Dairemizin 16.12.2021 tarih, 2021/1607 Esas, 2021/1579 Karar sayılı ilamın da da vurgulandığı üzere; İİK'nun 72.maddesi uyarınca, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemez. İcra takibinin niteliği önem taşımamaktadır. Diğer yandan, İİK'nın 72/3. maddesindeki "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği" şeklindeki özel nitelikteki emredici düzenlemeye rağmen genel kanun olan HMK'nın 209/1. maddesine göre takip hukukuna ilişkin sonuç doğuracak şekilde ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilmesi mümkün değildir. İİK'nun 72/3 maddesinde de açıkça belirtildiği üzere, icra takibinden sonra açılan davada sadece teminat karşılığında icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi şeklinde tedbir kararı verilebilir....
Menfi tespit davasının açıldığı tarihte davacı aleyhine başlatılan icra takibinin devam ettiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Dava açıldıktan sonra davacı hakkındaki icra takibinden feragat edilmiş olması halinde menfi tespit davası konusuz kalır. Mahkemece, konusu kalmayan menfi tespit davasının reddine şeklinde hüküm kurulduktan sonra yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden dava tarihindeki haklılık durumu gözetilmelidir. Dava tarihinde, davacı hakkındaki icra takibi devam ettiğinden davanın açılmasına davalı sebebiyet vermiş olup, davacının menfi tespit davası açmakta hukuki yararı vardır. Ayrıca, davalı ilk celsede davayı kabul şeklinde bir beyanda da bulunmamıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ : Malkara Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 24/04/2014 NUMARASI : 2009/59-2014/287 Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı, davalı yanca bonolara dayalı olarak aleyhinde icra takibine girişildiğini, icra takibinden sonra ödemede bulunarak borcu kapattığını, buna rağmen davalının icra takibine devam ettiğini ileri sürerek icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının ödemelerinin alacaktan düşüldüğünü, halen icra dosyasından dolayı borcunun bulunduğunu, davanın haksız olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
İcra Müdürlüğünün 2022/... Esas sayılı icra takip dosyası, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı. KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME : Eldeki dava davaya çekteki imzanın davacıya ait olmadığının ve davacının borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Menfi tespit davası, ödeme tehdidi altında bulunan bir kimsenin ileri sürülen hak veya alacağın doğmadığını ya da doğduktan sonra sona erdiğini tespit ettirmek amacıyla açtığı tespit davasıdır. Bu davalarının dayanağı "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir." şeklindeki İcra İflas Kanunu'nun 72/1. maddesidir. Menfi tespit davası Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 106. maddesinde düzenlenen tespit davasının özel bir görünümüdür. Bu sebeple HMK'nın 106/2. hükmü gereğince bu davaların dinlenebilmesi için davacının korunmaya değer güncel bir yararının bulunması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespite ilişkin davada ... 9 Sulh Hukuk ve ... 6. İcra Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. ... 6. İcra Hukuk Mahkemesince, takibin kesinleşmesinden sonra borcun itfa edildiği iddiasının İİK.'nun 71. maddesi uyarınca şikayet yoluyla icra mahkemesi önünde çözümlenmesi gerektiğinden söz edilerek görevsizlik kararı verilmiştir. ... 6. İcra Hukuk Mahkemesi ise, İİK.'nun 72. maddesi gereğince borçlunun takibin kesinleşmesinden önce veya sonra yaptığı ödeme ile ilgili olarak genel mahkemede menfi tespit davası açabileceğini belirterek görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Menfi tespit davası İİK.'...
Genel İcra Dairesinin 2023/17459 Esas sayılı icra takibinin durdurulması ve yapılan hacizlerin kaldırılması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Davacı hakkında yapılan icra takibinin başlamasından sonra davalı hakkında menfi tespit davası açmış olup, söz konusu dosyada hakkında yürütülmekte olan icra takibinin tedbiren durdurulmasını talep etmiştir. Mahkemesince İ.İ.K'nın 72/3 maddesi gereğince menfi tespit davasının icra takibinden daha sonra açıldığı değerlendirilerek ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmiştir. İ.İ.K'nın 72/1- 2 Maddesi: "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir....
Dosyamız konusu, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında, icra takibinin durumuna ilişkin ihtiyati tedbir 72/3 maddesinde düzenlenmiş olup "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir" hükmünü getirmiştir. Yukarıdaki emredici kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında; mahkemenin ihtiyati tedbir yoluyla takibin durdurulmasına karar veremeyeceğini, ancak gecikmeden doğan zararın karşılanması ve alacağın %15'den aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesinin istenebileceğini hüküm altına almıştır....
Maddesine göre icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden ihtiyati tedbir talep eden vekilinin icra takiplerinin durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği anlaşılmıştır....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, Mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; -------- kambiyo takibi başlatıldığını, takibe dayanak yapılan senetin, ----- üzerinde oynanmış,--- değiştirilmiş olduğundan bahisle menfi tespit davasının kabulüne kabülüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır. Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. İcra İflas Kanunun 72. Maddesi; "Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
Dava, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davası icra takibinden sonra açılmış ve davacı vekili dava dilekçesinde takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İİK'nın 72/2 maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği, İİK'nın 72/3 maddesinde ise icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği düzenlenmiştir....
