Mera ve yayla olarak sınırlandırılmasını isteme hakkı kural olarak Hazine ile yararlanan köy veya belediye tüzel kişiliklerine aittir. 4342 sayılı Mera Kanununun 4. maddesinde mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu belirlenmiş, 5. maddede mera, yaylak ve kışlak olarak tahsis edilecek yerler sayılmış, 6. maddede ise mera, yaylak ve kışlakların tespit, tahsis ve tahdit işlemlerinin Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yapılacağı belirtilerek komisyonun kurulma ve çalışma şekli hükme bağlanmıştır. Anılan yasanın 4/1. Maddesinde meraların devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunduğu ve bunlardan yararlanma hakkının bir veya birden çok köy veya belediyeye ait olabileceği hüküm altına alınmış olduğundan, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan meralar hakkında Hazinenin mülkün sahibi olması sıfatıyla dava açma hakkının varlığını kabul etmek gerekir. Mera Kanununun 6....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, ... adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra ... tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek ... adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, ...ce herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda ... adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce ...ye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir" hükmü getirilmiştir....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir....
Ancak kullanım hakkı kiralanabilir” hükmünün yer aldığını, bu nedenle davalılar adına yapılan tespit yasaya ve Yargıtay içtihatlarına aykırı olduğu 4342 sayılı Kanunun 9. maddesinin 6. fıkrasında yer alan “Mahkeme kararı ile kesin hükme bağlanan, orman tahdidi kesinleşen ve kadastrosu yapılan yerlerde mera, yaylak ve kışlakların kesinleşmiş sınırları esas alınır” hükmü gereği İl Mera Komisyonu teknik ekiplerince tespiti yapılan mera alanlarının kesinleştirilip uygulanması doğrultusunda mülkiyeti davalılara ait dava konusu taşınmazların tapusunun iptali ile, 3402 sayılı Yasanın 16/B maddesi gereğince orta malı olarak özel siciline kaydedilmesi için işbu davayı açtıklarını, bu nedenlerle Trabzon İli Akçaabat İlçesi Helvacı Mahallesinde kain, tapu sicilinin 103 ada 40,54 ve 57 parsel numarasında davalılar adına kayıtlı taşınmazların tamamının tapusunun iptali ile orta malı olarak özel siciline kaydedilmesine, dava konusu taşınmazların 3.kişilere devir ve temlikinin ve cebren satışının önlenmesi...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Mera komisyon kararının iptali ve tescil ... ile Hazine, Ilıkaynak Köyü Tüzel Kişiliği, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı aralarındaki mera komisyon kararının iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Van 2....
Birinci fıkrada nitelikleri belirtilen taşınmazlardan, Hazine adına tescil edilmesi gerekirken belediyeler adına tescil edilen ve belediyelerce konut veya işyeri yapılmak üzere bedelsiz olarak veya bedeli karşılığında gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine tahsis edilen, daha sonra Hazine tarafından ilgili belediye aleyhine açılan davalar sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak sınırlandırılmasına ve özel siciline yazılmasına karar verilerek mera, yaylak ve kışlak özel siciline yazılan, fakat daha sonra bu Kanun hükümlerine göre mera, yaylak ve kışlak vasfı değiştirilerek Hazine adına tescil edilen taşınmazlardan; herhangi bir kamu hizmeti için gerekli olmayan, Hazinece herhangi bir tasarrufa konu edilmeyen ve halen tapuda Hazine adına kayıtlı olan taşınmazlar, tahsis tarihindeki arsa değerine devir tarihine kadar geçen süre için yasal faiz eklenerek belirlenecek bedelin ilgililerce Hazineye ödenmesi kaydıyla adlarına tahsis yapılanlara devredilir" hükmü getirilmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/01/2022 NUMARASI : 2021/237 ESAS - 2022/47 KARAR DAVA KONUSU : Mera, Yaylak Ve Kışlağa İlişkin Davalar (Mera Tespit Komisyonu Kararının İptali) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle, T17 İl Mera Komisyonu Başkanlığının Erzurum, Yakutiye ilçesi, Akdağ Mahallesi, 12685 ada 1, 19, 29, 1142 parsel sayılı meraların kullanım hakkının Akdağ Mahallesi ve Kuzgun Mahallesine verilmesine dair 28.05.2021 tarih ve 11 sayılı kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacıların aktif husumetleri bulunmadığı gibi müvekkiline husumetin yöneltilemeyeceğini, mera tahsis çalışmalarının 4342 sayılı yasa ve Mera Yönetmeliğine usulüne uygun şekilde yerine getirildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Erzurum 3....
Davalı Sarıharman Köyünü temsilen köy muhtarı Hamdi Karaman 15/08/2014 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: Koyulhisar Sarıharman Köyü 120 ada 85 ve 86 parsel sayılı taşınmazların Sivas Mera Komisyonu tarafından yapılan mera/yayla tespit ve tahsis işlemleri sonucu 20/02/2014 tarih ve 424 sayılı kararla davalı Sarıharman köyüne tahsis edildiğini, tahsis işlemlerinin ilana çıktığını, süresi geçtikten sonra açılan davanın süre yönünden reddini, tahsis cetveli ilanının kesinleştiğine karar verilmesini, kadastro tutanağı kesinleştiğinden dava davacı tarafından açılmadığını, diğer yönden davanın konusunun mera komisyon başkanlığının işleminin iptali olduğunu, husumet yönünden itirazları ile davanın davalısının mera komisyonu başkanlığı olmasını, bu nedenle davanın husumet yönünden reddini talep etmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince, "...eldeki davada yapılan değerlendirmede yukarıda bahsi geçen tüm deliller ve belgeler toplanmış, yine yukarıda bahsi geçen ziraat bilirkişisi raporunda dava konusu iptali istenen tahsis komisyonu kararında belirtilen meraya davacı köyün de davalı köyün de ihtiyacının bulunmadığını, kendi ihtiyaçlarını karşılayacak başka meralarının bulunduğu ve bu meraların iki köye de fazlasıyla yeteceği uzman bilirkişi tarafından tespit edildiğinden, her ne kadar dava konusu mera nitelikli taşınmaza kimin ihtiyacı olduğunu belirlemeye yönelikse de davanın esas konusu bu taşınmazın mera vasfı ile mera olarak bir köye tahsis kararından ibaret olan Sivas mera komisyonunun 20/02/2014 tarih ve 424 sayılı tahsis kararının iptaline ilişkin olup dolayısıyla somut uyuşmazlığın tapu iptal tescile yönelik olmayıp değeri para ile ölçülebilen bir dava olmadığı bu nedenle vekalet ücretine maktu olarak hükmedilmesine karar verilmiştir..." gerekçesiyle...
Köyü, ... mevkiinde bulunduğu kayıt örneğinde yazılıdır. 4342 sayılı Mera Kanununun 5. maddesinde mera kaynaklarının neler olabileceği sıralanmış, bunların arasında Hazinenin mülkiyetinde bulunan arazilerden etüd sonucu mera, yaylak ve kışlak olarak yararlanılabileceği anlaşılan yerler de gösterilmiştir. Kısaca, Hazinenin özel mülkiyetindeki bir taşınmazdan mera olarak yararlanılması mümkünse bu tür bir yer teknik ekipler ve komisyon tarafından mera kaynakları arasına alınabilir. Ne var ki, anılan yasanın 9. maddesi hükmüne göre bu tür bir taşınmazın belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde bulunduğu saptanırsa mera olarak sınırlandırılabilmesi için tespit ve tahdit çalışmalarından önce Maliye Bakanlığından izin alınması gerekir. Eldeki uyuşmazlıkta mahkemece, 102 ada 19 sayılı parselin belediye veya mücavir alanı sınırları içerisinde kalıp kalmadığı, kalmakta ise Maliye Bakanlığından izin alınıp alınmadığı sorulup saptanmamıştır....
