DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEPLER: Dava; taraflar arasında görülmekte olan ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen taşınmaz üzerinde bulunan yapıların ve iyileştirmelerin davacı tarafından meydana getirildiğinin tespiti istemine ilişkin muhtesat tespiti davasıdır. Davacı tarafından dava konusu İzmir İli, Çeşme İlçesi, Çayır Mevkii, Ilıca Mahallesi, 5874 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın tespiti talep edilmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, davacı tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Çekişmeli İzmir İli, Çeşme İlçesi, Çayır Mevkii, Ilıca Mahallesi, 5874 ada 3 parsel A Blok Zemin+1 kat 1 Nolu bağımsız bölüm sayılı "dubleks mesken" vasıflı 686,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın davacı ve davalılar ile Yusuf kızı Aynur Sungur, Yusuf oğlu Gönhan Sungur ve Yusuf oğlu Turhan Sungur adına iştiraken kayıtlı olduğu anlaşılmıştır....
Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tespit harici bırakılan yerde olup, kamulaştırmasız el atılan muhtesat aidiyetinin tespiti ve bedelinin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idareler vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar davalı idareler vekillerince temyiz edilmiştir. Davalı idareler vekillerinin temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde değildir....
Dosyada dinlenen tüm tanıklarımız paralel beyanlarda bulunduğu ortada olduğunu, davalı tanıklarından Ömer Kandemir davalı T8'in öz kardeşi olup taraflı beyanda bulunduğunu, bu istinaf incelemesine konu davanın konusu Muhtesatın Aidiyetinin Tespitidir. “Muhtesat” deyimi ile anlatılmak istenen; taşınmazın dikey ve yatay kapsamında (TMK.md.718) kalan, bir şekilde taşınmazla bağı bulunan ve taşınmaz değerini arttırıcı nitelikteki ekonomik bir değer taşıyan sonradan meydana getirilmiş maddi unsurlardır. Bunlar taşınmazın üstünde olabileceği gibi, altında da olabilir.Yine, muhtesat eşya olarak “bütünleyici parça (TMK.md.684)” veya “eklenti (TMK.md.686)” niteliğinde de olabilir. Muhtesat tespiti davası bakımından önemli olan, bu maddi unsurların ana taşınmazla ekonomik bir bütünlük gösterip ana taşınmazla birlikte satılacak ve satış değerini arttırıcı etki yapacak nitelikte olmasıdır....
bulunan konut vasıflı muhtesatların aidiyetinin davacıya tespiti kararının hukuka aykırı olduğunu, yerel mahkemenin kararının uyuşmazlık konusu yola cepheli iki katlı yapının ikinci katında bulunan konut vasıflı muhtesatların aidiyetinin davacıya tespitine ilişkin kısmının kaldırılması gerektiğini belirterek Sapanca Asliye Hukuk Mahkemesi 2019/40E. 2021/90K....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/10/2022 NUMARASI : 2021/448 ESAS, 2022/637 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : Samsun 3....
Bu olgu gözönüne alındığında, kural olarak ve aksine bir hüküm bulunmadıkça taşınmaz üzerindeki muhdesatların mülkiyetinin tespiti dava edilemeyeceği gibi mahkemelerce de muhdesatların taşınmazın arzına malik olanlar dışında başka bir kişiye ait olması sonucunu doğuracak şekilde hüküm verilemez. Ne var ki, çoğun içinde azın da bulunduğu, muhdesatın mülkiyetinin tespiti isteminin, muhdesatın meydana getirildiğinin tespiti istemini de içerdiği göz önüne alındığında, mülkiyet tespiti istemiyle açılan davalarda, koşulların varlığı ve davanın kanıtlanması halinde davaya konu muhdesatların davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Muhdesatın aidiyetinin tespiti davaları kendine özgü davalardan olup, dava sonucunda verilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak bu davalar ancak belirli koşulların oluşması halinde açılabilen ve uygulama alanı sınırlı olan davalardandır....
Asıl dava, harici satış senedine dayalı tapu iptali ve tescil, bunun mümkün bulunmaması halinde muhdesatın aidiyetinin tespiti, karşı dava ise muhdesatın aidiyetinin tespiti isteğine ilişkindir. 1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına, keşif yerinde hazır bulunan karşı davacı ...'ın zeminde tespiti yapılan bir kısım binaların karşı davalı ... tarafından yaptırıldığını, bir kısmının ise Ümit ile ortak olduğunu bildirdiğine kendisine ait herhangi bir muhtesat gösterilmediğine göre; davalı-karşı davacı ... vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava konusu 559 ada 11 parsel sayılı taşınmaz kadastro yoluyla 29.04.1985 tarihinde 1/3'er paylı olarak .... adına tescil edilmiş, ardından 17.11.2000 tarihinde satış suretiyle İsmail'e ait 1/3 payı ...'...
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, muhdesatın aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. Aidiyet tespiti davaları kendine özgü davalardan olup dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak bu davaların uygulama alanı sınırlıdır. Hukuki yarar dava koşulu olup muhtesat aidiyeti davalarının dinlenebilmesi için davacı tarafın dava açmakta hukuki yararın bulunması zorunludur. Taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat yönünden derdest ortaklığın giderilmesi davası, kamulaştırma işlemi v.s. dava bulunmadığı takdirde bu dava görülemez....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekilinin 26/09/2019 tarihli istinaf dilekçesinde; 1- Müvekkili davacı tarafından, davalı aleyhine açılan işbu muhdesat aidiyetinin tespiti davasının, yapılan yargılaması sonucu, yerel mahkemece, anılan davanın kısmen kabul ve kısmen reddine karar verildiğini, 2- Dosya kapsamı incelendiğinde, davaya konu taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatların tamamının müvekkili tarafından yaptırıldığının tanık beyanlarıyla açıkça belirtildiğini, yerel mahkeme kararının usul ve yasalara aykırı olduğunu belirterek, Sonuç itibariyle; Yerel mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olarak verildiğinden mahkemenin kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir. Davalılar istinaf dilekçesine karşı beyanda bulunmamıştır. DELİLLER : İstinaf incelemesine esas; Yerel mahkemenin dosyası içerisinde bulunan belge ve kayıtlar. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, muhtesatın aidiyetinin tespiti davasıdır....
