Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık; mera parseline elatmanın önlenmesi, muhdesatın kali, eski hale getirme istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1. Mera, bir veya birden fazla köy veya kasaba halkına bağımsız veya birlikte tahsis edilmiş ya da kadimden beri hayvan otlatmak amacıyla kullanılan, hak sahiplerinin üzerinde intifa hakkı olan arazi parçasıdır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 30.01.2006 gününde verilen dilekçe ile mer'aya elatmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedeli istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın, elatma istemi yönünden reddine, eski hale getirme bedeli yönünden kabulüne dair verilen 06.06.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 2603 parsel sayılı meranın ekli krokide (A), (B) ile işaretli kısımlarına davalıların el attıklarını bildirip, bu tecavüzlerinin önlenmesini ve yargılama sırasında yapılacak keşif ile belirlenecek eski hale getirme bedelininde davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme istemi de varsa, arazi niteliğindeki taşınmaz bedeli; yukarıda belirtildiği üzere oluşturulacak bilirkişi kurulu eşliğinde yapılacak keşif sonucu gelir metodu esas alınarak belirlenmeli, ayrıca taşınmazın eski hale getirme bedeli de tespit edildikten sonra; el konulan bölüm bedeli, eski hale getirme bedelinden az ise müdahalenin önlenmesi ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilmeli; şayet eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesi gerektiği düşünülmeden, yasaya uygun olmayan şekilde oluşturulan bilirkişi kurulu raporuna göre eksik inceleme ile hüküm kurulması, 2-Dava dilekçesinde .....kişiliği davalı olarak gösterildiği halde, gerekçeli karar başlığında davalı olarak köy muhtarının...
Bu nedenle, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/1-f maddesi uyarınca taşınmazın olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 2-Kabule göre ise; a-Dava konusu taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilirken eski hale getirme bedeli ile el atılan yer bedeli hesaplanıp eski hale getirme bedelinin yer bedelinden az olması halinde eski hale getirilmesine şeklinde karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, b-Davalı idare harçtan muaf olduğu halde aleyhine harca hükmedilmesi, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 21/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu zarar sadece uzman bilirkişi tarafından belirlenecek meranın eski hale getirilmesi için gereken bedelidir....
Mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarını haksız eylem sahibinden alabilirler. (4342 sayılı kanunun 4. maddesi uyarınca mera yaylak ve kışlakların amacı dışında kullanma olanağı yoktur. Yine bu maddenin 4. bendi gereği amaç dışı kullanılması suretiyle vasfının bozulması halinde meranın tekrar eski konuma getirilmesi için yapılan masraflardan buna sebebiyet verenler sorumludur....
Çekişme konusu taşınmaz mera vasfında olup bu durumda 4342 sayılı Mera Kanununa tabi olduğu, 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamındaki alanlar yapı kayıt belgesi verilecek alanlar dışında kaldığından yapı kayıt belgesi düzenlenmesi mülkiyete hak bahşetmeyeceğinden ve meraların zilyetlikle iktisabı mümkün olmadığından, dava konusu Çorum İli, Osmancık İlçesi, Gemici Mahallesinde bulunan 310 ada 2 nolu parsel numaralı meraya davalının bir müdahalesinin bulunduğu, dava konusu alana davalı tarafından el atılıp atıldığı anlaşıldığından davanın kabulüne, dava konusu yerin dava değeri (zemin değeri + eski hale getirme bedeli + muhdesat bedeli) (zemin değeri 17.998,55.TL + eski hale getirme bedeli 636,00.TL + muhdesat bedeli 121.380,00.TL olmak üzere toplamı 140.014,55.TL) üzerinden karar ve ilam harcının davalından tahsili Hazineye irat kaydına ve vekalet ücretinin davalından tahsili davacıya ödenmesine karar verilerek; -Davanın KABULÜNE; -Çorum İli, Osmancık İlçesi, Gemici mahallesi 310 ada 2 parsel...
Bu itibarla, davacının meraya müdahale ettiği sabit olduğundan Mera Kanunu'na göre merayı eski hale getirme amacıyla bir bedel istenilmesi gerektiği açıktır. Öte yandan, dava konusu meralara yapılan müdahalenin ne kadarlık bir alanı kapsadığı ve bu alanda kimlerin müdahalesinin olduğu ayrı ayrı tespit edilmekle birlikte, her bir dekar için hesaplanan eski hale getirme bedelinin müdahale edilen toplam alan ile çarpılması sonucu bulunan dava konusu bedelin tamamının davacı ve müdahalede bulunan dava dışı diğer şahıslardan talep edildiği anlaşılmaktadır....
Bu itibarla, davacının meraya müdahale ettiği sabit olduğundan Mera Kanunu'na göre merayı eski hale getirme amacıyla bir bedel istenilmesi gerektiği açıktır. Öte yandan, dava konusu meralara yapılan müdahalenin ne kadarlık bir alanı kapsadığı ve bu alanda kimlerin müdahalesinin olduğu ayrı ayrı tespit edilmekle birlikte, her bir dekar için hesaplanan eski hale getirme bedelinin müdahale edilen toplam alan ile çarpılması sonucu bulunan dava konusu bedelin tamamının davacı ve müdahalede bulunan dava dışı diğer şahıslardan talep edildiği anlaşılmaktadır....
Bu itibarla, davacının meraya müdahale ettiği sabit olduğundan Mera Kanunu'na göre merayı eski hale getirme amacıyla bir bedel istenilmesi gerektiği açıktır. Öte yandan, dava konusu meralara yapılan müdahalenin ne kadarlık bir alanı kapsadığı ve bu alanda kimlerin müdahalesinin olduğu ayrı ayrı tespit edilmekle birlikte, her bir dekar için hesaplanan eski hale getirme bedelinin müdahale edilen toplam alan ile çarpılması sonucu bulunan dava konusu bedelin tamamının davacı ve müdahalede bulunan dava dışı diğer şahıslardan talep edildiği anlaşılmaktadır....
