Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır. Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etme ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç gibi bütünleyici parçanın (muhtesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde HMK’nın yürürlüğe girilmesinden önce açılan davalarda muhtesatın değeri sulh mahkemesinin görevine giriyorsa olay bir hadise olarak, sulh mahkemesinde çözümlenir. Aksi halde muhtesata ilişkin uyuşmazlığı çözme işi asliye hukuk mahkemesinin görevine girer....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 20.07.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 11.02.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir. Mahkemece, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalılardan ... ve ... temyiz etmiştir. Davalı ... 11.02.2014 tarihli son celsede "açmış olduğum muhdesat aidiyeti davasının sonucunun beklenmesini isterim" şeklinde beyanda bulunduğu ve temyiz talebinde de bu istemle açtığ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/17 Esas sayılı dava dosyası sonucunun bekletici mesele yapılmasını talep ettiği görülmüştür....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/10/2022 NUMARASI : 2022/99 ESAS, 2022/362 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyetinin Tespiti KARAR : KONYA 5....
Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer(TMK 718 m). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır(TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın mülkiyetinin arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir....
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir. Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK'nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir....
Hukuk Dairesinin 06.03.2019 gün, 2016/4704 Esas, 2019/2059 Karar sayılı ilamıyla “ ...Davalılardan ... ve ... vekili 2 katlı ev, ahır, samanlık, garaj, su pompası ve ağaç muhdesatlarının davalılara ait olduğunu; davalı ... vekili ise taşımazda bulunan 2 katlı ev, 11 adet meyve ağacı, garaj, odunluk, kömürlük ve ekmekliğin ise davalı ...’a ait olduğunu iddia etmiş; davacılar vekili ile diğer davalı şirket vekili ise muhdesat iddiasında bulunmamıştır. Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporları incelendiğinde; davalılar vekilince, davalı ... lehine iddia edilen ahır ve samanlığın; ... lehine ağaç, odunluk ve kömürlük gibi bir takım muhdesatların raporlarda dikkate alınmadığı ve bu sebeple hükümde belirtilmediği anlaşılmıştır....
Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK.nun 718. m.). 22/12/1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi eşya hukukunda muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK.nun 722, 724, 729. m.). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez. Muhdesatın tespiti davaları nispi harca tabi olup, davanın konusu (müddeabih) davalıların payına isabet eden muhdesat değeridir (zemin bedeli hariç)....
Muhdesat aidiyeti iddiasında bulunan davalı T5 dışındaki diğer tüm paydaşların vekilleri vasıtasıyla sundukları 04/05/2021 tarihli beyan dilekçesinde, davalı T5'ın muhdesat aidiyeti iddiasını kabul ettikleri nazara alındığında, davalı T5 tarafından muhdesatın aidiyetinin tespiti talepli olarak Kayseri 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/294 Esas sayılı dosyasında açılan davanın sonucunun beklenmesine gerek bulunmamaktadır. Zira ortaklığın giderilmesi davasının görüldüğü mahkemece, Kayseri 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/294 Esas sayılı dosyasında dava konusu yapılan muhdesatın davalı İlhan'a ait olduğu kabul edilip muhdesat bedelinin bu davalıya ödenmesine karar verildiğine göre Kayseri 7. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/294 Esas sayılı dosyasında açılan davanın sonucunun beklenmesinde davalının hukuki bir yararı kalmamıştır. Dolayısıyla da davalının aksi yöndeki istinaf itirazlarının yerinde olmadığı ve reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muhdesat bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R - Dava, muhdesat bedelinin tespiti istemine ilişkindir.Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.Taşınmaz üzerindeki yapılara resmi birim fiyatları esas alınarak, üzerindeki ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumu dikkate alınmak suretiyle değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R - Dava, muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı idare vekiline temyiz edilmiştir.Davaya konu yapılara resmi birim fiyatları esas alınıp, yıpranma payı da düşülerek, ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumlarına göre değerinin tespit edilmesinde ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
