DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Uyuşmazlık, haczedilmezlik şikayetinin yanında ihalenin feshi istemine ilişkindir. İstanbul 29. İcra Müdürlüğü'nün 2016/17437 esas sayılı dosyası üzerinden yazılan talimat sonucunda, Bayramiç İcra Müdürlüğü'nün 2017/3 tal. sayılı dosyasında taşınmazın kıymetinin icra müdürlüğünce 36.179,30- TL olarak belirlendiği, 29/01/2019 tarihinde yapılan ihalede 20.600,00 TL bedelle davalı ihale alcısına ihale edildiği görülmüştür. Davacı-borçlu tarafından şikayet dilekçesinde, hem ihalenin feshi hem de meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinde bulunulduğu, her bir başvurunun incelenme yöntemleri ve sonuçları da farklıdır. Bu durumda mahkemece, meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti yönünden dosyanın tefrik edilmek suretiyle yargılamanın sürdürülmesi gerekirken, bu husus gözardı edilerek yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/12/2022 (Ara Karar) NUMARASI : 2022/596 ESAS DAVA KONUSU : MESKENİYET NEDENİ İLE HACZEDİLMEZLİK ŞİKAYETİ KARAR : DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Davacı-borçlu vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul Anadolu 11. icra müdürlüğünün 2020/18398 e sayılı dosyasında davalı alacaklı tarafından müvekkil hakkında yapılan takip nedeni ile müvekkile ait taşınmaza haciz konulduğunu, haciz konulan taşınmazın müvekkilin haline münasip tek evi olup, İİK 82/12 maddesi uyarınca haczedilmesinin mümkün olmadığını beyanla; haczin kaldırılmasına, satışın iptaline karar verilmesini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece 08/12/2022 tarihli ek kararla; "Dosya kapsamı itibari ile yerinde görülmeyen tedbir talebinin REDDİNE" karar verilmiştir....
Meskenini bir alacaklısına ipotek etmiş olan borçlunun, ipotek alacaklısına karşı meskeniyet iddiasında bulunması mümkün değildir. Zira evini kendi iradesi ile ipotek eden borçlunun artık ona ihtiyacının olmadığını kabul etmektedir.(Prof Dr.Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku Cilt 1 sahife 821) İİK'nun 82/1- 12. maddesinde yer alan borçlunun haline uygun meskeninin haczedilemeyeceği düzenlemesi haczedilmezlik şikayeti olup, haciz yoluyla yapılan takipler hakkında uygulanır. İpoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibinde haciz safhası bulunmadığı gibi meskeniyet şikayetine konu edilecek bir “haciz işlemi” de mevcut olmadığından bir diğer anlatımla haciz bulunmadığından haczedilmezlik (meskeniyet) şikayetinde bulunma imkanı bulunmadığı gözetilerek şikayetin reddine karar verilmiştir..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle, Adli yardım talebinin ve şikayetin reddine karar verilmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/769 E. sayılı dosyasında ortaklığın giderilmesi davası açıldığı, bu dava dilekçesinin şikayetçi borçluya 17.04.2015 tarihinde tebliğ edildiği, şikayetçi borçlunun dava konusu taşınmaz üzerine konulan hacizden en geç bu tarihte haberdar olduğu, haczi öğrendiği tarihten itibaren yasal 7 günlük süre geçirildikten sonra 10.09.2015 tarihinde yapılan şikayetin süresinde olmadığı gerekçesiyle şikayetin süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmıştır. İİK'nun 82/1. fıkrasının 12. bendinde yer alan haczedilmezlik şikayeti, İİK'nun 16/1. maddesi uyarınca 7 günlük süreye tabidir. Bu süre öğrenme tarihinden başlar. Somut olayda, borçlunun miras hissesi bulunan ve meskeniyet şikayetinin konusu olan taşınmaza 08.10.2014 tarihinde tapuda haciz şerhi işlendiği, alacaklı tarafından şikayete konu taşınmaza ilişkin ... 1....
Somut olayda, borçlunun meskeniyet şikayetine konu ettiği taşınmaza konulan ilk haczin 13.06.2008 tarihli olup şikayete konu haczin ise 25.12.2013 tarihli bulunduğu görülmektedir. Mahkemece öğrenme tarihi olarak kabul edilen tarih son hacze ilişkin olmayıp daha önce yapılan hacze ilişkin bulunduğundan ve şikayete konu hacizle ilgili bir tebligata da dosya içinde rastlanmadığından borçlunun 04.07.2014 tarihinde icra mahkemesine yaptığı başvuru, İİK'nun 16/1. maddesinde öngörülen 7 günlük yasal süre içerisindedir. O halde, iş bu takip dosyasındaki meskeniyet şikayeti yönünden, mahkemece işin esasının incelenerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, istemin süre aşımı nedeniyle reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. .... İcra Müdürlüğü'nün 2006/9442 Esas sayılı takip dosyasında konulan haciz yönünden ise; Bu dosyadan 14.09.2012 tarihinde haciz konulduğu borçluya 103 davetiyesinin gönderildiği 08.05.2013 tarihinde tebliğ edildiği görülmektedir....
Buna göre, şikayet tarihi itibariyle haciz geçerli olmakla birlikte, yargılama aşamasında süresinde satış istenmemesi nedeniyle şikayetin konusuz kaldığı, ancak, ilk derece mahkemesince davacı borçlunun meskeniyet şikayeti yönünden keşif yapılmaksızın, zabıta araştırma yazısına göre evin boş ve kullanılmıyor olması, borçlunun bakmakla yükümlü olduğu şahıslar bulunmadığı gerekçesiyle reddine, maişete dayalı haczedilmezlik şikayeti yönünden de gelen yazı cevapları ile çiftçilik mesleğini ifa etmediği gerekçesiyle reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, tarafların haklılık durumlarının tespiti bakımından kararın kaldırılarak yeniden yargılama ile keşif yapılması gerekmekte ise de, usul ekonomisi ilkesi dikkate alındığında yeniden yapılacak keşif için yapılacak giderlerin kararın niteliği itibariyle dosyaya yük getirmekten başka bir yararının olmayacağı kanaatine varıldığından, HMK'nın 331. maddesi uyarınca şikayetin reddi kararı dikkate alınarak yargılama giderlerinin davacının...
İlk Derece Mahkemesi gerekçeli kararında özetle: "...,Somut olayda davanın dayanağı olan icra takibinin ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı icra takibi olduğu bu durumda haciz safhası olmadığından haczedilmezlik şikayetinde bulunulamayacağı anlaşılmakla davacının haczedilmezlik şikayetinin reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurma yoluna gidilmiştir..." şeklinde açıklanan gerekçeleriyle; 1- Davacının meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayetinin REDDİNE, " karar verildiği görülmüştür....
GEREKÇE: Uyuşmazlık; Hatay İcra Dairesinin 2014/2916 esas sayılı dosyasından genel haciz yoluyla başlatılan takipte İİK'nun 82/12 maddesi uyarınca meskeniyet iddiasına dayalı haczedilmezlik şikayeti niteliğindedir. Hatay İcra Dairesinin 2014/2916 Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde; alacaklı Yapı Kredi(T3 A.Ş) tarafından borçlu Enver Alhan aleyhine takip başlatıldığı, dava dilekçesinde bahsedilen hacizli taşınmazın boçlu Enver Alhan adına kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Somut olayda; şikayetçi/3. şahıs, icra takibinin borçlusu olmadığı gibi, takibe konu taşınmazın maliki de değildir, bu nedenle takip işlemlerine karşı şikayet yoluna başvurma hakkı bulunmamaktadır. İİK'nın 82/1- 12. maddesi uyarınca meskeniyet nedeniyle haczin kaldırılmasını ancak, taşınmaz maliki borçlu isteyebilir. Bu yasal düzenlemeye göre, tapuda lehine aile konutu şerhi verilen kişinin haczin kaldırılmasını istemesi de mümkün değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü: Alacaklı tarafından borçlu aleyhine genel haciz yolu ile başlatılan ilamsız takipte, borçlunun icra mahkemesine başvurusunda meskeniyet şikayetinde bulunduğu, mahkemece şikayetin süresinde yapılmadığından bahisle reddine karar verildiği görülmektedir. İİK.nun 82/.... maddesinde yer alan haczedilmezlik şikayeti, İİK.nun .../....maddesi uyarınca yedi günlük süreye tabidir. Bu süre öğrenme tarihinden başlar....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, şikayet eden borçluya ait taşınmazın haline münasip evi olduğundan bahisle satılamayacağına dair meskeniyet şikayeti olup, taşınmaz üzerindeki haczin kaldırılması istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 324 ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, İcra İflas Kanunu'nun 82. maddesi. 3. Değerlendirme 1. İİK'nın 82/1-12. maddesine dayalı meskeniyet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde; ispat külfeti borçluya ait olup, ispat ise mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile mümkündür....
