İSTİNAFA BAŞVURAN TARAFLAR ve İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: İstinaf talebinde bulunan davalı vekili dilekçesinde özetle, verilen ihtiyati tedbir kararının hukuka ve kanuna aykırı olduğunu, davacılar tarafından açılan davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, menfi tespit davalarında yetkili mahkemenin davalının yerleşim yeri mahkemesi veya takibe başlandıktan sonra menfi tespit davası açılmışsa takibin yapıldığı icra dairesinin bulundu yer olduğunu, yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Adliyesi Mahkemeleri olduğunu, müvekkili yönünden davanın usulden reddine karar verilmesinden bahisle 30/06/2021 tarihli ihtiyati tedbire ilişkin ara kararının kaldırılması talep edildiği anlaşılmıştır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, menfi tespit davasıdır. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere inceleme yapılmıştır....
HMK'nın 389. maddesinde mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceği belirtilmiştir. İİK 72. maddede; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
İhtiyati tedbir, geçici hukuki koruma görünümlerinin temelini oluştur ve hükmün kesinleşmesine kadar, dava konusuna, hukuki koruma sağlayarak olası verilecek hükmün infazının kolaylaştırmasını amaç edinir. Mevzuatımızda ihtiyati tedbirlerler hakkında genel düzenleme HMK'nın 389 ve 399 maddeleri arasında yapılmış olup, 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu'nda da ihtiyati tedbir hususunda düzenleme bulunmaktadır. Dosyamız konusu, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında, icra takibinin durumuna ilişkin ihtiyati tedbir 72/3 maddesinde düzenlenmiş olup "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmünü getirmiştir....
Dava, kambiyo senetlerine mahsus yolla yapılan takipte borçlu olunmadığına dair menfi tespite ilişkin olup; davada İİK'nun 72/3.maddesi kapsamında ihtiyati tedbir talep edilmiş, Mahkemece talebin reddine dair verilen karar istinaf edilmiştir. İhtiyati tedbirin şartları 6100 Sayılı HMK'nın 389. ve devamı maddelerinde belirtilmiştir. Menfi tespit davasının icra takibine etkisi ise 2004 Sayılı İİK'nın 72. maddesinde özel olarak düzenlenmiştir. İİK'nın 72/3. uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında özel düzenleme gereğince, ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez ancak borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, Mahkemeden ihtiyati tedbir yolu ile icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir, ihtiyati tedbirin şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında talebin kabulüne veya reddine karar vermede taktir hakimindir....
Söz konusu husus ilgili takiplerin kötü niyetli olarak başlatıldığının göstergesi olduğunu , ihtiyati tedbir kararı verilmemesi halinde müvekkili şirket haciz tehdidi altında ödeme yapmak mecburiyetinde kalacağını,,ara kararın kaldırılarak İstanbul ... İcra Dairesi ... E. Sayılı dosyasına ilişkin mahkemenin takdir edeceği teminat miktarı karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Talep, icra takibi nedeniyle açılan menfi tespit davasında icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. İİK'nun 72/2 maddesi "borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir."...
Mahkemece, tedbir konulan teminat mektubu ve çeklerle ilgili takibin yapılması halinde davacı aleyhine ciddi bir zararın doğma ihtimalinin ortadan kalkmadığı, davalı vekilinin itirazının haklı olmadığı gerekçesiyle itirazın reddine karar verilmiş, kararı muteriz vekili temyiz etmiştir. Somut olayda, ihtiyati tedbir isteyen (davacı) vekili açmış olduğu menfi tespit davasında davalı(aleyhine tedbir kararı verilen) tarafa halen ödenmemiş 2.928.434 TL borcunun olduğunu kabul ve ikrar ederek, davalı tarafından talep edilen 3.413.000.000. TL’nin sadece 484.565 TL’sinden borçlu olmadığı iddiasıyla açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir talebinde bulunmuştur. Daha açık bir anlatımla 2.928.434 TL’lik davacı borcunun varlığı ve henüz ödenmemiş olduğu dava dilekçesi ile kabul ve ikrar edilmiştir. Bu durumda hakkında tedbir kararı verilen toplam değeri 245.651 TL olan 13 adet çek ile 200.000....
Esas sayılı dosyasından yapılan takibe konu çekin iptali ile borçlu olmadığının tespitine dair açılacak olan menfi tespit davası öncesi zorunlu dava şartı olan arabuluculuk safahatından dolayı, tedbir kararı verilmesini, menfi tespit davasına konu takibe dair tedbir talebinin teminatsız olarak ancak kabul edilmez ise uygun görülecek teminat miktarı üzerinden takibin durdurulması ile icra kasasındaki paranın alacaklı yana ödenmemesi yönünden tedbir kararı verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı yana üzerine bırakılmasına talep etmiştir....
E. sayılı dosyası üzerine açacakları menfi tespit davası sonuçlanıncaya kadar ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLER VE GEREKÇE Dava; icra takibinden kaynaklı menfi tespit davasıdır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu " Madde 72 - (Değişik madde: 18/02/1965 - 538/43 md.) Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir. (Değişik fıkra: 09/11/1988 - 3494/6 md.) Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar....
Sayılı davacı lehine kurulan İİK 72/3 gereği takip dosyasına yatacak paranın alacaklıya ödenmemesi şeklinde İhtiyati Tedbir Konulması kararına itirazlarızlarının kabulü ile tedbirin kaldırılmasını talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesinin 20.09.2021 tarihli ara kararı ile de; "...2004 Sayılı İİK'nın Madde 72 –"Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan Mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
