"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : MAÇKA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 06/01/2015 NUMARASI : 2014/56-2015/2 Uyuşmazlık, TMK'nın miras hukuku başlıklı 3. Kitabının 2. Kısmında yer alan mirasta denkleştirme (669-67 si) hükümlerinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir. Davanın niteliğine göre, inceleme görev Yargıtay 14.Hukuk Dairesinindir. 11.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6644 sayılı Yasanın 2.maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60.maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İş Bölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 27.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bunun içinde ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki kişisel ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır. Öte yandan miras bırakan sağlığında hak dengesini gözeten kabul edilebilir ölçüde ve tüm mirasçıları kapsar biçimde bir paylaştırma yapmışsa mal kaçırmak kastından söz edilmeyeceğinden olayda 1.4.1974 tarih 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının uygulanamayacağı da kuşkusuzdur. Somut olayda, davalının denkleştirme savunması üzerinde durulmamış, mirasbırakanın gerçek iradesi açıklığa kavuşturulmamıştır....
Ancak, denkleştirme için sadece karşılıksız kazandırma yapılması yeterli olmayıp miras bırakan tarafından açıkça bu kazandırmanın miras payına mahsuben yapıldığının belirtilmesi gerekmekte olup, yasal karine, yapılan kazandırmanın miras payına mahsup edilmek üzere olmadığı yönünde olduğundan, davacının yasal karinenin aksini kanıtlaması gerektiğinden, dosyada sunulan deliller bu karinenin aksini ispatlamak için yeterli görülmediği gibi, muris adına halen terekesinde kayıtlı iki adet değerli taşınmaz ve bir araç bulunması da davalı tarafın savunmasını doğrulamaktadır" gerekçesi ile davadaki denkleştirme talebinin reddine karar verilmiştir. Oysa,; A-Davalının savunması yukarıda özetlendiği üzere, evin tamamen kendisi tarafından alındığı iddiasına dayanmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/07/2014 NUMARASI : 2011/279-2014/317 Uyuşmazlık, TMK'nun "miras hukukunun" 669. Maddesinden kaynaklanan, mirası denkleştirme istemine ilişkindir. Davanın niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 14. Hukuk Dairesinindir. Dosya, Yargıtay 4. Dairelerince incelenerek görevsizlik kararı ile Dairemize gönderilmiş olup, 11.04.2015 tarihinde yürürlüğe giren 6644 sayılı Yasanın 2.maddesi ile değiştirilen 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 60.maddesi uyarınca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Hukuk İş Bölümü İnceleme Kuruluna gönderilmesine, 04.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Denkleştirme davası taksim yapılana kadar zamanaşımına tabi olmadan herzaman açılabilir. Başka bir anlatımla mirasta denkleştirme istemi miras paylaşılmadığı sürece zamanaşımına uğramaz. Mirasın taksimi halinde ise, taksimin yapılmasından itibaren on yıllık zamanaşımı süresi içinde mirasta denkleştirmenin istenmesi gerekir. Mirasta denkleştirme (mirasa iade), mirasçıların murisin sağlığında muristen karşılıksız olarak aldığı mal ve kıymetlerin geri alınarak miras taksiminde tereke içerisinde yer almasıdır. TMK’nın 669. maddesi gereğince “Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası karşılıksız kazandırmaları, denleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı yükümlüdürler....
Miras bırakanın iradesinin denkleştirmeye (iadeye) tabi olup - olmadığının ispatı şekle tabi değildir, her türlü delille ispatlanabilir. İade edilecek mal varlığı yönünden "seçim hakkı" davalınındır; ister aynen iade eder, isterse bedelini öder. Miras payının aşan kısmının davalıda kalması miras bırakanın iradesinden anlaşılıyorsa, aşan kısım için iade istenemez. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar, mirasbırakanın tasarruf edebileceği kısmı aşan tasarruflarının tenkisini dava edebilirler. (4271 s. TMK m. 560) 4271 s. TMK' nun 565. maddesinin (4) bendinde yer alan hüküm gereğince, miras bırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar tenkise tabidir. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa, mirasta denkleştirme davası re'sen (kendiliğinden) tenkis davasına dönüşmez. (Yargıtay 14....
Miras payının aşan kısmının davalıda kalması miras bırakanın iradesinden anlaşılıyorsa, aşan kısım için iade istenemez. Denkleştirme, denkleştirme anındaki değere göre yapılır. Denkleştirmede sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Islah olmadıkça ya da terditli dava açılmamışsa kendiliğinden tenkis davasına dönüşmez. Ayrıca, TMK nun 669 maddesi uyarınca mirasta denkleştirmeye ilişkin davanın mirasın paylaşılması tamamlanana kadar açılması mümkün bulunmaktadır. Başka bir anlatımla mirasta denkleştirme isteği, mirasın paylaşılmadığı süre boyunca ileri sürülebilir ve mirasta denkleştirme istemi miras paylaşılmadığı sürece zamanaşımına uğramaz. Mirasın taksimi halinde ise taksimin yapılmasından itibaren on yıllık zamanaşımı süresi içinde mirasta denkleştirmenin istenmesi gerekir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ: TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada;Davacı, miras bırakanı babası ...’ın 2204 ada 4 parsel sayılı taşınmazını mirastan mal kaçırma amacıyla davalı oğluna satış suretiyle devrettiğini, temlikin muvazaalı olduğunu ileri sürerek davalı adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir.Davalı, miras bırakanın mal kaçırma kastı ile hareket etmediğini, denkleştirme kastı ile diğer mirasçılara da kazandırımlarda bulunduğunu, çocukluğundan beri miras bırakanla birlikte çalıştığını, miras bırakanın tüm bakımı ile ilgilendiği için temlikin minnet borcu ile yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, miras bırakanın denkleştirme kastı ile hareket ettiği, mal kaçırma kastının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine ilişkin verilen karara karşı davacının yaptığı istinaf başvurusu ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Dairesi tarafından esastan reddedilmiştir....
Dava konusu olayda davacının talebi mirasta denkleştirme, bu mümkün olmadığı takdirde tenkise ilişkindir. Mirasta denkleştirme (iade) Türk Medeni Kanununun 669-675. maddelerinde hükme bağlanmıştır. Mirasta denkleştirme (iade), murisin sağlararası bir karşılıksız kazandırma ile bir mirasçısına miras hissesine mahsuben mirasın açılması halinde bu tasarruftan yararlanan kişinin miras hakkı ile denkleştirmeye tabi olmak üzere yaptığı bir tasarruf için söz konusu olabilir. Muris karşılıksız bir sağlararası tasarrufta bulunmakta ancak bu tasarrufun ileride miras açıldığında bundan yararlanan kişinin miras hakkı yönünden nazara alınmasını öngörmektedir. Somut olayda muris alacağını tahsil etmek üzere oğlu davalıyı göndermiştir. Bu tasarrufundan oğlu davalı ... yararlandığından denkleştirmenin koşullarının bulunup bulunmadığı Türk Medeni Kanununun 669/2. maddesi hükmüne göre değerlendirilmelidir....
Davacı, miras bırakanı babası ...’ün en değerli mal varlığı olan ... ada ... parsel sayılı taşınmazını mirastan mal kaçırma amacıyla davalı oğluna satış suretiyle devrettiğini, temlik tarihi itibariyle miras bırakanın taşınmaz satmaya ihtiyacı olmadığını ileri sürerek, davalı adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir. Davalı, uzun yıllar kardeşi ile birlikte yurt dışında çalıştığını, birikimlerini miras bırakana gönderdiklerini, miras bırakanın bu birikimler ile çekişmeli taşınmazı satın aldığını ancak aile büyüğü olması nedeniyle taşınmazı adına tescil ettirdiğini, taşınmazın alımında miras bırakanın bir katkısı olmadığını, sonradan da taşınmazı tüm mirasçıların muvafakati ile iade ettiğini ve temlik harici terekenin bulunduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince, temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, ......
