Somut olayda dava, 5174 sayılı Kanun’dan kaynaklanan tescil işleminin yaptırılmamış olması nedeniyle ... Yönetim Kurulu Kararı ile belirlenen tescil ücreti ve gecikme cezasının davacı tarafça ödenmemesi üzerine başlatılan icra takibine konu meblağ bakımından davacının davalıya herhangi bir borcunun olmadığının tespiti istemine ilişkin olarak İİK'nın 72. maddesi gereğince açılmış menfi tespit davasıdır. 16. Menfi tespit davası, davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukukî ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davadır. Borçlu icra takibinden önce veya sonra borçlu olmadığının tespiti için menfi tespit davası açabilir. İİK’da düzenlenen menfi tespit davası gerek maddi hukuk, gerekse usul hukuku bakımından genel hükümlere tabîdir. Görevli mahkeme ise, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 2. maddesine göre, takip konusu alacağın miktarına bakılmaksızın asliye hukuk mahkemeleridir....
(İİK, m. 72/3) Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açarak bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamayacaktır. Zira, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur. Bundan sonra, ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olur ki, bu da istirdat davasıdır. İİK'nun 72.maddesinde takibe itiraz etmeyen veya itirazın kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek zorunda kalan şahsın, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebileceği bildirilmiştir. (Hakan Pekcanıtez, Oğuz Atalay, Meral S. Özkan, Muhammet Özekes, İcra ve İflas Hukuku, s.156-164) Somut olayda, davacı borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kaldığını iddia etmiştir....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir . Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse, menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması (veya ihtiyati tedbir kararının kaldırılması) nedeniyle, (menfi tespit davası görülmekte iken) borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir istirdat davasına dönüşür; bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder . Bu durumda İİK’nın 72/6 maddesi gereğince bedele dönüşen isteminin temeli menfi tespit davasıdır. Menfi tespit davası devam ederken, icra takibi konusu borcun bir kısmı ödenirse, menfi tespit davası ödenen borç kesimi için (kısmi) istirdata dönüşür....
Mahkemece davalı ... ... yönünden açılan davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine, tapu iptali ve tescil talebi yönünden davanın açılmamış sayılmasına, menfi tespit talebi yönünden ise dava tarihi itibariyle davacının davalıya 28.840,40 TL borçlu olduğunun tespitine dair verilen karar taraf vekillerinin temyiz istemi üzerine Dairemiz 04.11.2015 tarih ve 2014/10348 E.-2015/7058 K. sayılı ilamıyla, davacının tapu iptal ve tecsil istemi yönünden harç yatırılmadığından sadece açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, husumetten reddine karar verilmesinin doğru olmadığı, miktarı belirtilen menfi tespit davasının kabul ve reddedilen kısım üzerinden taraflar yararına avukatlık ücret tarifesi uyarınca vekalet ücreti takdir edilmesi gerektiği, ayrıca HUMK'nın 416, 417. HMK'nın 326. maddeleri uyarınca davanın kabul ve red oranına göre diğer yargılama masraflarının paylaştırılması gerektiği belirtilerek bozulmuştur....
- KARAR - Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ....09.2008 tarihli protokol gereğince menfi tespit, ... takibinin iptali, tapu iptali tescil, gecikme tazminatı ve eksik ve kusurlu işlerin giderilme bedeli talebine ilişkindir. Mahkemece, asıl davada menfi tespit isteminin kısmen kabulüne, tapu iptal tescil isteminin kabulüne, birleşen 2009/456 esas sayılı davanın reddine, birleşen 2012/212 esas sayılı davanın kabulüne, birleşen 2011/346 esas sayılı davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davalı-birleşen davada davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasında düzenlenen ........2007 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin varlığı ve kapsamı çekişme konusu değildir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, istirdat davasının kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
İcra ve İflâs Kanunu’nun 72/6. maddesi uyarınca “Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir”. 18. Anılan madde uyarınca menfi tespit davası icra takibinden önce sonuçlanmaz ve ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olması yahut ihtiyati tedbir kararının kaldırılması nedeniyle, dava sırasında borç alacaklıya (davalıya) ödenmiş olursa, menfi tespit davası kanunun açık hükmü gereği (kendiliğinden) istirdat davasına dönüşür. Bu hâlde mahkeme menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam eder, davacının talep sonucunu değiştirmesi için ıslah yoluna başvurmasına ya da karşı tarafın (alacaklının) muvafakati gerekmez. 19. Somut olayda da davacı hakkında Samsun 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : MENFİ TESPİT -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 8.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,21.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 10/04/2014 NUMARASI : 2013/478-2014/482 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. İncelenmesine gerek görülen, İstanbul 20. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/347 Esas, 2013/452 Karar sayılı tapu iptal ve tescil kararının, kesinleşme şerhi verdirilerek evraka eklenip gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 09.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : MENFİ TESPİT ---K A R A R--- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı tapu iptal tescil isteğine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 8. Hukuk Dairesine ait bulunduğundan, Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 23 .10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
