Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir....
Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir. Somut olayda; dosyanın içeriğine, toplanan delillere ve tanık beyanlarına göre, 11444 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan 2,5 katlı binanın davacı tarafından meydana getirildiği sabit olmuştur....
-Kamulaştırılarak bedeli ödenen muhdesatın davacı idareye ait olduğunun tespiti ile tapu kaydında bulunan muhdesatın davalıya ait olduğuna ilişkin şerhin kaldırılması gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru değilse de; bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, a) Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının .... bendinin hükümden çıkartılmasına, b) Gerekçeli kararın hüküm fıkrasının .... bendinde geçen (dava konusu yerin üzerinde yer alan muhdesatın davacı tarafından kamulaştırılmasına İZİN VERİLMESİNE) cümlesinin çıkartılmasına, yerine (Kamulaştırılan muhdesatın davacı idareye ait olduğunun TESPİTİNE ve tapu kaydında bulunan muhdesatın davalıya ait olduğuna ilişkin ŞERHİN KALDIRILMASINA) cümlesinin yazılmasına, Hükmün böylece DÜZELTİLEREK ONANMASINA, davacı idareden peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, davalıdan peşin alınan temyiz ve taraflardan peşin alınan temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, ........2014 gününde oybirliğiyle...
Mahkemece, dava muhdesatın tespiti davası olarak nitelendirilerek kamulaştırma işleminin ya da derdest ortaklığın giderilmesi davasının bulunmadığı gerekçesiyle davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Maddi olayları (vakıaları) ileri sürmek taraflara, hukuki olarak nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (HMK m. 33). Davacının dava dilekçesindeki açıklamalarından davanın muhdesatın tespiti talebine ilişkin olmayıp, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 19. maddesine dayalı muhdesatın tapu kütüğünün beyanlar hanesine şerhi için açılmış tescil davası niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. O halde mahkemece delillerin bu çerçevede değerlendirilip gerçekleşecek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, talebin HMK'nun 106. maddesine uygun olarak açılmış muhdesat tespiti niteliğinde görülerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuş, bozmayı gerektirmiştir....
-Kamulaştırılan muhdesatın davacı idareye ait olduğunun tespit edilmesi ile tapu kaydında bulunan muhdesatın davalıya ait olduğuna ilişkin şerhin kaldırılması gerektiğinin gözetilmemesi, ......
-Kamulaştırılan muhdesatın davacı idareye ait olduğunun tespit edilmesi ile tapu kaydında bulunan muhdesatın davalıya ait olduğuna ilişkin şerhin kaldırılması, gerektiğinin gözetilmemesi, ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki 4650 sayılı Yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun .... maddesi uyarınca zemini Hazineye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın kamulaştırma bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, 4650 sayılı Yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun .... maddesi uyarınca zemini Hazineye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatın kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı idare vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Muhdesatın, davacı pay sahibi tarafından meydana getirilmesi durumunda, muhdesatın davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar verileceği gibi, davacı pay sahibinin bayii ya da murisi tarafından meydana getirilmesi durumunda da muhdesatın davacıya aidiyetine karar verilmesinde bir duraksama bulunmamaktadır. Mahkemenin de hüküm gerekçesinde vurguladığı gibi, “Davacı ve tanıkları muhtesatın 6-7 sene önce... mirasçıları tarafından davacı ... ... (...) ve eşi ... ...'...
Mahkemece, davanın kabulü ile A ve B ile gösterilen muhdesatın davacı ...’e, C ile gösterilen muhdesatın davacı ...’ye, D ile gösterilen muhdesatın davacı ...’ye ait olduğunun tespitine karar verilmiş olup; hüküm, bir kısım davalılar vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, muhdesatın tespiti istemine ilişkindir. Dairemizce geri çevirme kararı verilerek, taraflar arasında görülen ortaklığın giderilmesi dava dosyasının bir sureti dosya içerisine alınmıştır. Eldeki dosyada davalılar Ayşe, Hayriye ve Halil tarafından açılan ortaklığın giderilmesi dava dilekçesinde açıkça davalıların bir kısmının dava konusu taşınmazı bina yapmak suretiyle kullandığı belirtilmiştir. Ayrıca incelenen dosyada cevap dilekçesinde bu hususu tekrar belirtmişlerdir. Eldeki dosyada davacılar ve davalı ... ortaklığın giderilmesi davasında aynı vekil ile temsil edilmiş, aynı zamanda muhdesatın tespiti davası da aynı vekil tarafından açılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün bir kısım davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacılar vekili; dava konusu 13 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki muhdesatın vekil edenleri tarafından yapıldığını belirterek tapunun beyanlar hanesine işlenmesini talep etmiştir. Davalılar davanın reddini savunmuştur. Mahkemece getirtilen ıslah imar planında öncesi 629 ada 61 parsel olan dava konusu taşınmazın üzerindeki muhdesatın gösterilmediği, kadastro öncesinde de davacılara ait binanın mevcut olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava muhdesatın tespiti isteğine ilişkindir. Tespit davaları kendine özgü davalar olup icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır....
