsel sayılı taşınmazlarını önce, ara malik dava dışı ...'...

Kamu düzenine ilişkin dava şartı olması nedeniyle öncelikle taraf teşkili üzerinde durulmalıdır. Dosyada mevcut veraset ilamına göre; muris Müveddet Demir'in 03.09.2011 tarihinde ölümü ile mirası 9 pay kabul edilerek, 3 payın Mustafa Demir, 3 payın T7 1'er payın Şengül, Özkan, T3 aidiyetine karar verildiği, bu haliyle murisin dava dışı mirasçısınınbulunduğu görülmüştür. Bilindiği üzere, muris muvazaası nedeniyle açılan bu tip tapu iptali ile tescil istemli davalarda davacılar, mirasbırakanın muvazaa ile tapuda taşınmaz devri yaptığını ve bu yolla miras hakkının çiğnendiğini iddia eden saklı paylı veya saklı pay sahibi olmayan mirasçılardır. Buradaki dava hakkı, külli halefiyetten kaynaklanmayıp, muvazaalı işlemden zarar görmelerinden kaynaklanır. Bu nedenle her bir mirasçı diğerlerinden bağımsız olarak miras payı kadar tek başına dava açıp, payı kadar tapu kaydının iptali ile tescilini talep edebilir....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Sürmene Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2022/118 esas sayılı derdest dava dosyasında verilen tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) talepli davada verilen ihtiyati tedbirin kaldırılması talebinin reddine ilişkin ara kararın kaldırılması için davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, yapılan inceleme sonucunda; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; tapu iptali ve tescil (muris muvazaası nedeniyle) tistemine ilişkindir. Davalı vekili tarafından süresi içinde yapılan istinaf başvuru incelemesine konu istem ise; Sürmene Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2022/118 esas sayılı derdest dosyasındaki 29/03/2023 tarihli ara kararın kaldırılarak, taleplerinin kabulüne, ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, verilen 29/03/2023 tarihli ara karar ile; "......

. ** Mirasçı T9 tarafından davalı T1 aleyhine açılan muris muvazaası nedine dayalı tapu iptali davasının Adana 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/838 Esas sırasına kaydının yapıldığı, Yüreğir ilçesi, Cumhuriyet mahallesi, 1082 ada, 81 parsel ve 1083 ada 75 'de kayıtlı taşınmazların miras hissesi oranında tapu kaydının iptalinin talep edildiği anlaşılmıştır....

Gerekçe ve Sonuç: HMK'nın 355. maddesi gereği, kamu düzenine aykırılık teşkil eden hususlar hariç tutularak, istinaf neden ve gerekçeleri ile sınırlı olmak üzere yapılan incelemede; Dava, muris muvazaası nedeniyle miras payı oranında tapu iptali ve tescil, bunun mümkün olmaması halinde miras payı oranında dava tarihindeki rayiç bedelin tahsiline ilişkindir. 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı İBK’nda sözü edilen muris muvazaasında, mirasbırakan ile sözleşmenin karşı tarafı malın temliki hususunda anlaşmakta, ancak görünüşteki sözleşmenin niteliğinin değiştirilmektedir. Dolayısıyla muris muvazaası aynı zamanda tam muvazaa niteliğindedir. Muris muvazaasında mirasbırakan ile karşı taraf arasında yapılan muvazaa anlaşması mevcut olup, amaç mirasçıları aldatmaktır. Bu muvazaa türünün bünyesinde iki farklı sözleşmenin yer alması nedeniyle nisbi muvazaa niteliğindedir....

Davacı vekili dava dilekçesinde, dava konusu taşınmazın 1986 yılında vefat eden muris Zekiye Özgenç'e ait olduğunu, taşınmazın tapuda davalı adına kayıtlı olduğunu, davalıya devrinin nasıl yapıldığının taraflarınca bilinmediğini ancak muvazaalı bir işlem yapıldığı kanaatinde olduklarını, satış veya devrin mal kaçırmaya yönelik olduğunu ileri sürerek miras hissesi oranında tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuş, 02/08/2018 tarihli dilekçesi ile "Dava dilekçemizin konu kısmında da belirttiğimiz gibi açılan dava muris muvazaası hukuksal nedeniyle tapu iptal ve tescil davasıdır." şeklinde beyanı ile muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil isteminde bulunduklarını açıklamıştır....

Muris muvazaası yönünden yapılan inceleme; 1.4.1974 gün ve 1/2 sayılı İBK’nda sözü edilen muris muvazaasında, mirasbırakan ile sözleşmenin karşı tarafı malın temliki hususunda anlaşmakta, ancak görünüşteki sözleşmenin niteliğinin değiştirilmektedir. Dolayısıyla muris muvazaası aynı zamanda tam muvazaa niteliğindedir. Muris muvazaasında mirasbırakan ile karşı taraf arasında yapılan muvazaa anlaşması mevcut olup, amaç mirasçıları aldatmaktır. Bu muvazaa türünün bünyesinde iki farklı sözleşmenin yer alması nedeniyle nisbi muvazaa niteliğindedir. Çeşitli şekillerde ortaya çıkar; gerçekte bağış olan işlemi satım sözleşmesi gibi, gerçekte bağışlamasına karşın ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi....