ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/415 KARAR NO : 2022/483 DAVA : Menfi Tespit (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 19/07/2021 KARAR TARİHİ : 07/06/2022 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalıya hiçbir borcunun olmadığı halde yasal dayanak belirtilmeden 01/01/2019 tarihli aidat alacağı dayanak gösterilerek müvekkili hakkında davalı kooperatif tarafından Antalya ......
Davalı ise takipten sonra davacıya icra dosyasından gönderilen 65.000.000.000 TL.lık ek ödeme talebine itiraz edilmesi üzerine itirazın iptâli davasını ikame etmiş, mahkemece her iki davanın birleştirilerek yapılan yargılaması sonunda toplanan deliller ve alınan bilirkişiler kurulu raporu doğrultusunda yüklenicinin saptanan 452.205.944.868 TL.lık alacağı yönünden menfi tesbit davasının reddine, fazlası için yapılan icra takibinden dolayı menfi tesbit davasının kabulüne itirazın iptâli davasının da menfi tesbit davasında reddedilen alacak miktarı üzerinden kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ... karşı davalı Bakanlık vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı-k.davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-... 7....
Davalı ise takipten sonra davacıya icra dosyasından gönderilen 65.000.000.000 TL.lık ek ödeme talebine itiraz edilmesi üzerine itirazın iptâli davasını ikame etmiş, mahkemece her iki davanın birleştirilerek yapılan yargılaması sonunda toplanan deliller ve alınan bilirkişiler kurulu raporu doğrultusunda yüklenicinin saptanan 452.205.944.868 TL.lık alacağı yönünden menfi tesbit davasının reddine, fazlası için yapılan icra takibinden dolayı menfi tesbit davasının kabulüne itirazın iptâli davasının da menfi tesbit davasında reddedilen alacak miktarı üzerinden kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ... karşı davalı Bakanlık vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı-k.davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-... 7....
HUKUKİ YARAROLUMSUZ (MENFİ)TESPİT DAVASIYARGILAMA GİDERİ VE VEKALET ÜCRETİNDEN SORUMLULUK 2004 S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 89 ] 2004 S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 168 ] 492 S. HARÇLAR KANUNU [ Madde 2 ] 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 178 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, İIK 72/son maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında yetkili mahkemenin, icra takibinin yapıldığı yer veya davalının ikametgâhının bulunduğu yer mahkemesi olduğu, davalının adresinin ... ilçesi olması ve menfi tespit davasına konu icra takibinin de ... İcra Müdürlüğü'nün 1999/390 sayılı icra takibi dosyası olması hususları gözönüne alınarak işbu mahkemenin dava konusu olayı çözmekte yetkisi bulunmadığı gerekçeleriyle, dava dilekçesinin yetki yönünden reddine ve istem halinde karar kesinleştikten sonra dosyanın görevli ve yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, İİK' nın 89/3 maddesine dayalı menfi tespit davasıdır. Anılan yasa hükmüne göre 3.haciz bildirimini alan üçüncü kişi, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde 15 gün içinde menfi tespit davası açabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ MAHKEMESİ : ... 2.İŞ MAHKEMESİ DAVA : Davacı, asıl davada menfi tespit ve istirdat taleplerine karar verilmesini, birleşen davada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, kira ödemesi alacağı, Türkiye - Almanya uçak bileti alacağı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ücret alacaklarının istemiştir. Yerel mahkeme, asıl davayı reddetmiş, birleşen davayı kısmen kabul etmiştir....
Zira, tahsil edilmesi istenen alacak, kamu alacağı niteliğinde imtiyazlı olup sürüncemede kalması önlenerek, hızla tahsili sağlanmak istenmektedir. 6183 sayılı Kanunda, İcra ve İflas Kanununun 72. maddesine koşut bir hükme yer verilmemiş bulunması karşısında, Yasada öngörülen 7 günlük itiraz süresini geçiren kamu alacağı borçlusu, aynı konuda yeni bir menfi tespit, istirdat davası açamayacaktır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.04.2006 gün ve 2006/21-198 Esas, 249 Karar sayılı Kararı). 6183 sayılı Kanun ile menfi tespit davasına, “Üçüncü şahıslardaki menkul malların, alacak ve hakların haczini” düzenleyen 6183 sayılı Kanunun 5479 sayılı Kanun ile değişik 79. maddesinde üçüncü şahıslar yönünden yer verilmiş ise de, bu olanak, kamu alacağı borçluları yönünden tanınmamıştır.Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 03.10.2007 gün ve 2007/21-623 Esas, 2007/717 Karar sayılı kararı da aynı yöndedir....
Öte yandan, gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitidir. Somut uyuşmazlıkta, mahkemece kısa kararda; “Davanın Kısmen kabulü ile; ... 27....
Ödeme emrinin iptali istemine ilşkin olarak anılan maddeye dayalı olarak açılacak dava “menfi tespit” niteliğinde olup,”böyle bir borcu olmadığı” veya “kısmen ödendiği” veya “zamanaşımına uğradığı” iddiaları dışında başka bir itiraz nedeni ileri sürülemeyecektir. Kamu alacağına ilişkin olarak anılan madde kapsamında öngörülen menfi tespit davası dışında, yeni ve ayrı bir menfi tespit davası açılmasına anılan kanun hükümleri cevaz vermemektedir. Zira, tahsil edilmesi istenen alacak, kamu alacağı niteliğinde imtiyazlı olup sürüncemede kalması önlenerek, hızla tahsili sağlanmak istenmektedir. 6183 sayılı Kanunda, İcra ve İflas Kanununun 72. maddesine koşut bir hükme yer verilmemiş bulunması karşısında, Yasada öngörülen 7 günlük itiraz süresini geçiren kamu alacağı borçlusu, aynı konuda yeni bir menfi tespit, istirdat davası açamayacaktır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 26.04.2006 gün ve 2006/21-198 Esas, 249 Karar sayılı Kararı)....
Bu nedenle borç ödenmediği için istirdat davasının öncüsü olan menfi tespit davası açılmasında davacının hukuki yararı vardır. Bu durumda icranın geri bırakılması ya da şikayet yoluyla takibin ipali yoluna hiç başvurmamış olan davacı (borçlu), ilamlı icrada, borcunu icra dairesine ödemeden önce talep edilen Temmuz ve Ağustos ayı yönündan itfa, diğer ve takip tarihinden sonra devam eden aylar yönünden ise, ilamın kesinleşme tarihi itibariyle ödeme yükümlülüğü sona erdiği için borçlu olmadığını ileri sürerek , davalı (alacaklı)ya karşı menfi tespit davası açabileceğinden davacının menfi tespit davası açmasında bir yanlışlık yoktur....
