Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç vs gibi bütünleyici parça (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar (ortaklar) ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesinde bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1536 KARAR NO : 2021/325 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : TUFANBEYLİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/06/2020 NUMARASI : 2019/234 ESAS, 2020/183 KARAR DAVA KONUSU : Muhdesat Aidiyet Tespiti KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Muhdesat tespiti ... ve müşterekleri ile ... aralarındaki muhdesat tespiti davasının reddine dair Hekimhan Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 17.01.2013 gün ve 38/34 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: .K.. A R A R Davacılar vekili dava konusu 8017 parsel numaralı taşınmaz üzerinde bulunan muhdesatların davacılara ait olduğu ve onlar tarafından yaptırıldığı açıklanarak muhdesatların davacılar adına tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde davayı kabul etmediğini, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, muhdesatın aidiyetinin tespitine ilişkindir....
Temyiz Nedenleri 5.2.1.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde, kira sözleşmesinin şaibeli olduğunu, muhdesatın kim tarafından yaptırıldığının yeterince araştırılmadığını, eksik araştırma ile verilen usul ve yasaya aykırı kararın bozulmasını istemiştir. 6.YARGITAY KARARI 6.1.Dava, muhdesat aidiyetinin tespiti isteğine ilişkindir. 6.2.Aidiyet tespiti davaları kendine özgü davalardan olup dava sonucunda istihsal edilecek ilamın icra ve infaz kabiliyeti bulunmamaktadır. Bunun doğal sonucu olarak bu davaların uygulama alanı sınırlıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Uyuşmazlık, tapuya bağlı taşınmaz üzerine muhdesat olarak yapılan binanın aidiyet tespitine ilişkin bulunduğundan hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Başkanlar Kurulu Kararınca Yüksek 7.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın adı geçen Daire Başkanlığına gönderilmesine, 15.2.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davada, netice-i talep olarak izale-i şuyu davasında talep edilmesi üzerine muhdesat bedelinin tesbiti istenilmiş olup, davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 7. Hukuk Dairesinindir. Ancak, dosya Dairemize 4. ve 7. Hukuk Dairelerinden aidiyet kararı ile gelmekle, dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine, 17.3.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Sinop 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/117 esas, 2022/74 karar sayılı dava dosyasında verilen muhdesat aidiyetinin tespiti talebinin kabulüne karşı, davalı T3 vekili ile dahili davalı Necmiye Coşkun tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "......
Yukarıda açıklanan ilkeler gereğince somut olayda; bir kısım davalılar vekili davaya cevabında dava konusu taşınmazla ilgili muhdesat iddiasında bulunmuş, mahkemece 08.07.2014 tarihli duruşma ara kararı ile davalı vekiline bir kısım davalıların aidiyet iddiaları nedeniyle mülkiyetin tespiti davası açılıp açılmayacağı hususunda beyanda bulunmak üzere süre verilmesine karar verilmiş, bir kısım davalılar vekili 30.09.2014 tarihli duruşmada evin bir bölümünün ve ağaçların ...'a ait olduğu hususunda tanık beyanlarına itibar edilmesini ayrıca mülkiyetin tespiti davası açmayacaklarını beyan etmiş, mahkemece bu beyana ilişkin vekilin imzasının alınmadığı görülmüştür. Mahkemece yapılan yargılamada 30.09.2014 tarihli duruşmada bir kısım davalılar vekilinin mülkiyetin tespiti davası açmayacağına yönelik beyanında davalı vekilinin imzası alınarak beyanı imzasıyla onaylanmadığından beyanda bulunanı bağlamamaktadır....
Durum böyleyken; mahkemece mülkiyet hakkı tanınmasına yol açacak şekilde aidiyet tespiti şeklinde karar verilmesi hatalı olmuştur. 2-Yukarda 1. bentde açıklandığı gibi; bu gibi davalarda tespit edilecek husus, koşulları varsa muhtesatı davacının meydana getirmesi olgusudur. Tespiti istenen muhtesatın değeri ortaklığın giderilmesi davasındaki satış aşamasında belirlenecektir. Bu nedenle davacının muhdesatın değerinin tespitini istemesinde bir hukuki yararı bulunmadığı halde, muhdesat değerinin tespitine karar verilmesi de doğru olmamıştır. 3-Diğer yandan, taraflar dava konusu muhdesatların üzerinde bulunduğu 2701 parsel sayılı taşınmaza 1/2 şer payla maliktirler....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : MUHDESAT AİDİYETİNİN TESPİTİ Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Kadastro sırasında ... İlçesi, Kuşçimeni Köyü çalışma alanında bulunan 112 ada 2 parsel sayılı 134,29 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın 14 payı satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle davacı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı, çekişmeli taşınmaz üzerindeki muhdesatın aidiyetine ilişkin ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2011/158 Esas, 2014/15 Karar sayılı dosyası ile dava açtığını mahkeme sonunda muhdesatın mülkiyetinin tarafına ait olduğunun tespitine karar verildiğini ve ilamın kesinleştiğini ancak muhdesatın aidiyet şerhinin tapuya işlenmediğini ileri sürerek davalı ... aleyhine dava açmıştır....
