Mahalli bilirkişi ücreti istemiyorum dedi." şeklindeki beyanı ve fen ve ziraat bilirkişi raporları bir arada değerlendirilerek" gerekçeleri ile; 1- Davanın kısmen kabulü ile, a-Davacının elatmanın önlenmesi talebi bakımından karar verilmesine yer olmadığına, b-Davacının eski hale getirme talebinin kabulü ile; 1.286,15 TL eski hale getirme bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı Osman Gider'den alınarak davacı tarafa verilmesine, c-Davacı tarafın kal talebinin reddine, dair karar verilmiştir....
Mahkemece bu kez işin esasına girerek toplanan deliller doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.Eski hale getirme, elde olmayan sebeplerle süresinde yapılamayan bir işlemi sonradan yapma imkanı verebilmek için getirilmiş bir müessesedir. Eski hale getirme talebinin kabul edilebilmesi için sürenin arzu ve ihtiyar dışında elde olmayan bir sebeple kaçırılması (6100 sayılı HMK. md. 95/1), süresinde yapılamayan işlemle ulaşılmak istenen aynı sonuca başka bir hukuki yoldan ulaşılamaması (md.95/2), eski hale getirme talebinin engelin kalkmasından itibaren 2 hafta içinde yapılması (md.96/1), en geç nihai karar verilinceye kadar eski hale getirme talebinde bulunulması (md.96/2) gerekir.Somut olaya bakıldığında; Mahkemece davanın açılmamış sayılmasına dair verilen karar nihai bir karardır. Nihai kararlara karşı temyiz yolu açık olup eski hale getirme talebinde bulunulduğu tarih itibariyle henüz temyiz süresi dolmamıştır....
Davacı vekili mazeret dilekçesinin hataen başka iş mahkemesine gönderildiğini, mahkemenin takipsiz bırakıldığından davanın açılmamış sayılmasına dair karar verdiğini, aynı gün eski hale getirme dilekçesi verilmesine rağmen dosyadan el çekildiği gerekçesiyle eski hale getirme taleplerinin reddine karar verildiğini, bu kararın hatalı olduğunu ileri sürmüştür. HMK MADDE 95- (1) Elde olmayan sebeplerle, kanunda belirtilen veya hâkimin kesin olarak belirlediği süre içinde bir işlemi yapamayan kimse, eski hâle getirme talebinde bulunabilir. (2) Süresinde yapılamayan işlemle ulaşılmak istenen aynı sonuca, eski hâle getirme dışında, başka bir hukuki yoldan ulaşılabiliyorsa, eski hâle getirme talebinde bulunulamaz....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR : Dava konusu taşınmazın yargılama sırasında idari yolla yapılan cins değişikliği sonucu meralık vasfını kaybeden taşınmaza tecavüz edilerek mera vasfının bozulması nedeniyle eski hale getirme bedeli istenip istenemeyeceği ile davanın açılmasına davalının sebebiyet verip vermediği uyuşmazlık konusudur. DELİLLER : Tapu kayıtları, Mera Özel Sicil kayıtları, 17/08/2016 tarih 40 sayılı men kararı, Belediye yazı cevapları, Keşif, Bilirkişi raporu, v.s. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Dava, davalının mera vasfındaki dava konusu taşınmazı ekip sürmek suretiyle meralık vasfını bozmasından dolayı meranın eski hale getirme bedelinin tahsili istemine ilişkindir....
Davalı tarafından işgal edilen mera alanı 14.530,00 m2 olarak saptandığından; 653,76 TL x 14.530,00 m2 = 9.499,13 TL eski hale getirme ve ıslah masrafı olduğu görülmüş, davanın kısmen kabulü ile, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesiyle; "Davanın KISMEN KABULÜ ile, 1- Eski hale getirme ve ıslah masrafı olarak belirlenen 9.499,13 TL'nin dava tarihi olan 05/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE," şeklinde karar verilmiştir....
Mahkemece, ecrimisile ilişkin davacı isteminin reddine, davacının ıslah talebi gözetilerek bilirkişinin bulduğu taşınmaz değeri olan 36.322,00 TL eski hale getirme bedelinin davalıdan tahsiline, eski hale getirme bedeli taşınmaz değerini aştığından kiralanan 497 sayılı parselin (C) ve (D) harfli bölümlerinin tapu kaydının iptali ile davalı adına tesciline karar verilmiştir. Hükmü, davalı temyiz etmiştir. Taraflar arasında yapılan 02.07.2001 ve 15.07.2002 tarihli maden işletme kira sözleşmelerinin varlığı ve içeriği çekişmeli değildir. Bu sözleşmelere göre, kiracı davalı maden sahasını dolduracak taşınmazı eski hale getirerek kiralayan davacıya teslim edecektir. Bilirkişi, dolgudan sonra döşenmesi gereken toprak yüzeyin 70 cm olması gerektiğini belirterek, eski hale getirme tazminatını hesaplamıştır....
Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28/08/2015 tarihinde verilen dilekçeyle meranın eski hale getirme bedelinin tahsili talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 18/07/2019 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... vekili tarafından talep edilmiştir. Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü....
Köyü, 110 ada, 31 parselde kayıtlı 268.300,00 m2'lik mera alanının yaklaşık 9.020,96 m2'lik kısmına davalının fıstık ağaçları dikmek suretiyle tecavüz ettiğini ileri sürerek meraya yapılan müdahalenin menine, ağaçların kesilmesine ve meranın eski hale getirilmesine karar verilmesini istemiştir. Davalı, dava konusu yerin dedesinden kaldığını, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir....
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1- DAVANIN KABULÜ İLE; -Eski hale getirme bedeli olan (davalılardan Sabri Veske'nin kullandığı tespit olunan alan için) toplam 1.051,08- TL tazminatın 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Sabri Veske'den alınarak davacıya verilmesine, -Eski hale getirme bedeli olan (davalılardan İskender Odun'un kullandığı tespit olunan alan için) toplam 12.320,42- TL tazminatın 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı İskender Odun'dan alınarak davacıya verilmesine, -Eski hale getirme bedeli olan (davalılardan T6 kullandığı tespit olunan alan için) toplam 14.456,64- TL tazminatın 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı T6'dan alınarak davacıya verilmesine, -Eski hale getirme bedeli olan (davalılardan Muhsin Yarış'ın kullandığı tespit olunan alan için) toplam 6.557,90- TL tazminatın 17/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı Muhsin...
SONUÇ: Birinci bent gereğince davacı-karşı davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle mahkeme kararının ‘Hüküm’ başlıklı bölümünün 2. paragrafında bulunan (...ıslah da dikkate alınarak, kira kaybı için 4.226.832.000 TL.nın, eski hale getirme tazminatı için 1.250.000.000 Tl.nın dava tarihi olan 10.4.2002 tarihinden yasal faizi ile) sözlerinin karardan çıkartılmasına, yerine (...ıslah da dikkate alınarak, kira kaybı için 4.226.832.000 TL.nın, eski hale getirme tazminatı için 1.250.000.000 TL’nın davacı-davalı ...’den tahsiline, kira kaybının 500.000.000 Tl.lık kısmına ve eski hale getirme tazminatının da 250.000.000 TL. kısmına birleştirilen davanın dava tarihi olan 10.4.2002 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, kira kaybı tazminatının ıslahla artırılan 3.726.832.000 TL.lık kısmına ve eski hale getirme tazminatının ıslahla artırılan 1.000.000.000 TL:lık kısmına ıslah tarihi olan 5.7.2005 tarihinden itibaren yasal faizi yürütülmesine) sözlerinin...
