Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya ölen eşin yasal mirasçılarının istemiyle intifa veya oturma hakkı yerine, konut üzerinde mülkiyet hakkı tanınabilir"(TMK m.240/1,3). "Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir"(TMK m.652/1,2). Evliliğin, ölümle sona ermesi ile boşanma ve iptal kararı ile sona ermesinin hukuki sonuçları farklıdır. Çünkü, evliliğin ölümle sona ermesi halinde sağ kalan eş, ölen eşe mirasçı konumundadır. Diğer hallerde mirasçı olamaz. "Yeni 4721 sayılı TMK.nun eşi korumak için getirdiği hukuki kurumlardan biri de TMK.194 maddesinde yer alan "aile konutudur"....
Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya ölen eşin yasal mirasçılarının istemiyle intifa veya oturma hakkı yerine, konut üzerinde mülkiyet hakkı tanınabilir"(TMK m.240/1,3). "Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir"(TMK m.652/1,2). Evliliğin, ölümle sona ermesi ile boşanma ve iptal kararı ile sona ermesinin hukuki sonuçları farklıdır. Çünkü, evliliğin ölümle sona ermesi halinde sağ kalan eş, ölen eşe mirasçı konumundadır. Diğer hallerde mirasçı olamaz. "Yeni 4721 sayılı TMK.nun eşi korumak için getirdiği hukuki kurumlardan biri de TMK.194 maddesinde yer alan "aile konutudur"....
Mahkemece, davacı tarafça dava dilekçesi ve ön inceleme duruşmasında TMK'nin 255/1 maddesinin belirtildiği, ancak TMK'nin 652. maddesi gereği miras payına mahsuben mülkiyet hakkı talep edildiği şeklinde nitelendirme yapılmış ise de; dava dilekçesindeki açıklamalar, ön inceleme duruşmasındaki talebin nitelendirilmesi ve tüm dosya kapsamına göre davacının talebi, ölüm nedeniyle mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan, katılma alacağına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması isteğine ilişkindir. 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 5133 Sayılı Kanunla Değişik 4. maddesi; 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun ikinci kitabından üçüncü kısım hariç olmak üzere aile hukukundan (TMK mad.118 ila 395) kaynaklanan bütün davaların Aile Mahkemesi'nde bakılacağını hükme bağladığına, Aile Mahkemesi kurulmayan yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemeleri'nde davanın Aile Mahkemesi sıfatı ile görülüp karara bağlanması gerektiğine...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Aile Konutu Üzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Uyuşmazlık ve hüküm aile konutunun katılma alacağına mahsuben sağ kalan eşe özgüleme isteğine ilişkin olup (TMK. m. 240) Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 12.05.2011 tarih 2011/1 sayılı iş bölümü kararı gereğince inceleme görevi Yargıtay 8. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Yukarıda belirtilen sebeple dosyanın görevli Yargıtay 8. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 23.01.2013 (Çrş.)...
No: 41/2 İç Kapı No: 2 Osmancık /Çorum adresinde bulunan iki katlı taşınmazın 2. katında bulunan konutu, vefat eden eşiyle birlikte aile konutu olarak kullanmış olup evlilik süreci içerisinde müşterek hayatlarını işbu konutta paylaşmış olduklarını, murisin vefatıyla birlikte aile konutu olarak kullanılan dava konusu taşınmaz murisin tereke mallarına dahil olduğunu, mirasın paylaşılmasıyla birlikte aile konutunun da satılması ve müvekkilinin yıllarca eşiyle birlikte yaşadığı, ortak anılarını paylaştığı evden çıkartılarak mağdur olması söz konusu olacağını, işbu netice itibariyle müvekkilinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 652. maddesindeki haklarını kullanabilmesi ve miras hakkına mahsuben aile konutunun mülkiyet hakkının tanınması talepli Osmancık Sulh Hukuk Mahkemesi 2022/449 E....
Bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 652. maddesi uyarınca, eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında eşlerin birlikte yaşadıkları konut (aile konutu) varsa sağ kalan eş bunlar üzerinde kendisine miras haklarına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı halinde, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir. Bu durumda, Yargıtay'ın yerleşik içtihatlarında da belirtildiği gibi ortaklığın giderilmesi davası devam ederken müstakil dava şeklinde açılmış özgüleme davası bulunduğu takdirde ortaklığın giderilmesi davasına bakan mahkemece bu özgüleme davasının sonucunun da beklenmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Olduğunun Tespiti Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı vekili, dava dilekçesinde; davacının eşi ...' in 21.04.2008 tarihinde vefat ettiğini, ... adına kayıtlı olan ...parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 10 numaralı bağımsız bölümün aile konutu olduğunu, davacının halen bu taşınmazda oturduğunu, katılma alacağına mahsuben ve terekedeki miras payı da eklenerek, gerekirse bedel de eklenmek suretiyle taşınmazın mülkiyet hakkının davacıya tanınmasını talep etmiş, 06.01.2009 tarihinde davasını ıslah ederek katkı payına karşılık taşınmazın 3/4 ünün davacı adına tescilini bu mümkün olmadığı takdirde taşınmazın değerinin 3/4 ü olan 30000 TL alacağın ıslah tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile miras hakkına bağlı olarak 4721 sayılı Kanun’un 652 inci ve devamı maddeleri gereğince miras hakkına dayalı olarak aile konutu ile ilgili talep ya da çekişme bulunması halinde, bu çekişmenin giderilmesi davacının dava açmakta hukuki yararına oluşturduğunu, bu çekişmenin aile konutunun tespiti davası ile giderilmesi gerektiği, müteveffa eşin evlenmeden önce ... parselde kayıtlı bulunan taşınmazda sürdürdükleri, başka bir yerleşim yerlerinin bulunmadığını, davacı ... ile evlendikten sonra ...'...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Mülkiyet Hakkı Tanınması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm Türk Medeni Kanununun 652'nci maddesine dayanan mirasbırakana ait tereke malları arasında bulunan, eşlerin birlikte yaşadıkları konut üzerinde sağ eşe miras hakkına mahsuben mülkiyet, olmadığı taktirde intifa hakkı tanınması isteğine ilişkin olup, mirasın paylaşılması hükümleriyle ilgili olduğundan inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi. 06.10.2009 (Salı)...
Dosya kapsamına göre, başlangıçta intifa hakkı sahibi davacının muvafakati ile davalıların taşınmazı kullandıkları sabit ise de, dava açılmış olmakla muvafakatin geri alındığının kabulü gerekir. İntifa hakkının kullanımı bir zamana da bağlı değildir. Kaldı ki davacı, taşınmazı kullanan davalı gelini ...’ye davadan önce ihtar çekerek taşınmazı boşaltmasını istemiştir. Öte yandan, davalı ...’nin taşınmazın aile konutu olduğu yolundaki savunmasına gelince; Türk Medeni Kanununun 194. maddesinde düzenlenen taşınmazın aile konutu olarak kullanımı, intifa hakkı sahibi davacı annenin tek yanlı rızasına dayalıdır. Diğer bir söyleyişle, taşınmazın aile konutu olarak kullanımı, davalı ...’nın kuru mülkiyet hakkına dayalı değildir. Aile konutunun tesisine dayanak ... 1. Aile mahkemesinin 2007/19 E - 2007/374 K sayılı davada, intifa hakkı sahibi davacı da taraf değildir....
